تبیین کارکردهای عزاداری

2. تبیین کارکردهای عزاداری
الف ـ ارزش جنبه‌های غیر معنوی
امام علاوه بر اشاره به مخالفان عزاداری و اهداف آنان، در اقدامی موازی با آن تلاش کرد ابعاد حقیقی عزاداری را به مردم بفهماند و کارکردهای مختلف آن را بنمایاند. برای این کار لازم بود ابتدا ارزش این ابعاد را یادآوری کند، لذا بارها می‌فرمود: «این که در روایات ما برای یک قطره اشک برای مظلوم کربلا آن قدر ارزش قائلند، حتّی برای تباکی ارزش قائلند، نه از باب این است که سید مظلومان احتیاج به این کار دارد و نه این است که فقط برای ثواب بردن شما و مسلمین باشد. گرچه همه ثواب‌ها هست، لکن چرا این ثواب را برای این مجالس عزا آن قدر عظیم قرار داده شده است و چرا خداوند تبارک و تعالی برای اشک و حتّی یک قطره اشک و حتّی تباکی آن قدر ثواب داده است؟ کم کم این مسأله از دید سیاسی‌اش معلوم می‌شود... علاوه بر آن امور عبادیش و روحانیش، یک مسأله مهمّ سیاسی در کار بوده است.» [24]
«این که بعضی از ائمه (شاید امام باقر بود.) ... می‌فرماید که برای من یک نفر نوحه سرا در منا بگذارید که آن جا برای من گریه بکند و عزا بگیرد، نه این است که حضرت باقر علیه‌السلام احتیاج به این داشته است و نه این که برای او شخصاً فایده‌ای داشته است، لکن جنبه سیاسی این را ببیند. در منا آن وقتی که از همه اقطار عالم آدم می‌آید آن جا، یک کسی بنشیند، با اشخاص نوحه سرایی کنند باری امام باقر علیه‌السلام و جنایت کسانی که با او مخالفت کردند و او را... به شهادت رساندند ذکر کند و این مسدله موجی باشد در همه دنیا...» [25]
«عزاداری کردن برای شهیدی که همه چیز را در راه اسلام داد، یک مسأله سیاسی است.» [26]