علم اخلاق

علماى علم اخلاق مى‏گویند: نفس داراى مراتبى است: 1. نفس اماره؛ 2. نفس لوامه؛ 3. نفس مطمئنه؛ 4. نفس كامله.
در نفس اماره نه خدا از انسان راضى است و نه انسان از خدا، در نفس لوامه انسان از خدا راضى است ولى نمى‏داند كه خدا از او راضى است یا نه.
در نفس مطمئنه، هم خدا از انسان راضى است و هم انسان از خدا. ولى مرتبه كامل‏ترى نیز وجود دارد كه براى اوحدى از انسانهاست و آن نفس كامله است و آن جایى است كه علاوه بر رضایت طرفین، رضایت بنده عین رضایت خدا مى‏شود و غضب او عین غضب خدا مى‏گردد، و این صدیقه طاهره علیهاالسلام است كه اراده خدا اراده اوست و براى خود در مقابل خدا اراده‏اى قائل نیست.
یكى از مصادیق «اَخْبَتُوا» این است كه انسان جز اراده حق، اراده دیگرى نداشته باشد. من هرگاه فكر مى‏كنم كه شما در اوج جوانى و نشاط، دل از حوزه كنده و به اقصى نقاط كشور مهاجرت كرده‏اید، اشك در دیدگانم حلقه مى‏زند، مطمئنم كه عنایت خدا با شما است و دعاى شما مستجاب است.
مدیر محترم حوزه علمیه قم در ادامه سخنان خود فرمودند: این را به شما بگویم: همه، از ائمه جمعه گرفته تا مسئولین سیاسى استانها و... اعتراف دارند كه این هجرت، یك كار نوظهورى است كه به دلها مى‏نشیند. همه از این كار و بركات آن راضیند.
ایشان در پایان، به عنوان توصیه به مبلغان مهاجر، به چند نكته اشاره كردند:
1. تجربه‏هاى خود را بنویسید و بفرستید تا در قالب كتابى جمع‏آورى و منتشر شود و سایر مبلغین از آنها استفاده كنند.
2. شما با خدمت مخلصانه و بى‏ادعا و با تواضع در دلها نفوذ كردید و در كشور آرامش ایجاد كردید. قرآن كریم مى‏فرماید: «ان الّذین آمَنُوا... سَیجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدّا» صدر آیه براى آخرت است؛ اما ذیل آیه براى همین دنیا و نقد است، یعنى محبتهاى اینها را در دلها قرار مى‏دهم، به خاطر عمل صالحى كه انجام دادند.
خیلى‏ها مى‏خواهند با زور و انواع حیله محبوب مردم شوند؛ اما نمى‏شوند، ولى شما با عمل صالح چنین شدید. این یك نقطه قوت شماست كه خیرخواهانه و مسئولانه مردم را جذب كردید. سعى كنید این حالت ادامه یابد.
ایشان در پایان به سؤالات مبلغین پاسخ دادند.