الگو پذیری

ج. الگوپذیری
از دیگر حقوق و انتظاراتی كه عنایت امامان معصوم علیهم السلام را در پی دارد، الگو پذیری است، قرآن كریم به صراحت به این نكته اشاره كرده است و رسول خدا صلی الله علیه و آله را الگویی ارزنده دانسته، می‌فرماید: «لَقَدْ كانَ لَكُمْ فی رَسُولِ اللّهِ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»؛ (9) «مسلّما برای شما در [زندگی] رسول خدا سرمشق و الگویی نیكو بود.» بر همین مبنا می‌توان نتیجه گرفت از آنجا كه ائمه جانشینان پیامبر می‌باشند، آنان نیز الگو و سرمشق به شمار می‌روند. اما در این راه قرآن به پیروان و الگوپذیران نیز اشاره‌ای ظریف دارد و می‌فرماید: «لَقَدْ كانَ لَكُمْ فی رَسُولِ اللّهِ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كانَ یرْجُوا اللّهَ وَالْیوْمَ الاْخِرَ وَذَكَرَ اللّهَ كَثیرا»؛ (10) «مسلّما برای شما در زندگی رسول خدا الگویی ارزنده بود، برای آنان كه امید به رحمت خدا و روز رستاخیز دارند و خدا را بسیار یاد می‌كنند.» در واقع، قرآن كریم الگوبرداران حقیقی را دارای سه ویژگی مهم می‌داند:
1. به خداوند امید داشته، مبدأ هستی را می‌شناسند.
2. معاد را شناخته و به آن روزگار چشم انتظار و امید دوخته اند.
3. همواره به یاد خداوند هستند.
به راستی نیز كه چنین باید باشد؛ زیرا الگوبرداری میوه دو نهال معرفت و محبت است؛ اما این میوه بدون آفتاب درخشنده «امید و انتظار» به مرحله بهره برداری نمی‌رسد و در جوهره خود هنوز رنگی از ناپختگی و سختی دارد. حتی پس از امید نیز نمی‌توان در این راه بی محابا گام برداشت؛ چرا كه دشواریها یكی پس از دیگری ممكن است خورشید امید را به غروب ناامیدی ببرد. اما در اینجا تنها یاد و ذكر خالق و گرداننده امور است كه می‌تواند بر این غروب نامبارك پیروز گشته، ابرهای تیره یأس را به كنار زند و سالك را در مسیر الگوگیری یاری رساند. فقط در این مراحل است كه شیعه می‌تواند از عمق جان ترانه عاشورا را بسراید و زمزمه كند: «اَللّهُمَّ اجْعَلْ مَحْیای مَحْیا مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَ مَماتی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ؛ (11) پروردگارا، زندگی و مرگم را همچون زندگی و مرگ محمد و خاندانش قرار ده.»