بحارالانوار

21:03 - 1394/09/11

امام حسن عسكری علیه‌السلام
علامه مجلسی در كتاب ارزشمند بحارالانوار می‌نویسد: حسن بن طریف به امام عسكری علیه‌السلام نامه‌ای نوشت و درباره معنی كلام معروف رسول الله صلی الله علیه وآله در روز غدیر - مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِی مَوْلَاهُ - سؤال كرد. امام فرمود: «مقصود پیامبرصلی الله علیه وآله از این جمله قرار دادن نشانه‌ای بود تا حزب خدا از دیگر احزاب ساختگی و غیر الهی جدا گردد و در زمان اختلاف، حزب الله شناخته شود.» (27)
در روایتی دیگر، امام عسكری علیه‌السلام با استناد به آیه اكمال به اثبات حماسه غدیر پرداخته، به اسحاق ابن اسماعیل نیشابوری می‌نویسد: «خداوند متعال با رحمت و نعمتهای بی كران خویش واجبات شرعی را بر شما مقرر كرد و این عمل خداوند نه به خاطر نیاز به شما، بلكه رحمت و لطفی بود كه برایتان عنایت كرد. خدایی كه جز او معبودی نیست، با این كار خود خواست تا پاكان از بد سیرتان جدا گردند و اندرون شما آزموده شود تا شما به سوی رحمت او بشتابید و درجات و منازل شما در بهشت معلوم گردد. به همین جهت، حج، عمره، اقامه نماز، پرداختن زكات، گرفتن روزه و عشق به ولایت را به شما واگذار كرد و بدین گونه دری موسوم به فرائض فرا رویتان نهاد تا كلید راه شما به سوی پروردگارتان باشد.
اگر محمدصلی الله علیه وآله و جانشینان او از فرزندانش نبودند، شما همانند حیوانات حیران و سرگردان می‌ماندید و هیچ واجبی از فرائض شرعیه را یاد نمی‌گرفتید. اساساً مگر ممكن است به یك مكانی بدون عبور از درب آن وارد شد! هنگامی كه خداوند متعال با برانگیختن اولیای خویش بعد از رسول خداصلی الله علیه وآله بر شما منت نهاد و نعمت خود را كامل گردانید، فرمود: «الْیوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دینَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیكُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دیناً»؛ (28) «امروز دین شما را كامل كردم و نعمتم را برایتان تمام نمودم و اسلام را به عنوان آیین (جاودان) شما راضی شدم.»
و متقابلاً بر گردن شما نسبت به اولیایتان حقوقی مشخص كرد و شما را در ادای آن امر فرمود تا همسران، اموال، خوراك و پوشاكتان بر شما حلال باشد.» (29)
امام زمان علیه‌السلام
امامت و پیشوایی دوازده معصوم علیهم السلام بر امت مسلمان در روز غدیر توسط خاتم الانبیاءصلی الله علیه وآله با اعلام امامت علی علیه‌السلام آغاز گردید و در وجود مقدس حضرت مهدی علیه‌السلام به عنوان خاتم الاوصیاء پایان می‌پذیرد؛ چرا كه ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام تجلی پیام غدیر و اجرای كامل فرامین خداوند در روز غدیر محسوب می‌شود. همچنان كه در این مقاله ملاحظه شد، هر یك از معصومین علیهم السلام به نوبه خود در احیای فرهنگ غدیر كه همان پیشوایی معصومین علیهم السلام بر امت مسلمان می‌باشد، تلاش كرده اند. اوج ارتباط غدیر را با فرهنگ مهدویت می‌توان در فرازهایی از دعای ندبه به نظاره نشست. در بخشی از دعای ندبه در مورد عظمت غدیر می‌خوانیم: «فَلَمَّا انْقَضَتْ أَیامُهُ أَقَامَ وَلِیهُ عَلِی بْنَ أَبِی طَالِبٍ صَلَوَاتك عَلَیهِمَا وَ آلِهِمَا هَادِیاً إِذْ كَانَ هُوَ الْمُنْذِرَ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ فَقَالَ وَ الْمَلَأُ أَمَامَهُ مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِی مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالَاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ وَ قَالَ مَنْ كُنْتُ اَنَا وَلِیهُ فَعَلِی أَمِیرُهُ؛ (30) زمانی كه مدت عمر پیامبرصلی الله علیه وآله به پایان رسید، [به دستور خداوند] وصی خود علی بن ابی طالب را - كه درود خداوند بر آن بزرگواران و خاندانشان باد! - به [جانشینی خود و] هدایت مردم انتخاب كرد و چون او منذر بود و برای هر قومی هادی هست، پس رسول خداصلی الله علیه وآله در حالی كه همه امت در پیش رویش بودند، فرمود: هر كس را من پیشوا بوده‌ام، پس از من علی او را رهبر خواهد بود. خدایا! دوست بدار، هر كسی كه علی را دوست دارد و دشمن دار آن كه با علی دشمنی كند و یاری كن هر كسی كه علی را یاری كند و خوار گردان هر كسی كه علی را خوار كند! و باز فرمود: هر كس را من ولی او هستم، علی امیر [و فرمانده] اوست.»