نكته‌هایی درباره احیای شب قدر

22:51 - 1394/10/10

«ما قرآن را در شب قدر نازل كردیم و تو چه می‌دانی كه شب قدر چیست؟ شب قدر از هزار ماه بهتر است. فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگار خود برای تقدیر هر كاری نازل می‌شوند. آن شب انباشته از سلامت [و بركت و رحمت] تا طلوع صبح است.‌» (1)
ماه مبارك رمضان در میان ماههای دیگر سال از شرافت و عظمت ویژه‌ای برخوردار است؛ ماهی كه در آن شب قدر و نزول قرآن قرار گرفته است. سعادتمند و خوشبخت كسی است كه بتواند با سلامتی و معرفت این ماه و به ویژه شبهای قدر را درك كرده، از فیوضات آن بهره مند شود. از این رو، در این مقاله مطالبی را در قالب چند نكته خدمت خوانندگان گرامی ارائه می‌نمایم:
1. برای اینكه از شبها و روزهای ماه مبارك رمضان استفاده وافی شود، لازم است ارزش و اهمیت این ماه برای مخاطبین مشخص گردد. سیره بزرگان به تأسی از نبی مكرم اسلام صلی الله علیه وآله بر این بود كه قبل از فرارسیدن ماه مبارك رمضان، خطبه‌ای ایراد می‌نمودند و ارزش و اهمیت این ماه و شبهای قدر را برای مردم بیان می‌كردند؛ (2) به طوری كه همه مشتاق فرا رسیدن این ماه عزیز می‌شدند. پس لازم است مبلغان گرامی از ماه شعبان المعظم شروع كنند و در فرصتهای به دست آمده از ویژگیها و فضایل ماه مبارك رمضان و شب قدر صحبت كنند.
به عنوان مثال، ذكر نكاتی چون موارد ذیل برای تذكر مفید است:
الف. خیلیها هستند كه برای خود روزی را مشخص كرده اند كه به عنوان سال خمسی (3) محسوب می‌شود. اولیای الهی نیز اوّل ماه مبارك رمضان را سال معنوی برای خود انتخاب می‌كنند تا حساب اعمال و رفتارهای یكساله خود را مشخص كنند و اگر اعمال خوب بوده، شكر الهی را به جای آورند و اگر رضایت بخش نبوده، به درگاه ربوبی استغفار كنند. (4)
ب. خیلی از اولیای الهی و بزرگان بوده اند كه اهتمام ویژه‌ای داشتند تا بتوانند شبهای قدر را درك كنند. بدین منظور، برخی از بزرگان، یكسال تمام را از سر شب تا به صبح شب زنده داری می‌كردند تا موفق به درك شب قدر شوند. (5)
ج. طبق فرمایش پیامبر مكرم اسلام صلی الله علیه وآله این ماه، ماهی است كه همه به مهمانی خداوند دعوت شده اند؛ ماهی كه حتی خواب روزه داران عبادت محسوب می‌شود؛ اگر نمازی خوانده شود، هفتاد برابر ثواب دارد؛ اگر آیه‌ای از قرآن تلاوت شود، ثواب ختم قرآن دارد و... كه در خطبه شعبانیه به صورت مفصل آمده است. (6)
2. شهرها، روستاها و مساجد موجود در ایران اسلامی در خصوص برگزاری مراسم شبهای قدر به یك صورت عمل نمی‌كنند. برخی از مساجد چه در شهر و چه در روستا شبهای قدر را به اجرای مراسم و شب زنده داری می‌گذرانند و برخی دیگر بعد از اتمام سخنرانی همه به خانه‌ها می‌روند و اثری از حضور مردم در مسجد دیده نمی‌شود. بنابراین، لازم است مبلغان گرامی كه می‌خواهند برنامه اجرا كنند، توجه مضاعفی به «بوم شناسی‌» منطقه داشته باشند. اگر قبلاً برنامه داشته اند، درباره چگونگی آن مدیریت كنند و اگر تا به حال برنامه‌ای در شبهای قدر نداشته اند، قبل از فرا رسیدن این شبهای عزیز با برنامه‌ریزی صحیح سعی كنند اولین برنامه خود را به نحو احسن اجرا نمایند.
3. حالات معنوی نماز گزاران و روزه داران به یك اندازه نیست؛ چرا كه به فرمایش شهید این ماه، مولی الموحدین امیر المؤمنین علی علیه السلام برای قلبها ادبار و اقبالی است. (7) پس ضروری است در اجرای برنامه‌ها به این مهم نیز توجه شود تا خدای نكرده برخی از كسانی كه برای احیای شب قدر به مسجد آمده اند، با طولانی شدن برنامه‌ها و نبود زمینه اجرای برنامه طولانی در آنها از جهت اقبال قلب، از مراسم دل زده نشوند و با تصور كم توفیقی یا بی توفیقی مأیوسانه مسجد را ترك نكنند.
4. برای اجرای یك برنامه خوب و معنوی در شبهای قدر توجه به نكات ذیل و رعایت آنها مفید است:
- برای درك فضیلت و فیض «شب قدر‌» از قبل به نمازگزاران یادآور شویم تا همه مشتاقانه حضور در این شب و استفاده از برنامه‌های معنوی را روزشماری كنند.
- بهتر است برخی از افراد اهل مسجد را كه وجهه خوبی نیز در اجتماع دارند و اهل قرآن خواندن، دعا خواندن، مداحی و... هستند، شناسایی كنیم و در اجرای برنامه از آنها كمك بگیریم.
- از قبل در تابلویی زمان برگزاری مراسم و زمان اتمام آن و نیز افرادی را كه برای تلاوت قرآن، مناجات، دعا، مداحی و... اجرای برنامه خواهند كرد، به اطلاع نمازگزاران برسانیم. همچنین اعمال شبها را به صورت خوبی در تابلوهای مسجد درج نمایید.
- سعی كنید در بین برنامه‌ها فاصله‌ای جهت رفع خستگی، تجدید وضو و... به شركت كنندگان در مراسم بدهید.
- روز قبل از شب قدر به نمازگزاران اطلاع رسانی كنید كه اگر امكان دارد با غسل در مراسم شركت كنند. (8)

برچسب‌ها: