سلام، آیا برای جلوگیری از رفتارهای نابهنجار فرزندان(کودکان) و انجام دادن تکالیف عبادی، می‌توان از زور و اهرم فشار در تربیت آنها استفاده کرد؟
پاسخ سوال:
با سلام، ابتدا از اینکه ما را به عنوان راهنمای خود انتخاب کرده‌اید، تشکر می‌کنم.
در هر حال لازم است که جلوی پیش‌روی رفتارهای نابخنجار فرزندان گرفته شود و آنها را به رفتار عبادی ترغیب و تشویق کرد؛ ولی برای این کار، استفاده از زور و اهرم فشار کارساز نخواهد بود.
از سویی دیگر؛ استفاده از زور، باعث طغیان نیز کودک می‌شود. پیغمبراکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در این باره فرموده: «کودکانتان را تحت فشار قرار ندهید و آنان را به طغیان وا ندارید.»[نهج الفصاحه، کلمه451]
در موارد زیادی، می‌توان مشکلات جدّی فرزندان را تنها با تذکر آرام و برخورد خوب از بین برد. طبق فرمایش اندیشمندی؛ چیزی را که می‌توان با قاشق تراشید با چاقو نمی‌تراشند... همچنانکه هیچگاه فندق را با پیتک نمی‌شکنند.
از این رو، اگر فرزند شما مرتکب رفتار نادرست یا مرتکب گناهی شد، لازم است از فرایندهای بازدارنده؛ یعنی محرومیت، قهر، ... وچه بسا تهدید استفاده کنید و در صورتی که مؤثر واقع نشد، تنبیه بدنی البته در حدّی که دیه واجب نشود و فرزند تأدیب شود، جایز است.
ولی از این نکته نباید غافل شد که برای انجام عبادت، در هچ صورتی نباید از زور و اهرم فشار استفاده کرد؛ زیرا مسائل و تکالیف عبادی، فشار بردار نیست؛ در حالی که عبادت باید از روی انتخاب و عاشقانه انجام شود.
پبامبرگرامی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در این باره فرموده: «أفضلُ النَّاسِ مَن عَشَقَ العِبادَة وَ أحَبَّهَا بِقَلبِهِ؛ برترین مردم کسی است که به عبادت عشق بورزد و آن را از صمیم قلب دوست بدارد.»[کافی، ج2، ص83]
بنابراین باید توجّه داشت که استفاده از زور و همچنین اهرم فشار در کودکان باعث می‌شود که شیرینی عبادت را در کام کودکان تلخ شود.
با آرزوی موفقیت