جبران حق الناس

11:16 - 1401/03/08

حالا اگه فکر بدی کنیم درباره ی شخصی یا قضاوتش کنیم تو فکرمون ولی به زبون نیاریمو با اشخاص دیگه ای هم درمیون نذاریم که غیبت نشه، حکمش چیه حرامه یا نه؟
از روی قصد هم اون فکرو نمیکنی به ذهنت میاد یهو بعد سریع تغییر میدی فکر بدتو.

یه سوال دیگه هم داشتم در رابطه با حق الناس.
اینکه مثلا غیبت کسیو کردی یا دلشو شکشتی یا ظن بد یا حتی فکر بدی درباره ی کسی داشتی و یا حتی تو فکرت قضاوتش کردی و حق الناس هایی از این قبیل که از روی جهل بوده و برای قبلا هم بوده که این کار هارو انجام میدادی ولی الان که آگاهی به طور جدی و به صورت دیگه ای پیدا کردی و توبه کردی چی میشه بخشیده میشن یا نه؟

----------------
کاربران محترم مي‌توانيد در همين بحث و يا مباحث ديگر انجمن نيز شرکت داشته باشيد: https://btid.org/fa/forums
همچنين مي‌توانيد سوالات جديد خود را از طريق اين آدرس ارسال کنيد: https://btid.org/fa/node/add/forum
تمامي کاربران مي‌توانند با عضويت در سايت نظرات و سوالاتي که ارسال ميکنند را به عنوان يک رزومه فعاليتي براي خود محفوظ نگه‌دارند و به آن استناد کنند و همچنين در مرور زمان نظراتشان جهت نمايش، ديگر منتظر تاييد مسئولين انجمن نيز نباشد؛ براي عضويت در سايت به آدرس مقابل مراجعه فرمائيد:  https://btid.org/fa/user/register

انجمن‌ها: 
http://btid.org/node/210032
تصویر روئین تن مهدی

سلام و عرض ادب خدمت شما کاربر گرامی

بخش اول:
بعضی از خطورات ذهنی که غیر اختیاری هستند و خودبخود نسبت به دیگران این خطورات به ذهن میاد هیچ ایرادی ندارند چون غیر اختیاری هستند.

  اين بدگمانى كه در فكر انسان پيدا شده به تنهائى مشمول مجازاتها و نكوهش ها نيست، بلكه اگر در مرحله عمل ظاهر نشود، و انسان ترتيب اثرى بر آن ندهد، یعنی سخنى نگويد، و كارى كه دلالت بر بدگمانى دارد را انجام ندهد، نه جاى نكوهش دارد و نه كيفر. از این رو بعضى از بزرگان علم اخلاق، چنين گفته اند: «وَ اَمّا الْخَواطِرُ وَ حَدِيْثُ النَّفْسِ فَهُوَ مَعْفُوٌّ عَنْهُ...وَ لكِنَّ الْمَنْهِىَّ عَنْهُ اَنْ تَظُنَّ، وَ الظَّنُّ عِبارَةٌ عَمّا تَرْكَنُ اِلَيْهِ النَّفْسُ، وَ تَمِيْلُ اِلَيْهِ الْقَلْبُ»[1] (آنچه به خاطر، خطور مى كند و انسان با خودش مى گويد، مورد عفو واقع شده...آنچه از آن نهى شده اين است كه: گمان [بد] ببرى، و گمان آن است كه فكر تو به آن اعتماد كند، و قلب به آن مايل شود [و طبعاً در عمل ظاهر گردد]).

اگر نسبت به کسی عمدا و از روی اختیار گمان بد و گناه برده باشید و هیچ اقدام عملی نکرده باشید و حتی به کسی هم نگفته باشید، برای این بدگمانی استغفار کنید و برای اون شخص هم استغفار و طلب آمرزش کنید. لزومی نداره بهش بگید.

بخش دوم

1- اگر حقی که از دیگری ضایع کردید جنبه مالی داشته باشد:  خود دو صورت دارد

*  شخص مورد نظر معلوم هست، که در این صورت باید با پرداخت مبلغ به آن شخص، تسویه حساب بشید

* شخص مورد نظر معلوم نیست، در این صورت باید به اصطلاح «در مظالم» کنید. یعنی مبلغ مورد نظر رو به دفتر مرجع تقلید یا نماینده ایشان بپردازید تا به دست فقیر مستحق برسانند یا اینکه خودتان اجازه بگیرید و به فقیر بپردازید

2- اگر حقی که از دیگری ضایع کردید جنبه مالی ندارد (نظیر مواردی که فرموده اید)، باز هم دو صورت دارد

* غیبت باشد: اگرخدای ناکرده غیبت کسی را کرده اید چون غیبت، هم حق الله است و هم حق الناس، بهر حال باید از ارتکاب این عمل استغفار کنید و همچنین برای آن شخص هم از خداوند طلب آمرزش کنید.

از حضرت صادق علیه السلام نقل شده است: سئل النبی صلّی الله علیه وآله وسلّم: ما کفاره الاغتیاب؟ قال: تستغفر الله لمن اغتبته کلما ذکرته.

از پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم پرسیده شد: کفاره غیبت چیست؟ فرمود: این که هرگاه غیبت شده را به یاد آوردی، برایش از خداوند آمرزش بخواهی.

اما در مورد حلالیت طلبیدن از شخص مورد نظر: اگر می بینید برای حلالیت طلبی، این بازگو کردن غیبت ، باعث پاشیدن بذر کینه و فساد می شود لزومی بر حلالیت طلبی نیست و به همان استغفار (برای خود و آن شخص) بسنده کنید.

اما اگر فرد مورد نظر آنقدر ظرفیت بالایی دارد که چنین مفسده ای پیش نمی آید، لازم است حلالیت بطلبد. چنانچه رسول خدا ص فرمودند :« ای اباذر! از غیبت بپرهیز. غیبت، آمرزیده نمی‌شود، مگر این که شخص غیبت شده آن را ببخشد. »

*غیر از گناه غیبت باشد (مثل مردم آزاری و دل شکستن و غیره که خود شخص در جریان بوده و در گذشته اتفاق افتاده) : در این صورت باید برای ارتکاب گناه استغفار کند و حتما از طرف مقابل حلالیت بطلبد.

پی نوشت:

1- المحجة البيضاء في تهذيب الإحياء، ،ج 5 ص 268

موفق باشید