سوال اخلاقی: کسب آثار دنیوی نماز شب...

با سلام خدمت شما کاربر گرامی ممنونم از اینکه به مجموعه‌ی ما اعتماد کردید. شما را به خاطر تصمیمی که گرفته‌اید تحسین می‌کنم. نماز شب آثار مادی و معنوی بسیاری دارد. به نظر می‌رسد آثار مادی نماز شب، توجه شما را بیشتر جلب کرده است احساس شما برای بنده قابل درک است. در اسلام نیت جایگاه بسیار مهمی دارد. از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که حضرت رسول اکرم (صلی‌الله علیه وآله) فرمودند: «إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّیَّاتِ وَ لِکُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَی». ارزش هر عملی به نیت است و ارزش هر انسانی به نیت اوست. (وسائل الشیعه، ج ۱، ص۳۴ و۳۵).

قرآن می‌فرماید: « یَوْمَ لا یَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ * إِلاّ مَنْ أَتَی اللّهَ بِقَلْبٍ سَلیمٍ » در آن روز که مال و فرزندان سودی نمی‏بخشد، مگر کسی که با قلب سلیم به پیشگاه خدا آید ( شعرا، آیه ۸۸و ۸۹) امام صادق علیه السلام در روایتی قلب سلیم را به نیت صادقه و نیت خالص برای خدا معنی نموده‌اند. 

 شرط قبولی اعمال خلوص نیت داشتن عقیده پاک داشتن و اردات صادق داشتن از آنجا که نیت نقش اساسى در جهت دادن به اعمال دارد و سرچشمه و منشا اعمال است در روز واپسین انسانها براساس نیتهایشان برانگیخته مى شوند. انما یبعث الناس على نیات انسان‌ها بر اساس نیتهایشان بر انگیخته می‌شوند. (بحارالانوار ج 70.249)

 اگر نیت آمیخته با انگیزه‌های مباحی باشد مثلاً خواندن نماز شب برای قرب به خدا و همچنین برای اینکه صورت زیبا و نورانی داشته باشید. این‌گونه نیت و انگیزه‌ها ضررى به صحت و درستى عمل نمی‌زند. اما بهتر آن است که در نیت، اخلاص به تمام معنى، وجود داشته باشد و هیچ انگیزه دیگری در آن نباشد تا فرد در صف احرار قرارگیرد. امام صادق (علیه‌السلام)مى فرماید: قوم عبدالله، عزوجل، حبا له فتلک عبادة الاحرار؛ گروهی از مردم برای دوستی با خدا، او را عبادت می‌کنند ( اصول کافى ،ج۲، ص ۸۴)

چرا اعمال را برای قرب به خدا و عشق به او انجام می‌دهیم؟ ۱- تکامل انسان ۲- دوری از پوچی و بیهودگی ۳- تمرین برای انجام دادن اعمال خالصانه دیگر ۴- دوری از غفلت و فراموشی

 امام صادق(ع) می‌فرماید: «لابدّ للعبد من خالص النیة فى کل حرکة و سکون اذلو لم یکن بهذا المعنى یکون غافلاً و الغافلون قد وصفهم الله و تعالى بقوله: ان هم الا کالانعام بل هم اضلّ و قال: اولئک هم الغافلون...؛ براى بنده (خدا) در هر حرکت و سکونى از خالص ساختن نیت (براى خدا) چاره و گریزى نیست زیرا اگر چنین نباشد غافل است و غافلان را خداوند تعالى اینگونه توصیف فرموده: اینان مانند چهارپایان بلکه گمراه تر هستند و نیز فرموده: اینان همان کسانى هستند که غافلند» (میزان الحکمه، ج۳، روایت ۴۷۴۸)

۵- تعیین جهت و مسیر صحیح و نتیجه بخش، اگر مسیر را درست برویم یقیناً به خواسته‌های دنیوی خود نیز خواهیم رسید از امام صادق عليه السلام روایت شده: انما قدر الله عون العباد على قدر نياتهم فمن صحت نيته تم عون الله له و من قصرت نيته قصر عنه العون بقدر الذى قصره؛ خداوند به قدر نیت های بندگان به آنها كمك مى‌كند، كسى كه نيت صحيح و اراده محكمى داشته باشد، يارى خداوند براى او كامل خواهدبود و كسى كه نيتش ناقص باشد به همان اندازه يارى الهى در حق او كم خواهد شد.

(بحارالانوار، جلد۶۷، صفحه ۲۲۱)

لذا نماز شب را اگر با اخلاص و برای قرب به خداوند متعال و عشق به او بخوانیم به مراتب نورانیت و زیبایی بیشتری در چهره‌ی ما ایجاد خواهد کرد.

موفق باشید