سوال اعتقادی: پیامبر: آیه ۱۱۲ سوره هود مرا پیر کرده است....

با عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما کاربر گرامی 

لحن شدیدى که در این آیه است بر کسى پوشیده نیست آرى هر که این آیه را به دقت مورد نظر قرار دهد مى‏‌بیند) که هیچ اثرى از آثار رحمت و نشانه لطف و مهر وجود ندارد.

چیزى که هست اسم بردن خصوص رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) از میان مؤمنین در عین اینکه تجلیلى از آن حضرت است و در عین حال تشدید را هم در حق ایشان مبالغه مى‏‌کند، زیرا وقتى قبل از دیگران اسم خصوص آن جناب برده شد قهراً هول و هراس خطاب و ترس و وحشتى که از تکلم کردن مقام عزت و کبریایى حق ناشى مى‏‌شود لبه تیز آن متوجه آن جناب مى‏‌گردد، همچنان که در آیه «وَ لَوْ لا أَنْ ثَبَّتْناکَ لَقَدْ کِدْتَ تَرْکَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئاً قَلِیلًا إِذاً لَأَذَقْناکَ ضِعْفَ الْحَیاةِ وَ ضِعْفَ الْمَماتِ» (الاسراء/۷۴-۷۵) هم وضع به همین منوال است و لذا بیشتر مفسران گفته‏‌اند: اینکه رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: «سوره هود مرا پیر کرد» ناظر به همین آیه است.

منظور خداوند از استقامت، پایداری در برابر چیست؟

«فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ» (الروم/۳۰) در دو سوره مکى روم و یونس آمده، و اگر نپذیریم که سوره روم قبل از سوره مورد بحث نازل شده، درباره سوره یونس این تردید را نداریم، زیرا قطعاً سوره یونس قبل از سوره هود نازل شده پس جمله «کَما أُمِرْتَ» معنایش این است که: در دین استقامت به خرج بده هم چنان که قبلا در سوره یونس هم به تو امر کرده بودیم.

اینکه گفت: «مقصود از «استقم» ادامه بر استقامت و ملازمت بر راه راست و میان افراط و تفریط است» این نیز صحیح نیست، زیرا گفتیم که استقامت در هر امرى به معناى ثابت قدم بودن در حفظ آن و در اداى حق آن بطور تمام و کامل است. چون گفتیم استقامت خود انسان عبارت است از پایدارى به تمام قوا و ارکان در برابر وظایفى که به وى روى مى‏‌آورد، بطورى که کمترین نیرو و استطاعتش نسبت به آن وظیفه عاطل و بى‌اثر نماند.

و اگر منظور از امر به استقامت، امر به ملازمت اعتدال و دورى از افراط و تفریط باشد، مناسبتر بود که دنبال این امر، هم نهى از افراط و هم نهى از تفریط را بیاورد، و حال آنکه دنبال جمله مورد بحث تنها از افراط نهى کرده و فرموده: «وَ لا تَطْغَوْا».

پس، با اینکه مى‏‌د‌انیم عطف جمله «وَ لا تَطْغَوْا» عطف تفسیر است، جمله مذکور بهترین شاهد مى‏‌شود بر اینکه منظور از جمله «استقم» امر به اظهار پایدارى در عبودیت و قیام به حق آن و منظور از نهى بعدى نهى از مخالفت آن امر است و مخالفت آن امر همان استکبار از خضوع براى خدا و خارج شدن از زى عبودیت است که فرموده: «وَ لا تَطْغَوْا». امتهاى گذشته نیز تنها استکبار کردند و در عبودیت خدا دچار افراط شدند نه تفریط. وقتى دچار تفریط مى‏‌شوند که بیش از حد لازم خضوع کرده باشند.