سیاست : چرا حکم بریدن دست دزد در ایران اجرا نمی‌شود...؟؟

با عرض سلام و ادب

تشکر از اینکه با سایت اندیشه برتر ارتباط دارید و سوالات را از ما پیگیری می کنید.

این سوال، سوالی است که در فضای مجازی با ادبیات مختلف مطرح است. اولین نکته قابل توجه این است که با توجه به اشاره سوال به کشورهای به ظاهر مسلمان عربی،  درصدد این است که برتری «اسلامی» که در آن کشورها هست را نسبت به جمهوری اسلامی بیان کند. این عبارت «در کشورهای عربی بنا به ایه قرآن عمل می‌شود برای همین دزدی در کف جامعه صورت نگیرد و مردم مال وجانشان در امان است»، نیز شاهدی بر این مطلب است واگرنه اگر کسی با نگاه منصفانه به این کشورها توجهی کند، مردم در این کشورها هرگز در امان نیستند، بلکه بزرگترین جنایت ها در این کشورها رخ می دهد.

مگر خبر قتل روزنامه نگار مشهور «جمال خاشقجی» را نمی دانید؛ روزنامه‌نگار، مقاله‌نویس و نویسنده اهل عربستان سعودی که فقط منتقد حکومت بود، چگونه در کنسولگری عربستان در ترکیه به قتل رسید و جسدش تکه‌تکه شده و ... .

اما در مورد اصل سوال که در ایران دزدی اجرا نمی شود؛ این مطلب هم منصفانه نیست. در ایران بارها حد سرقت جاری شده است. اینگونه نیست که این مجازات هرگز پیاده نشده باشد.

اما  در مورد اصل حد سرقت و مجازات آن توجه به دو نکته زیر مهم است:

1. گاهی افرادی عادی با دیدن آیه: «وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُما جَزاءً بِما كَسَبا نَكالاً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَزيزٌ حَكيمٌ؛[1] و مرد و زن دزد را به [سزاى‏] آنچه كرده‏ اند، دستشان را به عنوان كيفرى از جانب خدا قطع کنید و خداوند توانا و حكيم است‏.» این چنین تصور می کنند دست هر دزدی را باید قطع کرد و  هر کس دزدی کرد به سرعت باید دست او را قطع کنند، اما این برداشت و فهم دقیق و درست نیست؛ چراکه برای سرقت، در شریعت شرایطی بیان شده است. تمام سرقت ها چنین حدی ندارند. حتی شما خودتان هم بین دزدی ها تفاوت قائل می شوید. آیا واقعا بین کسی که مادرش روی تخت بیمارستان است و اگر عمل نشود میمیرد و هیچ راهی دیگری به ذهنش نمیرسد و در واقع در اضطرار است و دزدی می کند با کسی که عادت به دزدی کرده و در حالت عادی دزدی می کند، یکسان است؟!
2. در شریعت مقدس در مورد اجرای حکم قطع دست در موارد سرقت، شرایطی در روایات و به دنبال آن در کتاب های فقهی بیان شده که بدون تحقق آنها حد سرقت جاری نخواهد شد و آن عبارت است از: بلوغ، عقل، اختیار، عدم اضطرار، این که دزد آن کالا را از جایی دزدیده باشد که خودش آن را شکسته یا دریده و یا پاره کرده باشد، این که خودش یا با کمک دیگری آن را از محلش بدزدد، این که دزد پدر مال باخته نباشد، یا در پنهان و مخفیانه دزدیده باشد.[2] حال با توجه به شرایطی که بیان شد اگر دزد غیر بالغ، یا دیوانه باشد، یا شخصی او را مجبور به دزدی نموده باشد یا از روی اضطرار و ناچاری دست به دزدی زده یا ... دست دزد قطع نمی شود، چون شرایط نیست.[3]

با توجه به شرایطی که بیان شد، اینگونه نیست که هر سرقتی سبب قطع دست شود و در بسیاری از موارد که شرایط بوده، از ابتدای حکومت اسلامی تا کنون اجرای شده است و البته به خاطر فضای بین المللی و عناوینی گول زننده مانند حقوق بشر، چه بسا کار رسانه ای نشده است تا مردم در جریان اجرای این حدود قرار بگیرند.

برای مطالعه بیشتر می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید؛
https://btid.org/fa/news/105708

موفق و موید باشید.

پس نوشت
[1] مائده، آیه38.
[2] تحریر الوسیلة، ج‏2، ص482 و483.
[3] همان.