فقر وجود انسان

یکی از برهان هایی که برای اثبات خدا استفاده میشه ؛ و از ثمرات بحث اصالت الوجود ملاصدراست ؛ نظریه فقر وجودی یا امکان فقری است. (ملاصدرا از فلاسفه دوره صفویه است)

بر اساس این نظریه اگر وجودی در مرتبه وجودی خودش از چنان شدتی برخوردار باشه که هیچ نیاز و ضعف و نقصی درش قابل تصور نشه ؛ اون موجود دیگه غنای (بی نیازی) ذاتی و مطلق داره و چنانچه که قران میفرماید "الله الصمد" ؛ صمد و بی نیاز مطلق است.

و هر موجود و پدیده ای غیر از او در مرتبه پایین تر از او قرار میگیرند و نسبت به اون صمد مطلق؛ عین فقر و نیاز خواهند بود.

اون موجود بی نیاز مطلق میشه علت؛

و غیر از او همه موجودات فقیر و نیازمند میشند معلول.

(يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ _ ای مردم، شما همه به خدا فقیر و محتاجید و تنها خداست که بی‌نیاز و غنیّ بالذّات و ستوده صفات است).

براساس نظریه امکان فقری تمام موجودات جهان هستی عین وابستگی و تعلق به خدا هستند و هیچ استقلالی از خودشون ندارند. و اگر خدا برای آنی پرتو نور خودش رو از موجودات هستی بگیره؛ کل سلسله مراتب وجود نابود میشه و نور موجودات خاموش میشه.

به هرجا دانه ای در باغ و راغی است

درون مغز او روشن چراغی است

بود نامحرمان را چشم و دل کور

وگرنه هیچ ذره نیست بی نور

بخوان تو آیه ی نور السموات

که چون خورشید یابی جمله ذرات

که تا دانی که در هر ذره خاک

یکی نوری است تابان گشته زان پاک

یاعلی

موفق باشید