11:30 - 1401/02/25
آیا تفسیر و تحلیل هایی که در کتاب خلقت و انسان اقای یدلله سحابی در بخش تکامل و پیوستگی میان جانداران در قران هست از نظر دینی درست هست؟
قابل استناد هستند؟
---------------
کاربران محترم ميتوانيد در همين بحث و يا مباحث ديگر انجمن نيز شرکت داشته باشيد: https://btid.org/fa/forums
همچنين ميتوانيد سوالات جديد خود را از طريق اين آدرس ارسال کنيد: https://btid.org/fa/node/add/forum
تمامي کاربران ميتوانند با عضويت در سايت نظرات و سوالاتي که ارسال ميکنند را به عنوان يک رزومه فعاليتي براي خود محفوظ نگهدارند و به آن استناد کنند و همچنين در مرور زمان نظراتشان جهت نمايش، ديگر منتظر تاييد مسئولين انجمن نيز نباشد؛ براي عضويت در سايت به آدرس مقابل مراجعه فرمائيد: https://btid.org/fa/user/register
انجمنها:
http://btid.org/node/208639
با سلام خدمت شما کاربر گرامی
مرحوم یدالله سحابی دانشمندی برجسته و از پیشگامان علم زمین شناسی در ایران به شمار میروند. دغدغههای دینی و نگاه علمی ایشان باعث شده بود که بخشی از تحقیقات و مطالعات خود را پیرامون چگونگی پیدایش و تکامل جانداران و ارتباط آن با آیات قرآن قرار دهد.
دکتر سحابی اصل تکامل جانداران و پیوستگی آنها با یکدیگر را پذیرفته و این اصل را بر برخی آیات قرآن نیز تطبیق داده بود. گرچه اختلافاتی با فرضیه داروین داشته و تمام نظریات او را نپذیرفت؛ اما اصل تکامل جانداران از موجودات تک سلولی را قبول کرده داشت.
بدون شک ایشان از جهت علوم تجربی و علم زمین شناسی و بررسی فسیلها، متخصص و کارشناس بوده و سخنشان اعتبار دارد؛ اما نسبت به تطبیق این اصول علمی بر آیات قرآن نمیتوان نظر ایشان را نظری کارشناسانه و علمی دانست. از این رو شایسته است برای مطالعه این موضوعات به کتابهای بزرگان دینی و متخصصان علوم دین مراجعه کنیم. بزرگی همچون آیت الله سبحانی و آیت الله مکارم در این باره کتاب نوشتهاند.
علاوه بر این اصل تکامل داروین دارای اشکالات فراوانی است از جمله این که مشخص نیست چرا سایر موجوداتی که بین گونهای اولیه و گونههای فعلی قرار دارند، هیچ اثری از آنان نیست. مثلا اگر قرار باشد انسانها از میمون تکامل پیدا کردهاند؛ باید حیوانات شبیه میمون و انسان نیز در این فاصله قرار داشته باشند؛ حال آنکه هیچ اثری از چنین موجودات در طبیعت و فسیلهای باستانی یافت نمیشود. علاوه بر این که موجودات اولیه ساده و بسیط بودهاند و دلیلی برای تکامل و تغییر آنها وجود ندارد.
برای اطلاع بیشتر از اصل تکامل و ارتباط آن با آیات قرآن میتوانید به لینکهای زیر مراجعه کنید:
https://btid.org/fa/news/188410
https://btid.org/fa/news/103533
https://btid.org/fa/news/111515
سلام.وقت بخیر.ممنون از پاسختون.
میخواستم بدونم اینکه اقای سحابی میگن در قران به صورت مستقیم نیامده که از خاک پدید امد اولین انسان
درست هست؟
با سلام خدمت شما کاربر گرامی خواهش میکنم
این حرف صحیح نمیباشد و همانطور که بیان شد سخنان ایشان در تفسیر قرآن را نمیتوان سخنانی کارشناسی و علمی دانست. در آیات متعددی از قرآن به موضوع خلقت انسان از گل اشاره شده است که به برخی از آنها اشاره میکنم:
وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ؛[۱] و (خداوند) و آفرينش انسان را از گِل آغاز كرد.»
فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَابٍ؛[۲] ما شما را از خاک آفریدیم.»
خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ كَالْفَخَّارِ؛[۳] انسان را از گِل خشكيده اى همچون سفال آفريد.»
این آیات نشان میدهد که انسان از گل آفریده شده است. علاوه بر این نسبت به خلقت اولین انسان یعنی حضرت آدم از خاک نیز خداوند میفرماید:
« إِنَّ مَثَلَ عِيسَىٰ عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ؛[۴] قطعاً داستان عيسى نزد خدا [از نظر چگونگى آفرينش] مانند داستان آدم است، كه [پيكر] او را از خاك آفريد، سپس به او فرمود: [موجود زنده] باش؛ پس بى درنگ [موجود زنده] شد.»
این آیه به روشنی بیان میکند که خداوند پیکر حضرت آدم را از خاک آفریده و به واسطه ایشان تمام نسل بشر از خاک آفریده شدهاند. بنابراین سخن دکتر سحابی مبنی بر عدم اشاره مستقیم به موضوع خلقت انسان از خاک صحیح نمیباشد.
پینوشت
[۱] سوره سجده، آیه۷.
[۲] سوره حج، آیه ۵.
[۳] سوره الرحمن، آیه۱۴.
[۴] سوره آل عمران، آیه۵۹.
با تشکر از شما برای اطلاع بیشتر از خلقت انسان میتوانید به لینکهای زیر مراجعه کنید:
https://btid.org/fa/news/175644.
https://btid.org/fa/photogallery/140031.
https://btid.org/fa/news/110121
سلام.وقت بخیر.
نظرتون در مورد ایه ی یازده سوره اعراف چیه؟
دکتر سحابی میگن کلمه ی ثم و به معنای زمان بین این مراحل هست و صور برای ترتیب هم بیان میشه.
میشه توضیح بدید؟
با سلام خدمت شما کاربر گرامی
همانطور که پیش از بیان کردیم؛ مرحوم یدالله سحابی را نمیتوان به عنوان یک متخصص دینی قلمداد کرد و به همین خاطر نیز نظرات دینی ایشان در باب تفسیر قرآن اعتبار لازم را ندارد.
اما در آیه یازده سوره اعراف خداوند میفرماید:
«وَ لَقَدْ خَلَقْنَاكُمْ ثُمَّ صَوَّرْنَاكُمْ ثُمَّ قُلْنَا لِلْمَلَآئِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوٓا إِلَّآ إِبْلِيسَ لَمْ يَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ؛ و شما را آفريديم، سپس شما را صورتگرى كرديم، آن گاه به فرشتگان گفتيم: بر آدم سجده كنيد؛ بى درنگ همه سجده كردند، جز ابليس كه از سجده كنندگان نبود.»
واژه «ثم» بیشتر برای بیان فاصله زمانی استفاده میشود. در این آیه نیز خداوند میفرماید که ما ابتدا انسان را خلق کردیم و سپس آن را صورت بخشیدیم. نسبت به ثم در اینجا میان مفسران اختلاف است برخی آن را به معنای «واو» عطف گرفتهاند بنابراین به هیچ عنوان دال بر تراخی و فاصله نمیباشد. برخی آن را برای ترتیب در بیان مطالب گفتهاند نه این که در حقیقت و واقع نیز این ترتیب رعایت شده باشد.[۱]
آیت الله مکارم شیرازی معتقدند، در این گونه آیات که خداوند از تعبیر «ثم» استفاده میکند، هرگز دلیل بر گذشتن میلیونها سال نمیباشد؛ بلکه هیچ مانعی ندارد که اشاره به فاصلههایی باشد در میان مراحل آفرینش آدم.[۲]
بنابراین اگر دکتر سحابی به دنبال آن هستند که از این آیه تکامل انسان به تدریج و در طول زمان را نتیجه بگیرند، سخنشان صحیح نمیباشد. نمیتوان با این گونه تعابیر در آیات قرآن تکامل انسان از موجودات تک سلولی را نتیجه گرفت.
پینوشت
[۱] ترجمه المیزان، ج۸، ص۲۵.
[۲] تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۸۹.