08:23 - 1401/11/13
سلام خسته نباشید
من پسرم ۵ سال و نیمشه خیلی پرخاشگری میکنه و اصلا به بقیه سلام نمیکنه همه هم بهم سرکوفت میزنن که بی ادبه من باید چیکار کنم
ممنونم از پاسخگوییتون
----------------
کاربران محترم مي‌توانيد در همين بحث و يا مباحث ديگر انجمن نيز شرکت داشته باشيد: https://btid.org/fa/forums
همچنين مي‌توانيد سوالات جديد خود را از طريق اين آدرس ارسال کنيد: https://btid.org/fa/node/add/forum
تمامي کاربران مي‌توانند با عضويت در سايت نظرات و سوالاتي که ارسال ميکنند را به عنوان يک رزومه فعاليتي براي خود محفوظ نگه‌دارند و به آن استناد کنند و همچنين در مرور زمان نظراتشان جهت نمايش، ديگر منتظر تاييد مسئولين انجمن نيز نباشد؛ براي عضويت در سايت به آدرس مقابل مراجعه فرمائيد: https://btid.org/fa/user/register
انجمن‌ها:
http://btid.org/node/235572
سلام، عرض ادب و احترام خدمت شما
از اینکه سؤال خودتان رو با ما به اشتراک گذاشته و با مجموعه اندیشه برتر ارتباط برقرار نموده‌اید از شما سپاسگزارم. سؤال شما رو مطالعه نمودم و این‌گونه متوجه شدم که نسبت به رفتارهای پرخاشگر بودن آقاپسر پنج و نیم ساله خود ناراحت و دغدغه‌مندید و در این زمینه به دنبال کسب راهنمایی هستید.
بزرگوار؛ بسیار عالی از اینکه تلاش دارید مسائل تربیتی فرزند خود را از طریق مشورت نمودن، حل مسئله کنید. باتوجه‌به اینکه از بازخورد رفتار دیگران هم نسبت به عصبانیت، لجبازی و یا پرخاشگری فرزند خود، ناراحت هستید و برای شما تبدیل به یک دغدغه شده است ان‌شاءالله بعضی از نکات رو دراین‌خصوص خدمت شما عرض خواهم نمود.
اینکه بیان فرمودید پرخاشگری دارند و به بقیه سلام نمی‌کنند و به لجبازی بر رفتار خودش پافشاری می‌کند در روند طبیعی رشد کودکان سه تا پنج‌ساله دیده می‌شود. به‌گونه‌ای که برخی از روان‌شناسان به آن نوجوانی کوچک تعبیر می‌کنند، چرا که کودک تازه مخالفت‌کردن و نه گفتن را دارد به شکل‌های مختلفی تمرین می‌کند؛ ولی در کودک بالاتر از ۵ سال، این رفتارها علامتی است به این معنی که فرزند شما از چیزی ناراحت و یا کسی او را آزرده است. لجبازی و پرخاشگری در این سن به بعد، نوعی رفتار مقابله‌ای در برابر رفتار شما یا دیگر نزدیکان خودش هست.
شما والدین محترم باید مراقب این موضوع باشید؛ چرا که در ابتدا این رفتارها رو به‌صورت ارادی انجام می‌دهد؛ ولی به‌مرور برای او تبدیل به یک عادت می‌شود. او رفتارهای خودش را به انواع مختلفی نشان می‌دهد؛ گاهی بهانه‌تراشی و یا تمسخر می‌کند و با مقاومت‌کردن، حرف شما را گوش نمی‌دهد، گاهی به‌صورت مستقیم با شما مخالفت و سرکشی می‌کند، و گاهی در برابر شما، رفتارش را با عصبانیت، دادزدن و گریه‌کردن بروز می‌دهد.
بانوی بزرگوار؛ نمی‌توان بدون درنظرگرفتن اینکه به چه علت‌هایی این‌چنین رفتاری دارد گام در اصلاح رفتار او برداشت. نه فقط کودکان حتی بزرگسالان هم برای رفتارهای خود علتی دارند. در گام اول نیاز هست بررسی کنید که ریشه‌ها و علت‌های رفتار پرخاشگرانه او چیست. به برخی از این علت‌ها اشاره می‌کنم تا شما نسبت به آنها تأمل فعالانه‌تری داشته باشید.
گاهی علت ممکن است بی‌توجهی والدین نسبت به نیازهای مختلف او، محرومیت بخشی و عدم قبول درخواست‌های او و نه شنیدن‌های زیاد از پدر و مادر، محبت‌نکردن و محرومیت از رابطه عاطفی داشتن، استراحت و خواب کافی نداشتن، ارتباط زیاد با موبایل و تلویزیون و اینترنت، بدآموزی از اطرافیان و یا همسالان خودش، سبک فرزندپروری اشتباه، توجه بیش از حد و لوس کردن آن، تنش و دعواهای درون خانه، امرونهی‌کردن‌های زیاد والدین، مزاج بدن و کم‌تحمل بودن خود فرزند، ناتوانی در بیان احساسات، تنبیه، تهدید و توبیخ‌کردن فرزند، هم‌بازی و تخلیه انرژی نداشتن و... همگی می‌تواند از علت‌های ایجادکننده این رفتار در او باشد که نیاز به بررسی بیشتری دارد که بدانید کدام‌یک از این علت‌ها بیشتر در حال رخ‌دادن هست و سعی در برطرف نمودن و اصلاح آن داشته باشید.
در گام دوم بعد از ریشه‌یابی رفتار فرزندتان و برنامه‌ریزی جهت رفع آنها، بعضی از تکنیک‌هایی که در مواجه با این نوع از رفتار، مفید شما باشد را عرض خواهم نمود:
۱. تکنیک پیش‌بینی، پیشگیری:
شما والدین محترم باید زمینه‌هایی را فراهم کنید که امکان وقوع رفتار پرخاشگرانه را در او کاهش دهد و تعارضات را به حداقلی‌ترین حالت ممکن خودش برساند. همان گونه که در بخش علت‌ها اشاره مفصلی داشتم، اگر ناخواسته بخواهید مدام زمینه پرخاشگری که را برای فرزند خودتان فراهم کنید، در ابتدا به‌صورت ارادی ولی به‌تدریج رفتار کنونی او را به یک عادت تبدیل می‌کنید.
۲. استفاده از فن مواجه معکوس:
اگر شما والدین محترم، در واکنش به رفتارهای فرزند خود بخواهید برای تخلیه هیجان و فروکش‌کردن ناراحتی خود یا حفظ قدرتی که دارید، با او برخورد پرخاشگری نیز داشته باشید، در حقیقت روبروی او ایستاده‌اید و به او اعلان‌جنگ با خودکرده‌اید که بیا و در مقابل ما بایست؛ و چون او حل مسئله را بلد نیست بیشتر پرخاشگری می‌کند و بیشتر هم تنبیه می‌شود. در نتیجه باید معکوس رفتار او رفتار کنید و نباید رودررو با او پرخاشگری کنید و به شیوه که در ذیل اشاره می‌کنم برخورد داشته باشید.
۳. تکنیک انتخاب سبک صحیح در فرزندپروری:
همان گونه که عرض کردم سبک برخورد پرخاشگرانه و مقابله‌به‌مثل کردن با او مفید نیست، و اگر این‌چنین باشد در حقیقت به آموخته‌اید که پسرم، بله این رفتار پرخاشگری رفتار خوبی برای مقابله هست، چرا که ما، خود هم از آن استفاده می‌کنیم و در نتیجه شدت رفتار او را در پرخاشگری‌های بعدی بیشتر می‌کند و از طرفی هم اگر بخواهید منفعلانه برخورد کنید، در حقیقت باز هم رفتار پرخاشگرانه او را تقویت کرده‌اید، چرا که وقتی می‌بیند یک‌بار پرخاشگری کرد به خواسته خودش رسید، ممکن است باز هم این رفتارها را برای رسیدن به خواسته‌های خودش تکرار کند؛ بنابراین بهترین سبک در برخورد با او این است که رفتاری مقتدرانه در برابر رفتارهای او داشته باشید. سبک تربیتی مقتدرانه (اقتدار در عین محبت) است، نه سهل‌گیرانه نه سخت‌گیرانه.
رفتار مقتدرانه به معنای پرخاشگری نیست، بلکه به معنای پاسخ درست و متناسب با رفتار او دادن است. در سبک‌رفتار مقتدرانه فرزند شما باید بیاموزد که نمی‌تواند از این طریق به خواسته و مقصود خودش برسد و از طرفی اگر این‌گونه رفتاری را بخواهد ادامه بدهد با پیامدهای بعدی آن و متناسب با میزانی که پرخاشگری داشته است مواجه می‌شود.
۴. تکنیک افزایش خودکنترلی در کودک:
کودک خود را تنبیه، تهدید، توبیخ، سرزنش و تحقیر، مقایسه نکنید؛ بلکه برای او قانون بگذارید. برای اینکه متوجه پیامدهای رفتار خودش بشود، در جلسه‌ای که همسر محترم شما هم حضور دارند و از قبل هم با همدیگر هماهنگ شده‌اید، او را حاضر کنید و برای او توضیح بدهید که از این به بعد قانونی که در منزل و بیرون از آن جاری هست این هست که شما حق داری به‌خاطر موضوعی که ناراحتت کرده خشمگین بشوی، ولی این حق را نداری که بخواهی پرخاشگری کنی و هم به خودت و ما و یا دیگران آسیب بزنی. اگر این رفتار تکرار شود شما از محرومیت درجه‌بندی‌شده متناسب با میزانی که پرخاشگری داشته‌ای برخورد خواهی شد؛ مثلاً امروز عصر از دوچرخه بازی یا فیلم دیدن و آنچه که علاقه اوست خبری نیست و سعی کنید خود به این قوانین حتماً عمل کنید. محرومیت زیر سن ۳ سال با تکنیک حواس‌پرتی، جابه‌جایی و زبان بدن هست، ولی برای سن بالاتر باید کمی جدی‌تر حل مسئله داشته باشید.
۵. تکنیک فعالانه گوش‌دادن:
در هنگام بروز این رفتارها به خواسته فرزندتان گوش کنید و اگر به انجام‌دادن آن تمایلی ندارد علتش را جویا شوید. شاید او دلیل مهمی داشته باشد. مثلاً در خصوص سلام‌نکردن او به دیگر افراد به دلیل بی‌ادب بودن یا بی‌محلی کردن به دیگران نیست؛ وقتی در یک موقعیت قرار می‌گیرد ممکن است خجالتی، استرس، افراد جدید، بازخورد دیگران و... قدرت سلام‌کردن را از او بگیرد؛ بنابراین بدون اینکه او را سرزنش کنید، ابتدا علت سلام‌نکردن‌ها را از او جویا شوید، سپس همیشه خود در سلام‌کردن جلوتر از او پیش‌قدم شوید، در جمع او را اصلاً مجبور به سلام‌کردن نکنید، اجازه دهید بزرگ‌ترها به او سلام کنند و او پاسخ دهد تا به‌تدریج اعتمادبه‌نفس او برای سلام نمودن افزایش پیدا کند. به‌صورت کلی چه در مهمانی و چه در منزل برای اوقات فراغت او برنامه‌ریزی داشته باشید اگر شما برای او برنامه‌ای نداشته باشید، او برای شما برنامه‌ریزی خواهد نمود.
۶. تکنیک تکریم کودک:
کلام پایانی: هرچقدر او را مورد محبت خود قرار دهید، با او ارتباط برقرار کنید، بازی کنید و شخصیت او را احترام و تکریم کنید او متوجه می‌شود که موجودی ارزشمند است و باید بیشتر مراقب رفتارهای خودش باشد. استفاده از واژه‌های زیبا و مثبت در صداکردن او، تحسین کلامی و رفتاری، تشویق نمودن او، واگذاری مسئولیت برخی از کارها به او، و رعایت تمامی مواردی که در بخش علت‌ها به آن اشاره کردم می‌تواند شما در بهبود رفتار ایشان کمک کند. سعی کنید او در ارتباط با دوستان خوب مثل کانون‌های فرهنگی مساجد، و مراسم‌های هیئت قرار دهید تا بتواند دوستان هم‌بازی خوبی برای خود انتخاب کند.
امیدوارم که در تربیت فرزندان صالح خود موفق و سربلند باشید.