سلام و خداقوت
پسر یکسال و نیم دارم و اولین فرزندم هست مشکلی که هست وقتی چیزی میخاد و متوجه نمیشم من رو میزنه یا به سرش میزنه این خیلی باعث عصبانیتم میشه و سرش داد میزنم (برخی اوقات)یا مثلا با ماشینش بازی میکنه تو مانع که گیر میکنه گریه و عصبانی میشه...چه رفتاری باهاش بکنم چه کتابهایی در مورد بیشتر شناختنش هست بهم معرفی بکنید?
و اینکه چه بازی هایی پیشنهاد میکنید برای این سن چون اکثرا باهمیم و پدرشون تا دیروقت کار میکنن.یکی دو ساعت بیرون میبرم یکی در روز و همش خونه باهاش بازی میکنم ولی کارای دیگه هم دارم تو خونه...بازی هایی که جایگزین تلویزیون و گوشی باشه چون محرومش کردم اما از طرفی هم همبازی نداره و تنهاست و من خودمم همش نمیتونم خاستم کمک کنید و راهنمایی بفرمایید?
----------------
کاربران محترم مي‌توانيد در همين بحث و يا مباحث ديگر انجمن نيز شرکت داشته باشيد: https://btid.org/fa/forums
همچنين مي‌توانيد سوالات جديد خود را از طريق اين آدرس ارسال کنيد: https://btid.org/fa/node/add/forum
تمامي کاربران مي‌توانند با عضويت در سايت نظرات و سوالاتي که ارسال ميکنند را به عنوان يک رزومه فعاليتي براي خود محفوظ نگه‌دارند و به آن استناد کنند و همچنين در مرور زمان نظراتشان جهت نمايش، ديگر منتظر تاييد مسئولين انجمن نيز نباشد؛ براي عضويت در سايت به آدرس مقابل مراجعه فرمائيد: https://btid.org/fa/user/register
سلام، عرض ادب و احترام خدمت شما خواهر گرامی
از اینکه سؤال خودتان رو با ما به اشتراک گذاشته و با مجموعه اندیشه برتر ارتباط برقرار نموده‌اید از شما سپاسگزارم. سؤال شما رو مطالعه نمودم و این‌گونه متوجه شدم که آقاپسر یک و نیم ساله شما در برخی از رفتارها، کم‌حوصلگی و عصبانیت از خود نشان می‌دهند، و همچنین جهت مطالعه و بازی با او به دنبال کسب راهنمایی بیشتر در این زمینه هستید.
بانوی بزرگوار؛ بسیار عالی از اینکه تلاش دارید مسائل تربیتی فرزند خود را از طریق مشورت نمودن، حل مسئله کنید. در ذیل برای بهترشدن این موضوع نکاتی را خدمت شما عرض میکنم.
کاملاً طبیعی هست که کودکان در این سن، رفتارهایی متفاوت از بزرگسالان بروز می‌دهند؛ بنابراین اینکه اشاره داشتید هنگامی یکه چیزی را می‌خواهد و با عدم توجه شما برخورد می‌کند یا گریه و عصبانی می‌کند، قطعاً این به معنای عصبانیت بزرگسالان و یا لجبازی در حد یک نوجوان نمی‌باشد، چرا که هنوز در سنی هست که معنای لجبازی و عصبانیت به معنای خاص خودش را نمی‌فهمد، و حتی خیلی از مفاهیم مانند خوب و بد را متوجه نمی‌شود، و قصد لجبازی با شما را ندارد، او قصد دارد با این کار توجه خودش را به شما جلب کند.
باید دقت داشته باشید که بچه‌ها در سن یک تا دوسالگی هنوز در مقام کلمه هستند و حتی جمله را کاملاً نمی‌توانند بیان کنند، بنابراین چگونه می‌توان انتظار داشت که حرف والدین را متوجه شوند، اطاعت کنند، و اگر گوش ندادند قاطعانه برخورد کرد! و حتی اگر هم این فرزند بخواهد گوش بدهد باز هم نمی‌تواند، چون هنوز ساختار جسمانی و مغزی او کامل شکل نگرفته است تا خیلی از مفاهیم را بفهمد، درک کند و اطاعت کند.
در حقیقت یکی از اصلی‌ترین عواملی که معمولاً در این سن باعث این‌گونه رفتارها در کودک می‌شود و آن را به‌نوعی تشدید می‌کند، «کم‌توجهی و غفلت والدین» هست که آن را با واکنش‌هایی در برابر رفتار کودک نیز همراه می‌کند. از دیگر علت‌های احتمالی ممکن امرونهی زیاد، تنبیه و تهدیدکردن، کم‌تحمل بودن خود فرزند می‌تواند باشد که باید آنها را رفع نمود.
نکات زیر می‌توانند شما در حل این موضوع کمک کنند:
۱. توجه داشتن: بهترین برخورد برای کودکان زیر سه سال، توجه داشتن به نیازهای زیستی (آب و غذا) و نیازهای عاطفی و محبت، استراحت کافی ونیز بازی با فرزند هست.
۲. پذیرش: در این سن بهترین کار صبوری و مداراکردن هست. اگر هم خواستید مقتدرانه برخورد کنید محیط او را مقتدرانه تغییر دهید نه اینکه سعی کنید باشخصیت او مقتدرانه برخورد کنید. مثلاً اگر وسیله‌ای هست که نباید دست بزند، یا به حرف شما گوش نمی‌دهد، شما آن وسیله را جابه‌جا کنید و محیط را تغییر دهید.
۳. محبت‌کردن: وقتی فرزند شما متوجه شود همیشه او را توجه، محبت و تکریم میکنید احساس می‌کند که موجودی ارزشمند است و دست از لجبازی برمی‌دارد. هرچقدر محبت و توجه شما به او بیشتر باشد حرمت نفس یا همان عزت‌نفس در او بیشتر می‌شود که در لحظه‌لحظه زندگی و آینده دارای اهمیت و مفید حال او خواهد بود و برعکس هرچقدر تنبیه و یا فریادزدن، توبیخ‌کردن، تهدید نمودن بیشتر باشد، باعث اضطراب، ترس، دلهره، لجبازی و کمبود اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس در او شده که مشکلات فراوانی را ایجاد می‌کند.
۴. ایجاد حساسیت نکنید: وقتی کودک شما متوجه می‌شود که به رفتار غلطی مثل مشت‌زدن، فریادکشیدن او واکنش کلامی، دیداری و یا شنیداری ندارید به‌تدریج می توجه می‌شود که نمی‌تواند این‌گونه به خواسته خودش دست پیدا کند و این رفتار به‌تدریج سمت خاموشی می‌رود.
۵. واکنش مناسب داشتن: سن یک تا سه‌سالگی سن خودمختاری و استقلال‌طلبی کودک است که می‌خواهد از همان ابتدایی که به دنیا آمده تا الان کارها را خودش انجام دهد؛ و این موضوع خودش را در لجبازی هم‌نشان می‌دهد. واکنش مناسب والدین در اینجا شناخت و آگاهی دادن تنها نیست؛ چون هنوز توان درک مفاهیم را ندارد، واکنش پرخاشگری هم مناسب نیست؛ چون فرزند در این سن هنوز توان خودکنترلی را ندارند، بلکه واکنش مناسب جهت کنترل رفتار کودک، محرومیت محیطی هست تا تعداد رفتار اشتباه او را کاهش دهد.
مثلاً به او توضیح می‌دهیم که اگر این رفتار را تکرار کند؛ مثلاً باید برای این مدت روی صندلی یا مبل بنشیند و اگر دیدیم چیزی را پرت کرد یا مشت زد؛ با قاطعیت ولی آرام و بدون پرخاشگری دست او را می‌گیرید و توضیح می‌دهید تا زمانی که این چند دقیقه نگذشته باشد اجازه ندارد از روی صندلی بلند شود. این محرومیت محیطی باعث می‌شود تعداد رفتار اشتباه او کاهش بیابد.
۶. تکنیک دیگر برای تقویت توانایی صبرکردن و تأخیرانداختن در رسیدن به خواسته‌ها، انتظار دادن است. گاهی اوقات لازم است از کودک خود بخواهید که برای دریافت خوراکی یا اسباب‌بازی کمی منتظر بماند. مثلاً به او بگویید اول این یک وسیله اسباب‌بازی را از زمین بردار تا خوراکی یا اسباب‌بازی موردعلاقه‌ات را به تو بدهم. با این توصیه‌ها، به‌تدریج صبر کودک نیز افزایش می‌یابد.
اما در زمینه بازی‌ها: به‌جرئت می‌توان گفت بهترین راهکار برای ایجاد رابطه مناسب با او در این سن بازی‌کردن هست و در قالب بازی بعضی نکات را به آموخت. حداقل روزی نیم الی یک ساعت برای بازی به‌صورت اختصاصی با او وقت بگذارید. شما می‌توانید شکل بازی‌ها را گاهی به‌صورت انفرادی، گاهی با همسالان خود از طریق فرزندان همسایه‌های خود یا مهد مناسب، و گاهی هم از طریق بازی مشارکتی والدین تنظیم کنید.
در این سن بازی‌های حسی مثل خمیربازی، نقاشی انگشتی و نقاشی با دست، آب‌بازی، بازی‌کردن با شن و ماسه، گل‌بازی، هل‌دادن و کشیدن اشیا، تفکیک‌کردن اجسام ریز (مثل نخود و لوبیا)، مچاله کردن کاغذ و توپ درست‌کردن و... استفاده کنید.
پیشنهاد میکنم از برنامه بسیار خوب «با همبازی» از طریق نرم‌افزار تلوبیون آرشیو شبکه پویا از بازی‌های درون خانه‌ای آن الگوبرداری کنید. سعی کنید در برنامه بازی‌ها پدر را هم مشارکت دهید که این نیاز در فرزند نیز برطرف شود.
کلام پایانی: جهت مطالعه بیشتر در خصوص تربیت فرزند می‌توانید به این کتاب‌ها نیز مراجعه داشته باشید:
کتاب تربیت دینی کودک، اثر آیت‌الله حائری شیرازی، انتشارات دفتر نشر معارف.
کتاب مجموعه هشت‌جلدی من دیگر ما، اثر محسن عباسی ولدی. انتشارات آیین فطرت.
کتاب بازی بازوی تربیت اثر محسن عباسی ولدی. انتشارات آیین فطرت.
کتاب آرامش طوفان‌ها اثر سید علیرضا تراش یون. انتشارات مهر ستان.
در آخر امیدوارم که در تربیت صالح فرزندان خود موفق و سربلند باشید.