مقدمة: جامعة اسلامي ما يكي از بهترين جوامع از جهت فرهنگ، آداب و رسوم، تمدن و از نظر دين و رعايت مسائل ديني مي باشد. وجود برخي از مفاسد را نمی توان در جامعه انکار نمود كه البته بايد نهايت سعي و اهتمام در حذف آن بكار گرفته شود اما ايده آل نگری نبايد باعث ايجاد نگاهي منفي به مسائل شود كه وجود برخي مسائل كه همة جامعه تعميم دهيم. در عين پذيرش وجود برخي مسائل كه باعث ايجاد فاصله با آن جامعه آرماني مي شود بايد توجه داشت ملت ايران از بهترين ملتها و جوانان آن از پاكترين جوانان دنيا به حساب مي آيد.
با توجه به مقدمة فوق در دسترسي به فرد مورد نظر توجه به نكات زير تسهيل كننده مي باشد.
1. مشورت:[1] يكي از راههاي اتنتخاب همسر ايده آل مشورت است يعني انسان با مشاوري آگاه و متدين و دلسوز و رازدار مشورت كند از جمله اين مشاوران پدران و مادران متدين هستند كه مي توانند تجربة خود را در اختيار فرزندان خود بگذارند. ضمن اينكه توجه داشته باشند كه از تحميل نظرات خود بر آنها پرهيز كنند.
2. واسطه و معرف:[2] معرف و واسطه كسي است كه دختر و پسر را مي شناسد و آنان را براي ازدواج به يكديگر معرفي مي كند و گاهي نيز در ادامه كار آنان را ياري مي نمايد. گاهي معرف خود چيزي نمي گويد اما پدر و مادر و يا جوان نزد او مي روند و از او مي خواهند كه فرد مناسبي را براي ازدواج به او معرفي كند و يا در امر انتخاب همسر راهنمايي و كمكشان كند. البته نبايد به هر كسي اعتماد كرد و حرف او را به عنوان معرف پذيرفت معرف بايد خيرخواه، متدين، آگاه، منطقي و آگاه به مسائل و مباحث ازدواج باشد گاهي به خاطر اينكه معرف تنها به يك عامل مثلاً زيبايي توجه دارد در كار خود موفق نيست چرا كه او بايد همتايي زوج را در سن، زيبايي، جسم، ديدگاههاي سياسي، اجتماعي، وضعيت روحي، تحصيل، اخلاق، فرهنگ، دين و... در نظر داشته باشد.
3. تحقيق:[3] گاهي در برخي سازمان ها براي گزينش يك فرد حدود 6 ماه تحقيق و پرس و جو مي كنند پس شايسته است انسان براي انتخاب همسر و شريك زندگي خود دقت به خرج مي دهد چرا كه همسر نقش زيادي در سعادت و فلاكت دنيوي و اخروي شريك خود دارد (تحقيق از محل درس، محل كار، دوستان، همسايه ها و... و بررسي گذشته و سوابق او...) نكته قابل توجه در اين زمينه اين است كه نبايد بدون دليل و شناخت كافي كسي را به عنوان همسر پذيرفت و همين طور نبايد بدون دليل و شناخت كافي كسي را رد كرد (براي پذيرفتن و يا رد كردن دليل نياز داريم).
4. پرهيز از ايده آل نگري: گاهي افراد دنبال يك فرد بي عيب مي گردند بايد واقع بين بود هر كسي خطايي دارد همانگونه كه خود ما كامل نيستيم پس نه بي گدار به آب بزنيم و تحقيق نكرده كسي را انتخاب كنيم و نه بيش از حد وسواس به خرج دهيم و دنبال فرد بي عيب باشيم. هماهنگي صد درصد امكان ندارد و اما ناهماهنگي نيز بايد به پايينترين حد ممكن برسد كه آن هم با تفاهم و گذشت و محبت و صبر جبران مي شود.
5. ايمان بهترين ملاک همسر گزينی: اگر چه فساد زياد است اما هميشه افراد مؤمن در جامعه وجود دارند؛ افرادي كه دوست دارند پاك بمانند و زندگي مشترك خود را با مؤمنين ادامه دهند تا در امر دينداري و كمال كمك آنها باشند و از آنها کمک بگيرند. اينان بايد سعي كنند در انتخاب، افراد مؤمن جامعه را گزينش كنند چرا كه قرآن ميفرمايد: زنان پليد لايق مردان پليدند و مردان پليد نيز براي زنان پليدند و زنان پاك و طيب و با عفت براي مردان پاك و طيب هستند و مردان پاك، شايسته زنان پاكتر.[4]
6. هدايت براي انتخاب صحيح: براي اين كه افراد متدين در ازدواج به همديگر برسند مؤمنين وظيفه دارند كه آنها را به هم معرفي كنند و با اين كار در حفظ ايمان افراد متدين و استمرار آن تلاش كنند و از جمله نكات مهمي كه والدين و حتي خود دختر و پسر بايد توجه داشته باشند اين است كه آنها ميتوانند از افرد آگاه و متدين بخواهند كه اگر فرد مناسبي بود به آنها معرفي كنند.
7. معاشرت با خوبان: گاهي خانوادهها از معاشرت و رفت و آمد كوتاهي ميكنند و اگر افراد متدين همديگر را از قبل شناسايي كنند و با هم رفت و آمد داشته باشند بيشتر با صفات و روحيات همديگر آشنا ميشوند و پسران و دختران در اين خانوادهها راحتتر فرد متناسب با خود را گزينش ميكنند.[5]
نوريان، مر نوريان را طالبند
ناريان مر ناريان را جاذبند
8. دعا: حضرت رضا ـ عليه السّلام ـ ميفرمايد: «هر گاه خواستي ازدواج كني از خداوند طلب خير كن و بعد اقدام كن دو ركعت نماز بخوان و دستها را بدرگاه خدا بردار و بگو خداوندا من در انديشه ازدواج هستم، همسري برايم فراهم كن كه از نظر اندام، اخلاق، پاك دامني، نگهداري مال و آبروي شوهر، زيبايي و فرزند آوري سرآمد زنان باشد».
البته زنان نيز ميتوانند براي همسر دلخواه و متدين خود از درگاه حق تعالي طلب همسري با ايمان و ... كنند[6] (در همه حال طلب خير كنيم).
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. جوانان و انتخاب همسر، علي اكبر مظاهري، انتشارات پارسايان، (كتاب بسيار مفيدي در اين زمينه است.)
2. انتخاب همسر، ابراهيم اميني، سازمان تبليغات.
3. ازدواج آسان و شيوه همسرداري، محمد محمدي اشتهاردي، انتشارات نبوي.
پي نوشت ها:
[1] . مظاهري، علي اكبر، جوانان و انتخاب همسر، پارسايان، چاپ بيستم، 1382، ص 179، اقتباس.
[2] . همان، ص182، 181.
[3] . همان، ص 186، 185.
[4] . نور/26.
[5] . براي مطالعه بيشتر به: الجلالي، محمدحسين، آداب معاشرت در اسلام، ترجمه جواد بيات، نشر سازمان تبليغات رجوع كنيد.
[6] . مشكيني، ميرزا علي، ازدواج در اسلام، قم، انتشارات الهادي، چاپ سيزدهم، 1380، ص 67، با كمي تغيير.