در حضور نور (آداب زیارت اربعین)

22:13 - 1395/08/23

-مراقبت بر گفتار و دوری از جمع هایی که بیهوده گویی را در بین خودشان شایع دارند، شخص را برای حضور خاضعانه و خاشعانه در حرم مطهر امام حسین (علیه السلام) آماده می‌کند.

اربعین، پیاده روی

برای رفتن به زیارت معصومین آدابی نقل شده که در آستانه همایش عظیم اربعین و مشرف شدن عده زیادی از محبین و ارداتمندان وجود مقدس و نورانی اباعبدالله الحسین (علیه السلام) گوشه ای از این آداب را تحت عنوان "در حضور نور" تقدیم می‌کنیم.
خضوع و خشوع یکی از مهم ترین حالاتی است که زائر باید هنگام تشرف به خود بگیرد. دیده می‌شود عده ای علی رغم سفارش های عدیده ای که در این بخش شده بازهم نسبت به عمل کردن و به دست آوردن حالات خاشعانه و خاضعانه کوتاهی می‌نمایند.
جهت کسب این دو خصیصه اخلاقی مقدماتی لازم است که بیشتر آن به اعمال زائر قبل از حضور در مضاجع شریف اهل بیت (علیه السلام) بر می‌گردد.
به عنوان مثال اگر در طول مسیر پیاده روی به سمت کربلا، زائرین در گفتار خود دقت نداشته و بدون توجه به صحبت های خود، به لغو و بیهوده گویی بپردازند مطمئنا هنگام تشرف توفیقات و برکات زیادی را از دست خواهند داد.
تجمع در موکبها، همراه بودن با دوستان، درگیریهای لفظی هنگام ازدحام، حضور افراد با نژادها و سبک های پوششی متفاوت... هر کدام می‌تواند بهانه ای باشد برای لغوگرایی در گفتار، مخصوصا برای کسانی که برای اولین بار توفیق حضور در این جمع کثیر را پیدا کرده اند. لذا مراقبت بر گفتار و دوری از جمع هایی که بیهوده گویی را در بین خودشان شایع دارند، شخص را برای حضور خاضعانه و خاشعانه در حرم مطهر امام حسین (علیه السلام) آماده می‌کند. «وَ إِذا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ ... [قصص/55] و هر گاه سخن لغو و بیهوده بشنوند، از آن روی برمی‌گردانند.»
از آنجایی که ممکن است در این تجمع بزرگ افرادی باشند که خودشان در گفتار و رفتارشان دقت نداشته و زمینه را برای مضحکه شدن فراهم آورند، شخص زائر باید مواظب بوده تا فضا را به سخریه و استهزاء نکشاند و سریع خود را از آن محل دور کند. خداوند در قرآن کریم به شدت از این عمل نهی کرده و می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَومٌ مِّن قَوْمٍ ... [حجرات/11] اى کسانى‌که ایمان آورده‌‏اید نباید گروهى از مردان شما گروه دیگر را استهزاء کنند.»
در روایات ما این عمل ناپسند موجب نزول عذاب می‌شود در آنجا که امیرالمونین علی (علیه السلام) می‌فرمایند:
«وَ الذُّنُوبُ الّتى تُنزِلُ النِّقَمَ عِصيانُ العارِفِ بِالبَغىِ وَ التَطاوُلُ عَلَى النّاسِ وَ الاِستِهزاءُ بِهِم وَ السُّخريَّةُ مِنهُم [1]؛گناهانى كه باعث نزول عذاب مى‏‌شوند، عبارت‏ند از: ستم كردن شخص از روى آگاهى، تجاوز به حقوق مردم، و دست انداختن و مسخره كردن آنان است.»
و چه عذابی برای یک زائر بالاتر از اینکه با تحمل همه سختی ها و مشقات، به جان خریدن همه خطرات، متحمل شدن هزینه های متفاوت، نتواند بهره کافی و وافی را ببرد. لذت نبردن از زیارت خود یک عذاب محسوب می‌شود.
از طرف دیگر یعنی به جای گفتن سخنان بیهوده، پرداختن به اموری همچون مسخره کردن و دست انداختن دیگران،  مشغول شدن به ذکر، خواندن سوره هایی که حفظ هستیم یا فرستادن صلوات و هدیه کردن آن به محضر شهدای کربلا مقدمات یک تشرف با معنویت را را برای ما فراهم خواهد کرد. در حالات جابر بن عبدالله انصاری اولین زائر حضرت سیدالشهداء(علیه السلام) در اربعین آمده است که: «قدم از قدم بر نمی‌داشت جز اینکه بر لب ذکر خدا داشت...». [2]
پس با در نظر گرفتن دو اصل مهم فوق (پرهیز از لغوگویی و مشغول شدن به ذکر و دعا) خضوع و خشوع زائر در هنگام تشرف به عینه قابل مشاهده خواهد بود.

..............................................................................
پی نوشت :
[1]. الشیخ الحرّ العاملی، وسائل الشیعه، تحقیق و تصحیح: الشیخ عبدالرحیم الربانی الشیرازی، ناشر: چاپخانه اسلامی، تهران، 1376 ق. ج 16، ص 281، ح 21556.
[2]. طبری، محمد بن علی؛ بشاره المصطفی، قم موسسه النشر  الاسلامی، 1420، چاپ اول ص126.

کلمات کلیدی: 

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
6 + 1 =
*****