- یکی دیگر از جلوههای پیاده روی اربعین، تمرین تواضع و کمک به دیگران است. زائر امام حسین(علیه السلام) می تواند با رعایت نظافت و کمک کردن به دیگران در طول مسیر پیاده روی در نمایش و تقویت این خصوصیات کوشا باشد.
پیاده روی اربعین را می توان از زوایای مختلف مورد نظر و اشاره قرار داد.
الف: پای پیاده و تحمل سختیها برای رسیدن به معشوق
ب: زیارت امام حسین(علیه السلام) با توصیفات فراوانی که از طریق معصومین(علیهم السلام) برای این زیارت، بالاخص با پای پیاده وارد شده است.
ج: آداب خاص زیارت امام حسین(علیه السلام)
اما از یک زاویهی دیگر هم میتوان به این زیارت با این حالت خاص توجه کرد و آن اینکه زائر ابیعبدالله(علیه السلام) هم توشه برای خود جمع کند و هم به دیگران در این سفر کمک کند. که این عمل طبق سیره امام سجاد(علیه السلام) است.
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «حضرت سجاد(علیه السلام) هرگاه مسافرت می رفت، سعی میکرد با کاروانی سفر کند که او را نشناسند و شرط میکرد که در طول سفر یکی از خدمتگزاران به همسفرانش باشد.» [1]
بی تردید این سیره پسندیده حضرت سجاد(علیه السلام) برگرفته از کلام حضرت خاتم الانبیاء(صلی الله علیه و آله) است که فرمودند:
«مَنْ أَعَانَ مُؤْمِناً مُسَافِراً فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ ثَلَاثاً وَ سَبْعِينَ كُرْبَة [2] هرکس به یک مؤمن مسافر یاری و خدمت نماید، خداوند متعال هفتاد و سه بلا و اندوه را از او زایل خواهد کرد.»
لذا با بیان سیره و روش امام سجاد(علیه السلام)، زائرین پیاده اربعین می توانند از این فرصت استفاده کرده و این سفر را تمرینی برای تواضع و صبر و کمک به دیگران غنیمت بدانند.
اما از جمله کارهایی که می توان در این سفر برای تمرین این خصوصیات انجام داد:
1:رعایت نظافت
یکی از کارهایی که در دین بسیار بدان سفارش شده است، بحث رعایت نظافت و پاکیزگی است و رعایت نظافت در این سفر از طرف خود زائرین با حجم بالای مسافران و همچنین موکب داران بسیار مهم و مورد توجه است.
عدم رعایت نظافت و ملتزم نبودن به نظافت مسیر راهپیمایی، و ایجاد فضای کثیف همراه با آشغالها و موارد اضافی افراد، آسیب بسیار مهمی است که دامن گیر زوار و حتی موکب ها در طول مسیر است، از این جهت که حجم بالای جمعیت شرکت کننده در راهپیمایی اربعین نمیتواند نظافت صددرصد را برایمان رقم بزند و محیط اطراف و مسیر خالی از آشغالها و مواد زائد باشد، اما سفارش و توصیه ها می تواند چاره ساز و کارساز باشد، عدم رعایت نظافت، منجر به بیماری شده و برای زوار مشکلاتی ایجاد می کند.
لذا زائرین پیادهی امام حسین(علیه السلام) هم خودشان ملزم به رعایت نظافت در مسر پیادهروی باشند و اگر در طول مسیر هر کاری که کمک به نظافت می کند و از عهدهی آنها خارج نیست دریغ نکنند. در همان روایتی که از امام صادق(علیه السلام) در مورد امام سجاد(علیه السلام) بیان شد، وقتی عدهای فعالیت حضرت را دیده که مانند خادمی به همسفران خدمت میکنند، زمانی که متوجه می شوند که ایشان امام سجاد(علیه السلام) هستند، معترض شده و امام را از اینکار منع میکنند ولی امام در پاسخ میفرمایند:
«هنگامی که من با عده ای آشنا به مسافرت رفتم، آنان به خاطر رسول خدا(صلی الله علیه و آله وسلم) بیش از استحقاق من، برایم خدمت کرده، عطوفت و مهربانی نثارم کردند. به همین جهت، به صورت ناشناس آمدم که مبادا شما نیز بیش از حد بر من احترام کنید. و ناشناس بودن را بهتر می پسندم.» [3]
2: خدمت به زائرین دیگر
حماسهی اربعین امام حسین(علیه السلام) آنقدر عظمت و بزرگی دارد که بر این کشتی نجات بخش نه فقط شیعیان بلکه غیر شیعیان از ارامنه، اهل سنت و از کیش و آیینهای مختلف چنگ میزنند و خود را متصل به این دریای با عظمت میکنند.
جالب اینجاست در روایت مربوط به امام سجاد(علیه السلام) قید نشده که افراد هم گروه ایشان، شیعه بودند، بلکه از اهل سنت بودهاند ولی امام که کاملترین وجود برای تجلی فرهنگ قرآنی است این فرهنگ قرآن را در سفر با دیگران نشان داده است.
لذا زائرین اربعین امام حسین(علیه السلام) با احترام به کیش و آیین دیگر زوار، در خدمت رسانی چه از طرف موکبها و چه از طرف خود زائرین کمترین کمکاری را انجام ندهند و همانند مولایشان امام سجاد(علیه السلام) سر تعظیم و فروتنی در مقابل دیگر زائرین فرود آورده و در کارها به آنها کمک کنند.
در نتیجه یکی دیگر از زوایای با عظمت پیاده روی اربعین تمرین تواضع و کمک به دیگران است، که زائرین پیاده می توانند، مصادیق بارز در عملی کردن این خصوصیات را در رعایت نظافت چه از طرف خود و چه در مسیر پیادهروی و کمک به دیگران اگرچه از دین و آیین غیر از شیعه باشند، به تجلی برسانند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، تفصيل وسائل الشيعة، ج11، ص430، مؤسسة آل البيت، قم، چاپ، اول، 1409 ق.
[2]. همان، ص429.
[3]. همان، 430.
نظرات
باسلام واحترام
ضمن تشکر از مطلب خوب شما
در کانال اخلاق اسلامی منتشر شدhttps://telegram.me/islam_akhlagh/440
سلام
از مطلب مفید و پرمحتوایتان تشکر می کنم بهمین دلیل آن را در کلوب نسل جوان قرار دادم
http://www.cloob.com/javanclub