خداوند در قرآن وعده داده است تا مومنان را وارثان زمین قرار دهد. با توجه به برخی از آیات نورانی قرآن کریم و استفاده از تفاسیر شیعیان و اهل سنت معلوم میشود که دوران آخرالزمان و ظهور حضرت مهدی(عجلاللهتعالیفرجه) همان زمانی است که اسلام فراگیر میشود و این وعده الهی محقق میگردد.
خداوند متعال در قرآن از جهانی شدن اسلام خبر میدهد و میفرماید: «وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ [انبیاء/105] در «زبور» بعد از ذکر (تورات) نوشتیم: بندگان شایستهام وارث (حکومت) زمین خواهند شد.» در این حکومت جهانی؛ اسلام در تمامی شئونات جامعه سایه میافکند و احکام متعالی آن در جامعه اجرا میشود. در این حکومت، دشمنان دین و عدالت ذلیل و مسلمانان عدالتخواه عزیز میشوند.[1] با توجه به سیر تاریخ اسلام، میتوان گفت که تاکنون این وعده پروردگار محقق نشده است و چنین شرایطی بر جهان حاکم نگردیده است و از طرفی خداوند عالم و قادر، هرگز خلف وعده نمیکند؛ در نتیجه این وعده در آخرالزمان و به دست توانمند امام مهدی(عجلاللهتعالیفرجه) به وقوع خواهد پیوست.
همچنین در قرآن کریم آیات متعددی وجود دارد که با مراجعه به کلام معصومین(علیهم السلام) در مییابیم که منظور از آن آیات عصر ظهور است که ما در اینجا دو مورد را از باب نمونه ذکر میکنیم:
1. خداوند رحمان در قرآن میفرماید: «هُوَ الَّذی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدی وَ دینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُون [توبه/33] او کسی است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن را بر همه آیینها غالب گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند.» در این آیه خداوند وعده داده است که اسلام را علیرغم ناراحتی کفار و مشرکان بر همه شرایع گذشته و افکار و عقاید بشری پیروز و مسلط کند و این وعده الهی تا زمان حال محقق نشده است و با توجه به اینکه وعده خداوند تخلف ناپذیر است، پس در آخرالزمان این وعده الهی محقق میشود.[2]
درباره تفسیر این آیه از پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) سؤال شد و حضرت فرمود: «این وعده الهی است که در آخرالزمان، اسلام را بر همه ادیان برتری میدهد و بر جهان حاکم خواهد کرد.»[3] قرطبی یکی از مفسران اهل سنت نقل میکند: «این وعده الهی در هنگام ظهور حضرت مهدی(عجلاللهتعالیفرجه) محقق میشود.»[4] رشید رضا یکی از مفسران معاصر اهل سنت هم به نقل عدهای از علمای اهل سنت مینویسد: «این وعده الهی در عصر ظهور حضرت مهدی(عجلاللهتعالیفرجه) به وقوع میپیوندد.»[5]
2. خداوند متعال در آیه دیگری میفرماید: «أَ فَغَیْرَ دینِ اللَّهِ یَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ کَرْهاً وَ إِلَیْهِ یُرْجَعُون [آلعمران/83] آیا آنها غیر از آیین خدا میطلبند؟! (آیین او همین اسلام است) و تمام کسانی که در آسمانها و زمین هستند، از روی اختیار یا از روی اجبار، در برابرِ (فرمان) او تسلیم اند، و همه به سوی او بازگردانده میشوند.» عیاشی، مفسر بزرگ شیعه از امام کاظم(علیهالسلام) درباره تفسیر این آیه نقل میکند که آن حضرت فرمود: «این آیه در عصر حضرت مهدی(عجلاللهتعالیفرجه) محقق میشود، زمانی که او ظهور کند، اسلام را بر یهودیها، مسیحیان، ستاره پرستان، زنادقه، اهل رده و کفار در شرق و غرب عالم عرضه میکند؛ پس هر کس با رغبت اسلام را بپذیرد، او را به نماز، زکات و همه احکام اسلام امر میکند و کسی که با عناد و لجاجت، تسلیم نشود، گردن او را میزند و در شرق و غرب عالم احدی باقی نمیماند، مگر اینکه موحد میشود خداوند را خالصانه پرستش میکند.»[6]
در نتیجه: با مرور تاریخ اسلام به این نتیجه میرسیم که وعده خداوند در مورد جهانی شدن اسلام، تاکنون محقق نشده و چنین شرایطی بر جهان حاکم نگردیده است. ما برای یافتن زمان این رخداد مهم که عاقبت دین اسلام را نشان میدهد ناگزیر به قرآن مراجعه میکنیم و با تامل در آیات آن و استفاده از تفاسیر شیعیان و اهل سنت به این نتیجه میرسیم که دوران آخرالزمان و ظهور حضرت مهدی(عجلاللهتعالیفرجه) همان زمانی است که اسلام فراگیر میشود و وعده خداوند محقق میگردد.
برای مطالعه بیشتر به این کتابها مراجعه نمایید.
1. «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم» اثر مرحوم آیتالله سید محمدتقی موسوی اصفهانی.
2. « مهدویت رویکردها و چالشها» نوشته مهدی مهریزی.
3. «کمال الدین و تمام النعمه» اثر شیخ صدوق.
______________________________
پینوشت
[1]. برای اطلاعات بیشتر بنگرید به: تفسير نمونه، آیتالله مکارم شیرازی، دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1371، ج7، ص373.
[2]. تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، جامعه مدرسین، قم، ج9، ص255-237.
[3]. التفسیر الکبیر، فخر رازی، دار الفکر، بیروت، ج8، ص42.
[4]. الجامع لاحکام القرآن، قرطبی، دار الاحیاءالتراث العربی، بیروت، 1405ق، ج8، ص42.
[5]. تفسیر المنار، رشید رضا، دارالرشید، بیروت، ج10، ذیل آیه 33 سوره توبه.
[6]. تفسیر العیاشی، عیاشی، مکتبه العلمیه الاسلامیه، تهران، ج1، ص183.