وفات یا شهادت حضرت معصومه (سلام الله علیها)

22:10 - 1400/08/24

چکیده : در این نوشتار سعی ما بر این است که بررسی کنیم که آیا حضرت معصومه شهید شدند یا بطور معمول از دنیا رفتند لذا ما سفر ایشان از دنیا را شهادت بگوییم یا مرگ طبیعی؟

وفات یا شهادت حضرت معصومه (سلام الله علیها)

نظر اجمالی بر حیات حضرت معصومه (سلام الله علیها)
نام شريف آن بزرگوار فاطمه پدرش حضرت موسي بن جعفر (علیهما السلام) و مادرش نجمه خاتون است و حضرت امام رضا (علیه السلام) برادر بزرگوارش هستند. آن حضرت اوّل ذي القعده سال 173هـ . ق در مدينه منوّره به دنيا آمد و در سنّ 28 سالگی در روز دهم يا دوازدهم ربيع الثاني سال 201هـ . ق در شهر قم از دنيا رفت[1] سپس به سوی قبرستان "بابلان" تشييع شدند و همان جا مدفون گشتند.

سفر خراسان از مدینه
در سال 201 هـ . ق، همراه عدّه اي از برادران خود براي ديدار برادر و تجديد عهد با امام زمان خويش راهي ديار غربت شد. زمانی که به شهر ساوه رسيدند عده اي از مخالفين اهل بيت با مأموران حكومتي همراهي نموده و با همراهان حضرت به نبرد و جنگ پرداختند كه عدّه اي از همراهان حضرت در اين حادثه غم انگيز به شهادت رسيدند.[2]

علل و اسباب شهادت
روشن است که علل مرگ می تواند گوناگون باشد اما نزد خداوند، راه شهادت بهترین وپسندیده ترین راه است[3] و معلوم است که برای شهادت لازم نیست که حتماً به وسیله شمشیر کشته بشود بلکه حصول شهادت راه های گوناگونی دارد مثل:

۱. غم و حزن بسيار
حضرت معصومه (سلام الله علیها) از زمان کودکی با برادر خودش امام رضا (علیه السلام) بسیار مأنوس بود و پس از آن که پدر بزرگوار آن بانوی گرامی به شهادت رسید، فرزند ارجمند آن امام، یعنی حضرت رضا علیه السلام عهده دار امر تعلیم و  تربیت خواهرش شد. وقتی امام هشتم علیه السلام به اجبار از مدینه به طرف خراسان کشانده شدند این فراق بر حضرت معصومه (سلام الله علیها)  خیلی سخت گذشت.

و هنگامی که در ساوه تمام برادران به شهادت رسیدند بر اثر شدّت تألمات بیمار گشت[4] حضرت در حالي كه از غم و حزن بسيار بیمار بود با احساس ناامني در شهر ساوه فرمود: مرا به شهر قم ببريد، زيرا از پدرم شنيدم كه فرمود: "شهر قم مركز شيعيان ما مي باشد."[5]

۲. مظالم حکومت
از صفحات تاریخ روشن است که مأمون، خلیفه عباسی،  دشمن سرسخت اهل بیت(علیهم السلام) بود و به بهانه های گوناگون بر دوستان اهل بیت(علیهم السلام) ظلم روا می داشت و امام رضا (علیه السلام) را به شهادت رساند. طبق شواهد و بنا بر سیاست حاکم در آن زمان، به احتمال قوی، مأمون بنا داشت حضرت معصومه (سلام الله علیها)  را اذیت کند؛ چون او از مقامات علمی حضرت معصومه (سلام الله علیها)  آگاه بود و می دانست که همراهی حضرت معصومه (سلام الله علیها)  با امام رضا (علیه السلام) دولت او را نابود خواهد کرد به همین خاطر، سفر حضرت معصومه (سلام الله علیها) با همراهانشان، مأمون را سخت در اضطراب فرو برد. او نمی خواست این کاروان به امام رضا (علیه السلام) ملحق شود؛ از این رو، در راه، کسانی را مأمور حمله به کاروان حضرت معصومه سلام الله علیها کرد.

۳. مسموم شدن حضرت معصومه (سلام الله علیها)
بنا بر روایتی حضرت معصومه (سلام الله علیها) مثل اباء و اجداد طاهرینش (علیهم السلام) علم به شهادت خودش داشت و می دانست که در قم از دنیا می رود و به همین خاطر فرمود که مرا به طرف قم ببرید. بنا بر نقلی در ساوه زنی حضرت معصومه (سلام الله علیها) را مسموم کرد.[6]

نتیجه:
بنا بر بیانات و شواهد رسیده، از دنیا رفتن حضرت معصومه (سلام الله علیها) به مرگ طبیعی نبود بلکه شهادت بود؛ چون حضرت معصومه (سلام الله علیها) در اثر حمله ظالمانه به کاروانشان و نیز مسومیت از دنیا رفتند. ایشان از نظر تحمل مصائب، زحمات، رنج ها و سختی ها مانند مادربزرگشان، فاطمه زھرا (سلام الله علیها) بودند. پس بر اساس فضائل و کمالات حضرت معصومه (سلام الله علیها) و نیز بر مبنای شواهد به دست آمده، عروج ملکوتی ایشان شایسته استفاده از تعبیر "شهادت" است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشتها:
[1]  وسيله المعصوميّه , ص 65 به نقل از نزهه الابرار.
[2]زندگاني حضرت معصومه , مهدي منصوري , ص 14 ( به نقل از رياض الانساب , تأليف ملك الكتّاب شيرازي).
[3] وَلَاتَحسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلُوا فِی سبیلِ اللّهِ أَمواتاً بَلْ أَحیاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ یرزقونَ‘‘. سوره آل عمران 169
[4] درياي سخن , سقازاده تبريزي
[5] ودیعه آل محمد صلی الله علیه و آله، ص 12
[6] وسيله المعصوميه, نوشته ميرزا ابوطالب بيوک, ص 68, الحياه السياسيه للامام الرضا عليه السلام, نوشته جعفر مرتضي العاملي, ص 428؛ قيام سادات علوي، علي اكبر تشيّد، ص168

بنا بر بیانات و شواهد رسیده، از دنیا رفتن حضرت معصومه (سلام الله علیها) به مرگ طبیعی نبود بلکه شهادت بود؛ چون حضرت معصومه (سلام الله علیها) در اثر حمله ظالمانه به کاروانشان و نیز مسومیت از دنیا رفتند.

نظرات

تصویر هاشمی
نویسنده هاشمی در

خدا لعنت کند بر باعث و بانی شهادت حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیهاcrying

تصویر علیرضا رضایی
نویسنده علیرضا رضایی در

خیلی خوب

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
13 + 4 =
*****