امام خمینی، در انتظار فراهم شدن شرایط بازگشت؛ و مردم در جهادی شورانگیز، منتظر رهبرشان بودند. آری! این است قصّه پرتلاطم انتظار! انتظار، حرکت است، نه سکوت...
نگاه امام خمینی(رحمت الله علیه) در مهیّا کردن مقدمات ظهور، جدّی و راهبردی بوده است. به این معنا که هدف ایشان از، در پیش گرفتن مسیر انقلاب اسلامی، تنها محدود به کشور ایران و فقط بیرون راندن حکومت فاسد و ظالم پهلوی نبوده است؛ بلکه ایشان، از ابتدای جرقّه‌های انقلاب، روند رو به رشد و تمهید مقدّمات ظهور منجی عالم بشریّت، حضرت بقیة الله الأعظم(عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، را به عنوان بزرگ‌ترین هدف، بارها تأکید کرده‌اند. به عنوان نمونه ایشان می‌فرمایند:«گویی وعده خداوند قادر نزدیک است و امید است این بارقه برق آسا که در سراسر جهان پرتو افکنده و نوید فتح مبین می‌دهد، به حکومت مطلقه منجی آخرالزمان و پناه مستضعفان متصل شود.»[1] در این نوشتار، با یادآوری بازگشت تاریخی امام خمینی به میهن، افق دید ایشان در ترسیم اهداف عالی انقلاب را از نگاه آیات و روایات مورد بررسی اجمالی قرارداده و به چند خصوصیّت لازم، برای ظهور خورشید عالم‌تاب باقیمانده حجّت‌های الهی، اشاره خواهیم کرد.
انفجار نور
از نگاه امام خمینی(رضوان الله تعالی علیه)، انقلاب اسلامی همچون بُمبی مملوّ از نور بود، که در دل یکی از تاریک‌ترین مقاطع تاریخ بشریّت و در زمانی که رنگ و یاد خدایی از تمامی دولت‌ها رخت بربسته بود، منفجر شد و با روشن‌کردن فضای سراسر ظلم و ظلمت، بارقه‌ای از امید را در دل مظلومین و مستضعفین عالم روشن ساخت. شمارش معکوسِ این انفجار، از زمان بازگشت امام خمینی به میهن اسلامی بود. جایی که دیگر وزش بادها، بلکه حتّی توفان‌ها نیز، دیگر نمی‌توانست جلوی شعله‌ور شدن این آتش را بگیرد. همچنان‌که قرآن کریم می‌فرماید:«يُريدُونَ لِيُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْكافِرُون؛[صف/8] آنان مىخواهند نور خدا را با دهان خود خاموش سازند؛ ولى خدا نور خود را كامل مىكند، هر چند كافران خوش نداشته باشند!» این انفجار، از نگاه امام خمینی به عنوان مقدّمهای است برای انفجاری بسیار بزرگ‌تر؛ لذا باید مورد مراقبت و هدایت صحیح قرار گیرد. خواست انقلابی عمومی مردم به ضمیمه ولایت و سرپرستی الهی ولایت فقیه، نوید دهنده حرکت به سوی آن موعود جهانی خواهد بود.
گُسست زنجیرها
رهبر کبیر انقلاب، به عنوان فقیهی مجاهد و طراز اوّل، الگوی ناب"ولایت فقیه" را با استفاده از متون و دلایل اسلامیِ ثابت شده، پیش‌آهنگ راه انقلاب قرار داده و ندای پیامبران و اولیاء الهی را، که همانا"گُسستن غُل و زنجیرهای ستم بر مظلومان و مستضعفان" بود، بانگی تازه زد. همان‌طور که قرآن کریم یکی از وصف‌های پیامبر خاتم(صلوات الله علیه و آله) این‌چنین بیان می‌کند:«وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتي كانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُون؛[اعراف/157] و بارهاى سنگين، و زنجيرهايى را كه بر آن‌ها بود،(از دوش و گردنشان) بر مىدارد، پس كسانى كه به او ايمان آوردند، و حمايت و ياريش كردند، و از نورى كه با او نازل شده پيروى نمودند، آنان رستگارانند.» راهکار دین اسلام -به عنوان دینی که هیچ‌گاه بن‌بستی را فرا روی بشر قرار نمی‌دهد- در زمان غیبت و عدم دسترسی مستقیم به امام معصوم(علیه السلام)، تبعیّت و فرمان‌بری از فقهاء مطمئن و مهذّب است. حضرت مهدی(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) در توقیعی به علی بن محمد سمُری می‌فرمایند:«وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ؛[2] اما وقایعی که رخ خواهد داد(مسائل مستحدثه)، پس در مورد آن‌ها به راویان احادیث ما رجوع کنید؛ که آنان حجّت من بر شما و من حجّت خداوند بر آنان هستم.» خمینی کبیر، به عنوان یکی از مصادیق بارز متخصّصان مهذّب معارف اهل بیت، با فریاد انقلابی خود، حجّت را بر تمام مردم تمام کرد.
بازگشت نور
تبعید امام خمینی به خارج از کشور و ارسال پیام‌های ایشان توسّط رابط های خاص، و انتظار مردم برای بازگشت ایشان از تبعید، ناخودآگاه انسان را به یاد داستان طولانی غیبت و انتظار ظهور خورشید عالم‌تاب منجی بشریّت می‌اندازد. با نگاه به آن دوران، درس‌هایی از جنس انتظار ظهور به چشم می‌خورد.
معنای انتظار
مردم ایران در بحبوحه انقلاب، هیچ‌گاه دست روی دست نگذاشتند که امام خمینی بیاید و همه چیز را سامان ببخشد! بلکه؛ اصلاً چنین کاری را بی‌معنا می‌دیدند. لذا با فراهم کردن مقدّمات برچیدن حکومت پهلوی و مقاومت مجاهدانه بابصیرت، به همراه پیروی و اطاعت از پیام‌های راهبردی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، کاری کردند که هیچ مانعی برای ورود پیروزمندانه ایشان به میهن، باقی نماند. این است معنای انتظار واقعی! به همین جهت در روایت پیامبر عظیم الشأن اسلام(صلّی الله علیه و آله) انتظار فرج، به عنوان برترین کارها شمرده شده است. حضرت فرمودند:«أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ فَرَجِ اللَّهِ تَعَالَى؛[3] برترين كارهاى امّت من، انتظار فرج[در رابطه با ظهور حضرت مهدى (علیه السلام)] از سوى خداى متعال است.» پس یکی از مهم‌ترین تحفه‌های انقلاب ایران، تجربه عملی در مورد معنای واقعی و مؤثّر انتظار امام زمان(علیه السلام) است.
بعد از ظهور
از دقایق بعد از بازگشت حضرت امام خمینی(رحمت الله علیه) تا اکنون، انقلاب ایران، موانع و مشکلاتی فراوانی را از جلوی راه خود برداشته و در تمام زمینه‌ها قدم‌های بزرگی در نیل به اهداف عالی خود برداشته است. شایان توجّه است که بعد از ظهور امام زمان(علیه السلام) نیز، داستان از همین قرار است. لذا همه، باید برای خدمت و جهاد در زمان بعد از ظهور حضرت، آماده شویم. چنان‌که، قرآن کریم به عنوان برنامه جاوید اسلام، می‌فرماید:«تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُجاهِدُونَ في سَبيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُون؛[صف/11] به خدا و رسولش ايمان بياوريد و با اموال و جانهايتان در راه خدا جهاد كنيد، اين براى شما (از هر چيز) بهتر است اگر بدانيد!» پس چه جهادها که باید در رکاب موعود آخرالزمان انجام شود...
نتیجه این‌که؛ انقلاب اسلامی ایران، به گواهی بنیان‌گذار فقید آن، مقدّمهای در جهت ظهور منجی موعود است. همان‌طور که برای بازگشت امام خمینی به میهن و نیز استقرار و تداوم این انقلاب، جهادهای بزرگی انجام شده است، برای ظهور، در حین ظهور و پس از آن، برای استقرار حکومت عدل جهانی، مجاهدت‌های فراوانی لازم است که باید، خود را برای آن مهیّا کنیم.
پی‌نوشت
[1]. زمان: ۲۲ بهمن ۱۳۶۴ / ۱ جمادی الثانی ۱۴۰۶؛ مکان: تهران، جماران؛ موضوع: دستاوردهای انقلاب در یک سال گذشته- تکریم از حرکت عظیم راهیان کربلا به سوی جبهه‌ها؛ مناسبت: سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی(۲۲ بهمن)؛ مخاطب: ملت ایران. (سایت روح الله)
[2]. حسن بن على، امام يازدهم (عليه السلام]، التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري (عليه السلام) - ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1409 ق، ناشر: مدرسة الإمام المهدي (عجّل الله تعالى فرجه الشريف)، ص300.
[3]. علىّ بن موسى، امام هشتم (عليه السلام)؛ صحيفة الإمام الرضا (عليه السلام)، تاریخ شهادت: 203ق، محقق/مصحّح: نجف، محمّد مهدى؛ ناشر: كنگره جهانى امام رضا (عليه السلام)، مشهد، سال چاپ: 1406 ق، ص54.