انقلابی‌گری را از زینب کبری(سلام‌الله‌علیها) می‌آموزیم؛ چون ایمانی اصیل داشتند و با هدف قرار دادن همان اهداف پیامبر، عزّت، بصیرت، صبر و تقوا را معنا کرده و پیروز میدان تبلیغات نابرابر شدند.
رهبر انقلاب اسلامی، خطاب به جوانان می‌گویند: «انقلاب یک شطّ جاری است و همه کسانی که در طول تاریخ با این ممیّزات حضور دارند و تلاش می‌کنند انقلابی‌اند، ولو امام را ندیدند؛ مثل اغلب شما جوان‌ها.»[1] در این نوشتار، با نگاه به ممیّزات مورد تأکید رهبر معظّم انقلاب در مورد انقلابی بودن، به شاخصه‌های ممتاز حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) به عنوان الگوی انقلابی‌گری اشاره می‌کنیم.
ایمان ناب
امام حسین(علیه‌السلام)، هدف خود از قدم نهادن در مسیر کربلا را اینگونه بیان کرده‌اند: «إِنَّمَا خَرَجْتُ أَطْلُبُ الصَّلَاحَ فِي أُمَّةِ جَدِّي مُحَمَّدٍ أُرِيدُ آمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ أَسِيرُ بِسِيرَةِ جَدِّي وَ سِيرَةِ أَبِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ فَمَنْ قَبِلَنِي بِقَبُولِ الْحَقِّ فَاللَّهُ أَوْلَى بِالْحَقِّ وَ هُوَ أَحْكَمُ الْحَاكِمِين[2] يعنى جز اين نيست كه من به منظور ايجاد صلح و سازش در ميان امّت جدّم خارج شدم، من در نظر دارم امر به معروف و نهى از منكر نمايم. من می‌خواهم مطابق سيره جدّم رسول خدا و پدرم علىّ بن ابى‌طالب(عليهما‌السّلام) رفتار نمايم. كسى كه مرا به جهت اين‌كه حق می‌گويم قبول كند، او به حق سزاوارتر است و كسى كه دست رد به سينه من بگذارد، من صبر می‌كنم تا خدا كه بهترين حكمكنندگان است بين من و او داورى نمايد.» عقیله بنی هاشم، پا به پای برادر، در این راه قدم برداشت.
اهداف آرمانی اسلام
جهت خلقت انسان، به سوی تکامل و رشد است. رشد و تکاملی که انتهایی برای آن در نظر گرفته نشده است. این آرمان که تا ساحل بی نهایت ادامه دارد، جلوه‌ای از همّت بلند دین اسلام تا افق بی‌نهایت دارد. در تربیت اسلامی، انسان‌‌ها باید برای چنین اهداف متعالی تربیت شوند. با ظهور دین اسلام، احکام و دستورات دینی در جهت سوق به سوی آرمان‌های متعالی، برای بشریّت نازل شد. انتظار دین، استقامت بر این آرمان‌های بلند تا رسیدن به آن‌هاست و نتیجه گوارای آن نیز، اینگونه تضمین شده است: «وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّريقَةِ لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقاً؛[جن/16] و اگر[مردم] در راه درست، پايدارى ورزند، قطعاً آب گوارايى به آن‌ها می‌نوشانيم.» پیامبر گرامی اسلام(صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرمایند: «إِنّ اللَّهَ تَعَالَى يُحِبُّ مَعالِىَ الأُمُورِ وُأشرَافَها، وَ يَكرَهُ سَفسَافَهَا[3] خداوند متعال كارهاى والا و شريف را دوست دارد و كارهاى پست و حقير را خوش ندارد.» حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) به تبعیّت از برادر والامقامشان، ارزش‌های دینی را به عنوان هدف و آرمان همیشگی خود انتخاب کردند و در کوران مصائب دردناک واقعه کربلا، از هیچ‌کدام از مرزهای اهداف اصیل الهی، عقب ننشستند. خطبه‌های آتشین ایشان در بعد از واقعه عاشورا نشانگر این واقعیّت است.
عزّت زینبی
از نگاه دینی، عزّت همواره از لوازم ایمان شمرده شده است. چرا که مؤمن، به مأمن توحید و قدرت لایزال الهی پناهنده شده است و عزّت، تنها از آنِ خداست: «الَّذينَ يَتَّخِذُونَ الْكافِرينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنينَ أَ يَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَميعاً؛[نساء/139] همان‌ها كه غير از مؤمنان، كافران را دوستان[خود] مىگيرند؛ آيا سربلندى را نزد آنان مىجويند؟[اين خيالى خام است،] چرا كه عزّت، همه از آنِ خداست.» اوج عزّت دینی را در برخورد عزّت‌مندانه کاروان حسینی در مقابل نهایت ذلّت لشکر به ظاهر پیروز یزید(لعنت‌الله‌علیه) به خوبی مشاهده می‌کنیم. قافله‌سالار، بانویی است که همچون دژی مستحکم در مقابله یاوه‌گویی‌های یزید، لب به سخن گشوده و اینگونه او را خطاب می‌کند: «آیا گمان می‌بری این که اطراف زمین و آفاق آسمان را بر ما تنگ گرفتی و راه چاره را بر ما بستی... ای یزید! هر کید و مکر که داری بکن، هر کوشش که خواهی بنمای، هر جهد که داری به کار گیر، به خدا سوگند هرگز نتوانی نام و یاد ما را محو کنی، وحی ما را نتوانی از بین ببری، به نهایت ما نتوانی رسید، هرگز ننگ این ستم را از خود نتوانی زدود، رأی تو سُست و روزهای قدرت تو اندک و جمعیّت تو، رو به پراکندگی است، در روزی که منادی حق ندا کند که لعنت خدا بر ستمکاران باد.»[4]
بصیرت و استقامت
یکی از مهم‌ترین شاخص‌های انقلابی گری در هر برهه از تاریخ، تقابل با دشمنان اسلام است. اوّلین ضرورت برای این منظور، حسّاسیّت در مقابل تحرّکات دشمنان است. مسلّماً کسی که بی‌تفاوت نسبت به فعّالیّت دشمنان، به فکر گذران امور خود است، نمی‌تواند انقلابی باشد. قیام امام حسین(علیه‌السلام) نیز بر مبنای رصد فعالیّت جبهه باطل است. معرفت حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) نسبت به نقشه‌های دشمنان، در نحوه پاسخگویی ایشان به اظهارات فتح‌مآبانه یزید که باعث به هم ریختن موج تبلیغاتی آن ملعون شد، آشکار است. ایشان به خوبی فهمیدند که جلسات پُرطمطراق یزیدیان، برای این است که اوج حماسه عاشورا را مخفی نگاه داشته و پیروزی این میدان را به نام خودشان جار بزنند؛ لذا عقیله بنی هاشم با بصیرت نسبت به این موضوع، تمام نقشه‌های آنان را نقش بر آب کرده و حماسه حسینی را تا ابد بر بلندای شوکت و شرافت نشاندند.
تقوای دینی و سیاسی
آفت انقلابی‌گری که می‌تواند از بین برنده و منحرف کننده آن شود، عدم رعایت تقواست. تقوا، عامل قوی درونی است که در هر زمان، مانع از خروج از راه درست می‌شود و راه برون‌رفت از مشکلات را نشان می‌دهد؛ چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: «وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً[طلاق/2] و هر كس از خدا پروا كند،[خدا] براى او راه بيرونشدنى قرار مىدهد.» یکی از لحظات حسّاس که ممکن است انسان از راه درست خارج شود، زمان بلاها و مصائب است و حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) هیچ‌گاه سخنی بر خلاف رضایت خداوند بر زبان نیاوردند و صبر را به نهایت درجه‌اش محقّق ساختند؛ لذا در رعایت تقوا نیز انقلابی هستند.
نتیجه این‌که؛ حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) الگوی تمام عیار انقلابی‌گری هستند. چون بر اصول اسلام ناب و اهداف آرمانی آن استقامت کرده، با عزّت هر چه تمام‌تر و بصیرت و تقوای اعلی، ضربات مُهلکی بر پیکره نقشه‌های دشمنان اسلام ناب وارد آوردند.
پی‌نوشت
[1]. دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مدّ ظلّه العالی).
[2]. ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على؛ مناقب آل أبي طالب عليهم السلام (لابن شهرآشوب) - قم، چاپ: اول، 1379 ق، ج4، ص89.
[3]. شيخ حر عاملى، محمد بن حسن؛ وسائل الشيعة، محقق / مصحح: مؤسسة آل البيت عليهم السلام؛ ناشر: مؤسسة آل البيت عليهم السلام، قم، سال چاپ: 1409 ق، ج17،ص73.
[4]. ترجمه ابومخنف، مقتل الحسین(اولین مقتل سالار شهیدان)، مترجم سید علی محمد موسوی جزایری، قم، انتشارات امام حسن، چاپ اول، ص393.