-تعامل با دنیا را یکی از لوازم زندگی امروزی می‌توان دانست؛ منتها تعاملی مقبول خواهد بود که در آن، یک ارتباط مفید دو سویه دنبال شود؛ نه آنکه یک طرف سود ببرد و طرف دیگر مدام تحقیر شود!
کسی که اندک مطالعه‌ای در مبانی اسلام داشته باشد حتما تصدیق خواهد کرد که در شریعت اسلام به «گفتگو و تعامل» بسیار سفارش شده است و بر اساس آیات و احادیث متعدد تاکید شده که حتّی اگر فرد مقابل، موجودی اهریمنی همچون فرعون هم باشد، گفتگو با او لازم خواهد بود؛ منتها نکته اساسی که باید به آن توجه داشت این است که هدف از تعامل و مذاکره صرفا «تحقّق یک گفتگو و مذاکره» نیست؛ چنانکه رهبر معظّم انقلاب نیز فرمودند: «مذاکره از روی حُسن نیت، با شرایط برابر، میان دو طرفی که نمی‌خواهند به یکدیگر کلک بزنند، معنا پیدا می‌کند. مذاکره به صورت یک تاکتیک، مذاکره برای مذاکره، مذاکره برای فروختن ژست ابرقدرتی بیشتر به دنیا، این مذاکره یک حرکت حیله‌گرانه است؛ این حرکت واقعی نیست»[1] پس هدف از مذاکرات باید رسیدن به یک امتیاز قابل توجّه باشد! همان‌طور که خداوند متعال به حضرت موسی(علیه‌السلام) چنین می‌فرماید: «اذْهَبَا إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَی؛ فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَينًا لَعَلَّهُ يتَذَكَّرُ أَوْ يخْشَى[طه/ 43و44] به سوی فرعون برويد؛ که طغيان کرده است! اما به نرمی با او سخن بگوييد؛ شايد متذکر شود، يا بترسد!» که در این آیه شریفه هدف از مذاکره حضرت موسی(علیه‌السلام) با اهریمن زمان خود را این معرّفی می‌کند که با این مذاکره شاید فرعون متذکّر شود و پند بگیرد!
در کنار توجّه به مطلب فوق باید به این مطلب نیز توجّه داشت که نباید با دشمنان، ارتباطی صمیمی، پنهانی و توأم با اعتماد برقرار کرد؛ زیرا اعتماد به دشمنان و بیان برخی اسرار به آنها دور از عقل و برخلاف مبانی قرآنی است: «يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَتاً مِنْ دُونِكُمْ لَا يأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَ مَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَينَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ[آل عمران/ 118] ای کسانی که ايمان آورده‌ايد! محرم اسراری از غير خود، انتخاب نکنيد! آنها از هرگونه شرّ و فسادی درباره شما، کوتاهی نمی‌کنند. آنها دوست دارند شما در رنج و زحمت باشيد. نشانه‌های دشمنی از سخنان‌شان آشکار شده و آنچه در دلهايشان پنهان می‌دارند، از آن مهمتر است. ما آيات را برای شما بيان کرديم اگر انديشه کنيد». از این نکته نیز نباید غفلت کرد که اعتمادهای بیجا و گفتگوهای پنهانی چه بسا به نوعی خوش خدمتی به دشمن محسوب شده و اسباب فاصله گرفتن بیشتر از جمع دوستان را فراهم کند[2] و باید دانست این گونه اقدامات و تن دادن به خواسته‌های ناصحیح دشمنان، ثمری نخواهد داشت مگر عقب افتادگی و دور شدن از حقوق طبیعی و در نهایت تحقیر مردم کشورمان در جهان![3]
عدم توجه به نکات بالا تعاملاتی را به ارمغان خواهد آورد که می‌توان آن را از مصادیق بارز تفریط و وادادگی هویّتی دانست که نه تنها جنبه عقلانی ندارد بلکه بر اساس آنچه آمد، می‌توان گفت که اینگونه کارها مورد نهی قرآن نیز قرار گرفته است!
اینکه در این روزها برخی مدعی‌اند که منتقدان‌شان از تعامل با جهانیان فراری هستند را شاید بتوان به نوعی جنگ با توهّمات شخصی نامید؛ چرا که یقینا هیچ انسان عاقلی با تعامل مخالف نیست؛ تعامل یعنی همکاری، یعنی از طرف مقابل خدماتی را بگیریم و به آنها نیز در اوج عزّت، خدماتی بدهیم؛ امّا صرفا عبور از خط قرمزها، سواری دادن به دشمنان و رسیدن به هیچ[4] را تعامل نمی‌توان نامید؛ بلکه عین ضلالت و حقارت است! و یقینا تمامی عقلاء بر این اقرار خواهند داشت که وادادگی، حقارت و دادن هزاران تعهّد جدید و در مقابل، افزایش تحریم‌ها که در این سالها شاهد آن بوده‌ایم، مقبول نخواهد بود و همیشه باید درنظر داشت که اعتماد به گرگ، از هیچ موجود عاقلی صادر نخواهد شد...
-------------------------------------
پی‌نوشت:
[1] بیانات در دیدار فرماندهان و جمعی از کارکنان نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران
http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21996
[2] «کری» که کر نیست !
www.tabnak.ir/fa/news/365476/
[3] تحقیر ملت، در خانه سفیر سوئد؟!
www.shiraze.ir/fa/news/106242/
[4] پشت پرده اعتراف دولت‌مردان به «هیچ» بودن عواید برجام چیست؟
www.mashreghnews.ir/fa/news/559234/