-رجعت به معنای بازگشت و زنده شدن مومنان و صالحان حقیقی و کافران محض در همین دنیا می‌باشد که این عقیده از اعتقادات و از ضروریات مذهب شیعه است که انکار آن موجب خروج از مذهب می‌گردد.
«رجعت» یکی از اعتقادات مهم و از ضروریات مذهب شیعه است که آینده‌ای روشن را برای مومنان تبیین می‌کند و به منتظران ظهور حضرت مهدی(علیه‌السلام) آرامش و امید می‌دهد.
متاسفانه این عقیدۀ مقدس و امید بخش، حتی در میان پیروان اهل بیت(علیهم السلام) نیز کم رنگ و مورد بی اعتنایی قرار گرفته و آن‌گونه که باید و شاید به آن پرداخته نمی‌شود. از این رو در این نوشتار به ضرورت و جایگاه این بحث در اعتقادات شیعه پرداخته و در پست‌های بعد به ادلۀ اثبات رجعت و کیفیت و ویژگی‌های آن اشاره می‌کنیم.
رجعت عبارت است از اینکه: «مقارن ظهور حضرت مهدی(علیه‌السلام) و در آستانه برپایی قیامت گروهی از مومنان خالص و کافران معاند و خالص در کفر، پس از مرگ، دوباره به این دنیا در همان بدن‌های عنصری خود بازگشت می‌کنند.»[1]
عقیده به رجعت یکی از ضروریات مذهب شیعه، نظیر نماز، امامت ائمه و ... است که همه شیعیان آن را جزء مذهب شیعه به حساب می‌آورند. شیخ مفید از بزرگان شیعه می‌گوید: «تمام علمای امامیه بر وجوب رجعت بسیاری از اموات در دنیا، قبل از آخرت اتفاق نظر دارند.[2] شیخ حر عاملی نیز می‌گوید: «رجعت از ضروریات مذهب امامیه نزد همۀ علمای معروف شیعه می‌باشد.»[3]
امام خمینی(رحمه‌الله‌علیه) نیز دراین باره می‌فرمایند: «آن‌چه برای ما مسلم است اصل رجعت است و این ضروری مذهب ماست.»[4]
آیت الله گلپایگانی از مراجع تقلید معاصر در پاسخ به سوالی درباره رجعت چنین نوشته‌اند: «رجعت و جزئیات آن فی الجمله ثابت است و بعید نیست که رجعت از ضروریات دین باشد، ملاک ضروری بودن یک مسأله آن است که اعتقاد به آن با اعتقاد به دین یا مذهب ملازمه دارد.»[5]
مهم‌ترین اثر ضروری بودن یک مسأله دینی، آن است که اگر کسی آن را رد کند موجب خروج از دین و مذهب می‌گردد. مرحوم کاشف الغطاء در این باره می‌گوید: «کسی که منکر ضروری مذهب شود، محکوم به خروجش از مذهب می‌شود.»[6] از امام رضا(علیه السلام) نیز نقل شده است: «کسی که به یگانگی خدا ... و رجعت اقرار کند، مومن حقیقی است.»[7]
از آن سو، اهل سنت عقیده به رجعت را خلاف عقاید اسلامی می‌دانند و معتقدان به رجعت را طعن و طرد کرده و به تعبیر علامه مظفر: «گویا در نظر اهل سنت عقیده به رجعت در شمار شرک و کفر و یا بدتر از آن قرار دارد و به این بهانه شیعه را می‌کوبند و ناسزا می‌گویند.»[8]
آیت الله سبحانی در این خصوص می‌فرمایند: « مسألۀ رجعت به قدری در میان شیعه مهم است که در میان اهل سنت به قیاسی بر رد احادیث و اقوال علمای شیعه تبدیل شده است.»[9]
هرچند این اعتقاد اهل سنت بدور از انتظار هم نیست، چرا که با این اعتقاد بسیاری از اصول اعتقادات و شیرازه تفکرشان از هم پاشیده و اساسا، این تفکر در راستای احقاق حق و حاکمیت معصومین و گرفتن انتقام از دشمنان و معاندان اهل بیت(علیهم‌السلام) می‌باشد که در تعارض کامل با اعتقادات اهل سنت است که از همین رو انکار آن و لعن و نفرین کردن معتقدان آن نیز کاملا طبیعی می‌باشد.
بنابراین رجعت به معنای بازگشت و زنده شدن بهترین انسان‌ها و بدترین آنان در همین دنیا، قبل از قیامت می‌باشد که اعتقاد به آن، از جمله‌ی اعتقادات شیعه و از ضروریات مذهب شیعه است که انکار آن موجب خروج از مذهب می‌گردد.
___________________________________________
پی‌نوشت
[1]. حق الیقین، محمد باقر مجلسی، نشر: کانون پژوهش، 1380، ج2، ص335؛ بدایه المعارف فی شرح عقائد الامامیه، ج2، ص185.(نرم افزار کلام نور)
[2]. الفصول المختاره،سید شریف مرتضی، دارالمهدی، بیروت، 1414، ص46، اوایل المقالات فی المذاهب و المختارات، محمد بن محمد النعمال الکبری، المرتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید، قم، 1413، ص48.
[3]. الایقاظ من الهجعه بالبرهان الرجعه، حر عاملی، دلی ها- قم 1422، ص60
[4]. تقریرات فلسفه امام خمینی، موسسه تنطیم و نشر آثار امام خمینی ره، تهران، 1381، ج3، ص194.
[5]. مجموعه الرسائل و المقالات فلسفی، میرزا ابوالحسن الرفیعی قزوینی، الزهرا، تهران، ج2، ص406
[6]. کشف الغطاء،شیخ جعفر کاشف الغطاء، نشر مهدوی، اصفهان، ج1، ص79.
[7]. صفات الشیعه، شیخ الصدوق، کانون انتشارات عابدی، تهران، ص51. [8]. عقاید الامامیه، محمد رضا مظفر، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی- تهران 1380،ص120
[9]. اضواء علی عقائد الشیعه الامامیه، جعفر سبحانی، موسسه امام صادق ع- قم، ص463.