-برخی می‌گویند: انبیا با هم اختلاف داشته و منافع خود را ترجیح می‌دادند؛ اما این سخن درست نیست و قرآن تمام انبیای الهی را تایید کرده و همه را پیامبر نامیده است.
خداوند متعال برای هدایت بشر و راهنمایی او برای رسیدن به سعادت و خوش‌بختی در دنیا و آخرت؛ انسان‌های برجسته‌ای را برگزید و با نور هدایت خود پرورش داد، سپس آن‌ها را واسطه میان خود و مخلوقاتش قرار داد تا آنان، معلم بشریت گردیده و انسان را از جهل و گمراهی و ضلالت نجات داده و به انسانیت و معنویت رهنمود کنند. لذا هیچ قوم و قبیله‌ای نبوده، مگر این‌که خداوند متعال برای هدایت آنان پیامبری را فرستاد تا آنان را هدایت کند.
قرآن کریم نیز در این باره می‌فرماید: «إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلاَّ خَلا فِيها نَذِيرٌ [فاطر/24] ما تو را به حق براى بشارت و انذار فرستاديم، و هر امتى در گذشته انذار كنندهاى داشته است.» هم چنین فرمود: «وَ لِكُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ [یونس/47] و براى هر امتى رسولى است.»
نکته مهم در زندگی انبیای الهی این بوده است که همه آنان، در سخنان خود همدیگر را تایید کرده و در برخی موارد یک پیامبر توسط پیامبر دیگر برای هدایت قومی خاص فرستاده شده است. اگر به قرآن کریم توجه کنیم، این کتاب به عنوان کتاب آسمانی اسلام و کتابی که توسط پیامبر عظیم الشان اسلام حضرت محمد مصطفی(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آورده شده است، همه انبیای بزرگ قبل از خود را تایید و آن‌ها را بندگان صالح و برگزیده خداوند متعال معرفی کرده و صاحب شریعت و کتاب دانسته است.
قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: «وَ وَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ كُلاًّ هَدَيْنَا وَ نُوحًا هَدَيْنَا مِن قَبْلُ وَ مِن ذُرِّيَّتِهِ دَاوُدَ وَ سُلَيْمَنَ وَ أَيُّوبَ وَ يُوسُفَ وَ مُوسىَ وَ هَرُونَ وَ كَذَالِكَ نجَْزِى الْمُحْسِنِين * وَ زَكَرِيَّا وَ يحَْيىَ وَ عِيسىَ وَ إِلْيَاسَ كلٌُّ مِّنَ الصَّالِحِين * وَ إِسْمَاعِيلَ وَ الْيَسَعَ وَ يُونُسَ وَ لُوطًا وَ كُلاًّ فَضَّلْنَا عَلىَ الْعَلَمِين [انعام/84-86] و اسحاق و يعقوب را به ابراهيم بخشيديم، [و] هر يك را هدايت كرديم، و [نيز] نوح را پيش از اين هدايت کرديم، و از فرزندان او داود و سليمان و ايوب و يوسف و موسى و هارون را [هدايت كرديم] و اين‌گونه نيكوكاران را پاداش می‌دهیم. و زكريا و يحيى و عيسى و الياس را [نيز كه از نسل اويند، هدايت کرديم] همه از شايستگان بودند. و اسماعيل و يَسَع و يونس و لوط را [هدايت كرديم]، و همه را بر جهانيان برترى داديم.»
هم‌چنین قرآن کریم به مسلمانان دستور می‌دهد که باید به جمیع انبیای الهی ایمان آورده و همه آن‌ها را به عنوان پیامبران الهی قبول کرده و احترام بگذارند و هرگز پیامبری از پیامبران الهی را نفی نکنند. قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: «قُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ عَلَيْنا وَ ما أُنْزِلَ عَلى إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ ما أُوتِيَ مُوسى وَ عيسى وَ النَّبِيُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُون [آل عمران/ 84] [اى پيامبر! از جانب خود و پيروانت به همه] بگو: ما به خدا و آن‌چه بر ما نازل شده و آن‌چه بر ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و نوادگان [داراى مقام نبوتشان] فرود آمده، و آن‌چه به موسى و عيسى و پيامبران از سوى پروردگارشان داده شده ايمان آورديم، و ميان هيچ يك از آنان فرق نمی‌گذاریم، و ما در برابر او [و فرمان‌ها و احكام او] تسليم هستيم.»
هم‌چنین فرمود: «ءَامَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِن رَّبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ كلٌُّ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَ مَلَئكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَينَْ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ وَ قَالُواْ سَمِعْنَا وَ أَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَ إِلَيْكَ الْمَصِير[بقره/ 285] پيامبر به آن‌چه از پروردگارش به او نازل شده ايمان آورده، و مؤمنان همگى به خدا و فرشتگان و كتاب‌ها و پيامبرانش ايمان آورده‌اند [و بر اساس ايمان استوارشان گفتند:] ما ميان هيچ يك از پيامبران او فرق نمی‌گذاريم. و گفتند: شنيديم و اطاعت كرديم، پروردگارا! آمرزشت را خواهانيم و بازگشت به سوى توست.»
بر این اساس، پیامبر گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) تمام پیامبران قبل از خود را تایید کرده و پیامبر نامید و ایمان به آن‌ها را لازم دانست. این مساله در کتب کلامی ما نیز بحث شده و یکی از اعتقادات مسلمانان نیز همین اعتقاد است؛ یعنی ما باید به جمیع انبیا ایمان داشته باشیم و همه آن‌ها را معصوم بدانیم و همه آن‌ها را برترین فرد زمان خود بدانیم.[1]
بنابراین این‌که برخی از روشن‌فکران غرب‌زده، می‌گویند انبیا خود همدیگر را قبول نداشته و مورد انکار قرار داده و با هم اختلاف داشته‌اند، سخن درستی نیست، بلکه طبق نص قرآن کریم اسلام تمام انبیای سابق را تایید کرده و ایمان به آن‌ها را جزء واجبات اسلام دانسته است و همه انبیا را انسان‌های عالی و بلند مرتبه می‌خواند.
_________________________________________________
پی‌نوشت
[1]. العقائد الجعفرية، شيخ طوسى، مكتبة النشر الإسلامي، قم، 1411 ق، چاپ اول، ص 248.