راه‌های مقابله با فحاشی شوهر

یکی از موضوعات مهمی که مورد توجه و تاکید اسلام در احکام تکلیفی و تربیتی است، بحث حفظ آبروی مسلمان است. در مقابل فحاشی و بدزبانی یکی از آسیب‌ها و رذائل اخلاقی محسوب می شود. بطوری که می توان انسانهای فحاش و بدزبان را در زمره‌ی انسانهایی که بی منطق و بی استدلال هستند، بحساب آورد. چون کسی که اهل منطق و استدلال است،  نیازی به فحاشی و بدزبانی ندارد. یکی از مشکلات بعضی از خانواده‌ها بالاخص در مورد مردان فحاشی کردن و بدزبانی نسبت به همسر خود است که بسیار مذموم و مورد نکوهش واقع شده است.

پرسش و پاسخ در انجمن را، در این زمینه مرور می‌کنیم:
سوال/ یک سال و نیم است که ازدواج کرده‌ام، شوهرم با اینکه اهل تلاش است، اما اکنون بیکار می باشد و به تازگی متوجه شده ام که شوهرم نزدیک به 300میلیون بدهی دارد که این بدهی هم از طریق حرام و ربا بوده است. با این حال برای رهایی از این بدهی، بیشتر لوازم منزلمان را فروخته ایم ولی کفایت بدهی را نمی کند. اینها یک طرف قصه از طرفی شوهرم خیلی بداخلاق است و بددهن است، وقتی عصبانی می شود شروع به فحاشی به مادر و خواهرم می کند.
لطفا کمکم کنید! چه کاری انجام دهم؟ فحاشی ها را تحمل کنم یا اینکه طلاق بگیرم.
باتشکر
پاسخ:
خواهر گرامی قبل از اینکه به سوال شما پاسخ داده شود این نکته را توجه بفرمایید:
شما اکنون با ازدواج این پیمان را با شریک زندگیتان بسته اید که در خوشی‌ها و ناخوشی‌ها با او همراه و هم‌پیمان باشید، زندگی مجمو‌عه ای از پستی ها و بلندی ها، خوشی‌ها و ناخوشی‌هاست. لذا شما به جای پشیمانی و ناامیدی، باید به فکر این باشید که چگونه می‌توان با تدابیری که در ادامه زندگی به کار می‌برید، وضعیت خود را بهتر کنید؛ چون خطر جدایی بسیار بیشتر از رنجی است که شما در زندگی می‌کشید. مگر اینکه زندگی به نقطه‌ای برسد که اصلاً قابل اصلاح نباشد و ادامه‌ آن برای شما غیرقابل تحمل شود.
در دین اسلام آبروی مومن بسیار مورد تاکید واقع شده است تا جایی که در حدیثی از امام کاظم آبروی حرمت مومن از کعبه هم بالاتر است.
از امام کاظم (علیه السلام) نقل شده است که روزی آن حضرت در مقابل کعبه ایستاد و خطاب به کعبه فرمود: «أَنَّهُ وَقَفَ بِحِیالِ الْكَعْبَةِ ثُمَّ قَالَ مَا أَعْظَمَ‏ حَقَّكِ‏ [یا كَعْبَةُ] وَ اللَّهِ إِنَّ حَقَّ الْمُؤْمِنِ لَأَعْظَمُ مِنْ حَقِّك‏ [1] ای کعبه چقدر حق تو والاست، اما قسم به خدا حق مؤمن از حق تو بالاتر است.»
از طرفی هم در دین اسلام فحاشی و بدزبانی مورد نکوهش واقع شده است.
امیرالمومنین علی(علیه السلام) از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) نقل می فرمایند:
« إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ عَلَى‏ كُلِ‏ فَحَّاشٍ‏ بَذِي‏ءٍ قَلِيلِ الْحَيَاءِ- لَا يُبَالِي مَا قَالَ وَ لَا مَا قِيل‏ [2] بهشت بر فحاش و هرزه گوى کم حیائى که باک ندارد چه می‌گوید و چه مى‏شنود حرام است.»
همچنین در روایتی دیگر پیامبر اکرم فرد فحاش بددهان را در زمره‌ی شرورترین انسانها قلمداد می فرمایند
«اِنَّ مِنْ شَرِّ عِبَادِ اللَّهِ مَنْ تُكْرَهُ مُجَالَسَتُهُ‏ لِفُحْشِهِ‏ [3] شرورترین بندگان خدا کسى است که مردم بواسطه‏ى فحاشى او خوش ندارند که هم مجلسش باشند.»
حال در مورد مشکل شما باید گفت که اساساً و ذاتاً انسان بددهن و توهین‌گر وجود ندارد؛ یعنی مشکل همسر شما یک مشکل اکتسابی است.
لذا باید دید در مواردی که ذکر کردید چه راهکاری می‌توان انجام داد تا مشکل، حل یا حداقل کم شود.

درباره بددهنی و توهین شوهرتان باید گفت:
فردی وجود ندارد که در مورد او بتوان گفت: بد دهان است و هیچ کاری هم نمی‌توان کرد! به نظر می‌رسد متأسفانه شوهر شما این عادت زشت را آموخته است.
احتمالاً یا در محیط خانه پدری او یا در محیط تحصیلی و یا در میان دوستانش، فرد یا افرادی وجود داشته‌اند که این عادت را به شوهر شما منتقل کرده‌اند.

راه‌های مقابله با عادت زشت فحاشی

1-یافتن دلیلِ بددهنی
بدین صورت که شما باید از خودتان بپرسید شوهر من با این بددهنی چه چیزی را می خواهد کسب کند؟
آیا با این کار می‌خواهد خشم و ناراحتی خود را تخلیه ‌کند؟
آیا می‌خواهد بر من تأثیر بگذارد تا به میل او رفتار کنم؟
آیا می‌خواهد از مسئولیت پذیری شانه خالی کند؟ و...
لازم است شما به عنوان همسر، مزایای بددهنی شوهرتان را شناسایی کرده و تا حد امکان آن را از بین ببرید.
2ـ تقویت رفتارهای متضاد
ببنید شوهر شما در لحظات خاصی بددهنی می کند؛ از طرفی همسر شما گاهی با الفاظ زیبا نیز سخن می گوید عکس العمل شما در این مواقع چیست؟
در این مواقع شما از خود اشتیاق نشان داده تا او مجذوب این عکس العمل شما شده و این نوع رفتار را رفته رفته، افزایش و از بددهانی بکاهد.
3ـ گفتگو در فضایی آرام و مهربان
در زمان‌هایی که هر دو در آرامش روحی به سر می‌برید، با شوهرتان صحبت کنید و  به او بفهمانید که از این رفتارش ناراحت هستید و رنج می‌کشید؛ مثلاً گریه کنید یا مدت کوتاهی گوشه‌گیر شوید یا اظهار افسردگی کنید و خلاصه از هر راهی که می‌توانید... تا احساساتش را بر انگیزانید و بتوانید بر او اثر بگذارید.
همچنین به او محبت کنید و تحویلش بگیرید و خواسته‌های او را انجام دهید تا هر چه بیشتر دلش را مال خود کنید.

اما نکته ی آخر اینکه شما در پیامتان بیان داشته اید که همسرتان اهل تلاش و کوشش است ولی اکنون با بن بست برخورد کرده است، اینجاست که شما می توانید به عنوان یک پشتوانه و حامی او باشید و با کمک به او علاوه بر ساماندهی به اوضاع خانه در رفع رذایل اخلاقی هم به او کمک کنید.

نتیجه: خانم‌هایی که همسرانشان فحاشی می کنند باید بدانند که این صفت بد اکتسابی بوده و کسی ذاتا فحاش نیست و از طریق یافتن دلیلِ های بدهانی و همچنین تقویت رفتارهایی که خلاف این بدهانی است و از راه گفتگو در فضایی آرام و با عطوفت می توانند این رذیله‌ی اخلاقی را درمان کنند.

لینک مربوط به سوال
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1]. علی بن موسی، امام هشتم (علیه السلام)، الفقه المنسوب للإمام الرضا(علیه السلام)، مؤسسة آل البیت، مشهد، چاپ اول، 1406 ق، ص335.
[2]. كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي (ط - الإسلامية)، دار الكتب الإسلامية، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق، ج2، ص323.
[3]. همان، ج2، ص325.