یکی از وظایفی که خداوند متعال برای علما قرار داده است، این است که حق را بیان کنند و آن را کتمان نکنند، از اینرو علما برای عمل به این وظیفه در انتخابات شرکت میکنند.
خداوند متعال در آیات متعددی از قرآن مجید[آلعمران/71،187؛ بقره/42؛ ...] وظایف سنگینی برای علما قرار داده است و آنان را از کتمان حق برحذر داشته است، از اینرو وظیفه علما این است که در هر جایی که نیاز جامعه است، برای هدایت ایشان قدم به میدان نهاده، و با سخنان خویش جامعه را هدایت کنند. علمای شیعه بر اساس این آیات قرآن و رهنمودهای ائمه معصومین(علیهم السلام) تلاش کردهاند به این وظیفه خویش عمل کنند، از اینرو در طول تمام ادوار تاریخ و در همه حوادث اجتماعی کشورهای شیعه نشین، علما شیعه حضوری تأثیرگذار داشتهاند، به عنوان مثال در نهضت تنباکو، مشروطه، ملی شدن صنعت نفت و ...
در دوران معاصر نیز علما تلاش کردهاند با رهنمودهای خویش مردم را به مسیر صحیح هدایت کنند، با توجه به موضوع، علما در مورد انتخابات ــ مخصوصاً انتخابات ریاست جمهوری ــ ورود پیدا میکنند و گاه با بیان شاخصههای کاندیدای اصلح و گاه با بیان مصداق آن، به وظیفه خویش عمل میکنند، مقام معظم رهبری این وظیفه را اینگونه تبیین میکنند و میفرمایند: «مردم به شما اعتماد دارند. مردم به علما اعتماد دارند و حرف و تشخیص آنان را، تشخیص قابل احتجاجِ عنداللَّه میدانند. این، خیلی مهم است. لذا باید مردم را در انتخابِ درست کمک کنید. مبادا کسی از روحانیون احساس کند که در این مسائل، وظیفه و تکلیفی ندارد و بگوید مردم خودشان بروند هر کاری که میخواهند، بکنند!»[1376/02/13 - بیانات در دیدار جمعی از روحانیون]