- انسان اگر در خلوت های خود حضور خداوند را احساس کند هیچگاه مرتکب گناهان پنهانی نخواهد شد و این عدم احساس حضور خداست که موجب گناهان پنهانی میشود.
امیرالمومنین (علیهالسلام) در روایتی میفرمایند: «از گناهان پنهانی بپرهیزید، چون آن كس كه (در دنیا) میبيند و شاهد است (درقیامت) حاکم و داور است.» (شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحديد، ج9، ص236) اگر قرار باشد انسان بخاطر عملی محاکمه شود، لازم است در دادگاه یا خودش اقرار کند و یا اینکه شاهدان علیه او شهادت بدهند و طبق این دو مورد قاضی می تواند حکم کند، اما بر اساس این روایت همان خدایی که امروز شاهد اعمال بندگانش است، همان خدا فردای قیامت محاکمه میکند، بنابراین راه فراری وجود ندارد، چون عالم محضر اوست و او هم «عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهيد» [بروج/85] است.
علاوه بر اینکه حضرت امیر (علیهالسلام) در جای دیگر میفرمایند: «خلوتهای شما در برابر او (خداوند) آشکار و عيان است.» (نهج البلاغه، سید رضی، خطبه199) با کنار قرار دادن این دو روایت انسان به این نکته پی می برد که حتی در خلوت ها هم خود را در محضر الهی ببیند و این احساس حضور الهی مانع ارتکاب گناهان پنهانی شود.
_______________________
ابن أبي الحديد، عبد الحميد بن هبة الله، شرح نهج البلاغة، مكتبة آية الله المرعشي النجفي، قم، 1404 ق، ج9، ص236.
شريف الرضي، محمد بن حسين، هجرت، قم، 1414 ق، خطبه199،