دلیلى قرآنى یا حدیثى بر اینکه پیامبر تنها در زمان حیات دعا مى کرده یا اگر پس از رحلت دعا کند دعایش مستجاب نمى شود، وجود ندارد لذا پیامبر پس از رحلت نیز دعا مى کند، دعایش مانند زمان حیات به اجابت مى رسد
دلیلى قرآنى یا حدیثى بر اینکه پیامبر تنها در زمان حیات دعا مى کرده یا اگر پس از رحلت دعا کند دعایش مستجاب نمى شود، وجود ندارد. از آیات و احادیث استفاده مى شود که پیامبر پس از رحلت نیز دعا مى کند، دعایش مانند زمان حیات به اجابت مى رسد.
دلیل امکان دعا کردن پیامبر پس از رحلت این است که آن حضرت براساس دلیل هاى قطعى از حیات برزخى برخوردار است و لطف او به امّت اختصاص به زمان حیات وى ندارد. قرآن مجید فرموده است: «لَقَدْ جائَکُمْ رَسُولٌ مِنْ اَنْفُسِکُمْ عَزیزٌ عَلَیْهِ ماَعِنتُّمْ حَریصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤمِنینَ رَئوفٌ رَحیمٌ». پیامبرى چنین مهربان ناراحتى هاى امّتش او را رنج مى دهد و با دعا رفع گرفتارى هاى آنان را از خدا مى خواهد.
قرآن مجید درباره استجابت دعاى پیامبر((صلى الله علیه وآله)) مى فرماید: «وَلَوْاَنَّهُمْ اِذْ ظَلَمُوا اَنْفُسَهُمْ جاؤکَ فَاسْتَغْفَروا اللهَ وَاسْتغْفَرَلَهُمْ الرَّسُولُ لَوَجَدُ وااللهَ تَوّاباً رَحیماً(1); اگر آنان آن گاه که بر خویش ستم کردند نزد تو مى آمدند و از خدا طلب مغفرت مى کردند و پیامبر نیز براى آنان طلب آمرزش مى کرد، خداوند را آمرزنده و مهربان مى یافتند». این آیه اختصاص به زمان حیات پیامبر ندارد; از اینرو در دعاهاى معتبر خطاب به پیامبر مى خوانیم که خداوند در قرآن فرموده است: «ما نزد تو آمده ایم و از تو مى خواهیم براى ما طلب مغفرت کنى» و آیه 76 سوره مائده نیز با این مطلب منافات ندارد; چه اینکه در این آیه چنین آمده است: «بگو آیا غیرخدا چیزى را که براى شما مالک زیانى و نفعى نیست عبادت مى کنید؟» و با توجّه
به اینکه این آیه دنباله آیاتى است که گفتار مسیحیان درباره حضرت عیسى و اعتقاد آنان به الوهیت او را محکوم مى کند، به وضوح مى بینیم که منظور از «مالکیّت سود و زیان» مالکیّت استقلالى نیست و نیز مى دانیم که هیچ موجودى جز خدا استقلالا مالک سود و زیان نیست; از اینرو هیچ موجودى شایسته عبادت نیست و هر موجودى که به خود یا به دیگرى سود و زیان مى رساند، به اراده خدا عمل مى کند. پیامبران مانند حضرت مسیح و پیامبر اسلام نیز جز به اراده خدا مالک سود و زیان کسى نیستند. این سخن منافات با آن ندارد که آنان در حال حیات و یا پس از مرگ دعا کنند و خداوند دعاى آنان را مستجاب فرماید.
پی نوشت:
1 - سوره نساء، آیه 64.
بر گرفته از مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی