رضایت و خشنودى خدا در چه کارها و امورى نهفته است؟

‏پرسش: رضایت و خشنودى خدا در چه کارها و امورى نهفته است و با انجام چه کارهاى مى‏ توان احساس کرد خداوند از انسان راضى است؟

پاسخ: رضایت و خشنودى خدا امرى نسبى است، به این معنا که خداوند مجموعه قوانینى را براى تکامل و پیشرفت بشریت و سعادت و خوشبختى آنان فرستاده است، آن قوانین تشریعى که به صورت وحى و کتاب آسمانى و تفسیر و تفصیل آن توسط اولیاى الهى و معصوم در اختیار انسان قرار گرفته، مجموعه‏اى از بایدها و نبایدها را تشکیل مى ‏دهد، انسان کامل کسى است که با اطاعت کلیه قوانین الهى، رضایت و خشنودى خدا را کسب کرده باشد، از سویى مى‏ دانیم همه انسان‏ها از لحاظ معرفت و شناخت، ایمان و معنویت، اطاعت و تسلیم پذیرى عملى فرمان الهى یکسان نیستند، خداوند از چهارده معصوم(ع) راضى و خشنود است، چنان که از سلمان و ابوذر و مقداد نیز راضی و خشنود است،اما میزان و نسبت رضایتمندى خداوند به میزان عمل آنان از لحاظ کمیت و کیفیت و اخلاص و معرفت آنان بستگى دارد. از سویى مى‏دانیم برخى اعمال از ویژگى‏هاى برتر و ممتازى برخوردارند، به گونه‏اى که مى‏توان آن‏ها را به عنوان اصول و زیر کارهاى جلب رضایت و خشنودى خداوند دانست. باید به قرآن که زبان خداوند است، مراجعه نمود و از زبان او کشف کرد که انجام چه کارهایى موجب جلب رضایت حضرتش مى‏گرد. رضایت وخشنودى خدا در بیش از سى آیه بیان شده است.
به برخى از آیات که تقریبا در بردارنده محتواى بقیه آیات و بیان کننده همه ویژگى هایى است که رضایت خداوند را جلب مى‏کند اشاره مى‏ شود.
رضوان و رضایت خدا شامل کسانى مى‏ گردد که:
1- ایمان به خدا و قیامت داشته باشند.
2-  در صورت لزوم خانه و وطن خویش را براى حفظ دین شان رها کنند و هجرت نمایند.
3- با مال جان خویش در راه خدا جهاد نمایند.
4- پیوسته پیرو ولایت وامامت باشند.(1)
5- رضایت خدا را در صدق و راستى (گفتار و عمل) باید جست و جو کرد.(2)
رابطه تقوا و جلب رضایت خدا:
رعایت تقوا در همه کارها مخصوصا حق الناس موجب رضایت و خشنودى خداوند است، اما چون تقوا داراى مراتب و درجات است، قران رضایت خداوند را براى تقوا پیشگانى بیان مى‏ کند که داراى شش صفت ممناز باشند:(3)
1- آنان که در برابر گفتار و کردار خویش به شدت احساس مسئولیت مى‏کنند و از کیفر گناهان خویش بیمناکند و پیوسته مى‏ گویند: پروردگارا! ما ایمان آورده ‏ایم ، پس ما را بیامرز و از عذاب آتش رهایى بخش!
2- تقوا سیرتانى که صبر و استقامت و پشتکار در طاعت خدا و ترک حرام و لذت‏هاى نامشروع و تمامى مصایب و مشکلات را پیشه خویش ساخته‏اند.
3- آنان که از نفاق، دورغ، تقلب و خیانت بدورند و راستگو و درست کردارند.
4- آنان که در راه بندگى و عبودیت خدا، خاضع و فروتن هستند.
5-  آنان که از نفاق مال و جان خویش دریغ نمى‏ورزند و با اشتیاق از آنچه که دارند، انفاق مى‏کنند.
 6- آمرزش طلبان سحر خیزى که به یاد خدا در سحر گاهان به پا مى‏ خیزند و در پیشگاه با عظمتش استغفار و طلب آمرزش مى‏ کنند.(4)
شکر نعمت و خشنودى خدا : در برخى آیات آمده که خداوند از کفران نعمت ناخشنود است و شکر نعمت‏هاى مادى و معنوى موجب جلب رضایت خدا مى‏ گردد.(5)
عملى که موجب رضایت خداوند از حضرت اسماعیل(ع) شد:
قرآن در مورد حضرت اسماعیل(ع) مى ‏فرماید: اسماعیل همواره مورد رضایت و خشنودى پروردگارش بود، چه این که او خوش قول و صادق الوعد بوده و پیوسته خانوده‏اش را به نماز و زکات توصیه مى‏ نمود.(6)
در سوره توبه مى‏فرماید: رضایت و خشنودى خدا شامل حال مردان و زنان مؤمنى مى‏ گردد که:
1- در برابر مسلمانان احساس مسئولیت مى‏کنند و یار و یاور یکدیگرند و همدیگر را تأیید و تقویت مى‏ کنند.
2- پیوسته امر به معروف و نهى از منکر مى‏ کنند.
3- در اقامه نماز و بر افراشته شدن فرهنگ و محتواى آن تلاش مى‏ کنند.
4- زکات مال خویش را مى ‏پردازند و از دستگیرى فقرا و مستمندان غفلت ندارند.
5- پیرو خدا و پیامبر هستند.(7) دوستی دوستان خدا و دشمنی با دشمنان او نیز جلب رضایت الهی است . امام صادق(ع) مى‏ فرماید: «کسى که براى خدا دوست دارد و براى خدا دشمنى مى‏کند و براى خدا مى‏بخشد، ایمانش کامل است».(8)
در سوره ممتحنه مى ‏فرماید: «اگر شما مسلمانان براى رضاى خدا و خشنودى او هجرت کردید و جهاد نمودید، پس با دشمنان خدا و دشمنان خودتان هرگز طرح دوستى نریزید».(9)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پى نوشت‏:
 1 - توبه (9) آیه 19 - 21.
 2-  مائده(5) آیه 119.
 3- آل عمران (3) 16 و 17.
 4- برداشت از تفسیر نمونه، ج 2، ص 344.
5 -زمر (39) آیه 7.
6 -مریم(19) آیه 55.
7- وبه (9) آیه 71 و 72.
8- جمعى از نویسندگان، تفسیر نمونه، ج 24، ص 26.
9- ممتحنه (60) آیه 1.

برگرفته از مرکز ملی پاسخ گویی به سوالات دینی