باران هدایت الهی بر همگان می‌بارد

خداوند متعال، در فطرت بشر آشنایی با خوبی‌ها و بدی‌ها را قرار داده است[شمس/8] به گونه‌ای که شامل تمام انسان‌های کره خاکی می‌شود ــ که از این نوع هدایت تعبیر به «هدایت ابتدائی» می‌شود ــ و بعد از آن انسان‌ها بر اساس اختیاری که دارند[بلد/10] می‌توانند در این وادی قدم بردارند، که در این صورت نوعی دیگری از هدایت به آنان می‌رسد[محمد/17] که از آن تعبیر به هدایت پاداشی می‌کنند[توحید در قرآن،ص467]، این نوع هدایت شامل حال افرادی می‌شود که فطرت خویش را لگدمال نکرده باشند، و إلا اگر شخصی به ندای فطرت خویش توجه نکند، و آن را نادیده انگارد، اگر هزاران هدایت دیگر نیز برای وی بیاید، دوباره به آن پشت می‌کند.
با توجه به نکاتی که بیان شد، اگر در قرآن گفته شده، خداوند متعال ظالمین و کافران را هدایت نمی‌کند[صف/5]، مقصود هدایت پاداشی است که نتیجه عمل خود آنهاست، و اگر گفته شده که خداوند متعال مؤمنین را هدایت می‌کند[یونس/9]، مقصود همین هدایت پاداشی است، که بعد از عمل کردن به فطرت برای انسان ایجاد می‌شود.
برای درک صحیح این مطلب این‌گونه می‌توان مثال زد، که هدایت خداوند متعال مانند بارانی است که برای همه انسان‌ها بدون تفاوت رنگ و پوست و ... می‌بارد، ولی تنها کسانی از این باران الهی بهره‌مند می‌شوند که ظرف وجودی خویش را واژگون و وارونه نکرده باشند، و إلا خداوند متعال بخلی در هدایت انسان‌ها ندارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

توحید در قرآن، آیت الله جوادی آملی،اسراء، 1383ش.