آیا علمای شیعه قائل به تحریف قرآن هستند؟

22:14 - 1396/05/10

در برخی از سایت‌های مخالف آمده است که علمای شیعه قائل به تحریف قرآن هستند و به سخنانی در این باره از کتب فریقین استناد می‌کنند. در این نوشتار روشن می‌سازیم که علمای مشهور شیعه قائل به تحریف قرآن نیستند. از سویی در معتبرترین کتاب‌های اهل سنت روایاتی دال بر تحریف قرآن وجود دارد. از جمله...

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_در برخی از سایت‌های مخالف آمده است که علمای شیعه قائل به تحریف قرآن هستند و به سخنانی در این باره از کتب فریقین استناد می‌کنند. ابن حزم می گوید: «قال أبو محمد بن حزم في الملل والنحل و من قول الإمامية، زيد فيه نقص منه.[1] قول امامیه این است که قرآن تحریف شده است و زیادی و نقصان در آن پدید آمده است».

کسانی که می‌گویند علمای شیعه قائل به تحریف قرآن هستند به اقوالی از علمای شیعه استناد می‌کنند. شیخ مفید می‌گوید: «أقول إن الأخبار قد جاءت مستفيضة عن أئمة الهدى من آل محمد ص باختلاف القرآن و ما أحدثه بعض الظالمين فيه من الحذف‏ و النقصان‏.[2] همانا اخبار و روایات از ائمه هدی از آل محمد (صلى الله علیه و آله و سلم) درباره اختلاف قرآن، و آنچه که ستمکاران در آن به وجود آورده‌اند از حذف و نقصان بطور مستفیض آمده است‌.» و...

چند نکته در پاسخ به این شبهه:

سابقاً بیان شد که قرآن از هرگونه تحریف به دور است، و اگر هم کسی قائل به تحریف قرآن شد، این قولش مردود و غیرقابل قبول است.[3] اما در پاسخ به استدلال کسانی که می‌گویند علمای شیعه قائل به تحریف قرآن هستند باید گفت که اگر کسی اقوال علمای شیعه را به طور کامل(نه تقطیع) بخواند، متوجه می‌شود که علمای شیعه نه تنها قائل به تحریف نبوده اند بلکه با کسانی که موافق تحریف بوده‌اند، مخالف بوده‌اند.

اما به کسی که به قول شیخ مفید استناد می‌کند و می‌گوید ایشان قائل به تحریف قرآن بوده‌اند باید گفت که پس از بررسی سخن شیخ مفید در کتاب اوائل المقالات متوجه می‌شویم که سخن ایشان را قیچی کرده‌اند. اکنون متن کامل سخن شیخ مفید را بیان می‌کنیم: شیخ مفید می‌گوید: «القول فی التالیف القرآن و ما ذکر القوم من الزیاده فیه و النقصان. ﺇﻥ ﺍﻷﺧﺒﺎﺭ ﻗﺪ ﺟﺎﺀﺕ ﻣﺴﺘﻔﻴﻀﺔ ﻋﻦ ﺃﺋﻤﺔ ﺍﻟﻬﺪﻯ ﻣﻦ ﺁﻝ ﻣﺤﻤﺪ صل الله علیه و اله ﺑﺎﺧﺘﻼﻑ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ﻭﻣﺎ ﺃﺣﺪﺛﻪ ﺑﻌﺾ ﺍﻟﻈﺎﻟﻤﻴﻦ ﻓﻴﻪ ﻣﻦ ﺍﻟﺤﺬﻑ ﻭ ﺍﻟﻨﻘﺼﺎﻥ. فاما القول فی التالیف فالموجود یقضی فیه بتقدیم المتاخر و تاخیر المتقدم من عرف الناسخ و المنسوخ...[4] اخبار در مورد اختلاف قرآن و نقصان و حذف در قرآن به صورت مستفیض رسیده است اما منظور از اختلاف در قران رعایت نشدن ترتیب مکی و مدنی بودن و ناسخ و منسوخ بودن ایات قرآن کریم می‌باشد».

پیرامون دیدگاه‌های علمای شیعه درباره عدم تحریف قرآن؛ شيخ صدوق مي‌گويد: «اعتقادنا أنّ القرآن الذي أنزله الله علي نبيّه هو ما بين الدفتين و هو ما في ايدي الناس[5] قرآنی كه خدا بر پيغمبرش نازل كرده همين قرآن در اختيار مردم است». مرحوم آیت الله خوئی می‌فرمايد: «إنّ حديث تحريف القرآن حديث خُرافة و خيانة.[6] داستان تحريف قرآن داستانی خرافی و خيالی است و حقيقت ندارد». علامه مجلسی می‌فرماید: «إنّ الأخبار التي جاءت بذلك أخبار آحاد لا يقطع على الله تعالى بصحّتها.[7] اخبار تحریف قرآن، اخبار آحاد هستند و قطع به صحت آنها پیدا نمی‌شود».          

قابل توجه است که بدانیم، بعضی از عالمان اهل سنت اعتراف کرده اند که شیعه قائل به تحریف قرآن نمی‌باشد. غزالی دانشمند اهل‌سنت می‌گوید: «سمعت من هؤلاء یقول فی مجلس علم إنّ للشیعة قرآنا آخر یزید و ینقص عن قرآننا المعروف فقلت له أین هذا القرآن ؟ و لماذا لم یطّلع الإنس و الجن علی نسخة منه خلال هذا الدهر الطویل؟ لماذا یساق هذا الافتراء... و لماذا هذا الكتاب علی الناس و علی الوحی.[8] از بعضی‌ در یك مجلسی علمی شنیدم كه می‌گفت: شیعیان یك قرآنی دارند كه نسبت به قرآنی كه ما داریم برخی از آیات را ندارد و برخی از آیاتی هم دارند كه ما نداریم. من به او گفتم: این قرآنی كه می‌گوئید، كجاست؟ چطور قرآنی این چنینی در طول چهارده قرن نزد شیعه است ولی نه انسانی و نه جنّی تا به حال بر این قرآن اطلاع پیدا نكرده است ؟ چرا این افتراء را در میان مردم پخش می‌كنی؟ چرا چنین افترایی بر شیعه و بر وحی قرآن مطرح می‌كنی؟»

در بعضی از کتب اهل سنت عقیده تحریف به قرآن دیده می‌شود. نقل شده است: «عن عائشة قالت لقد نزلت آیة الرجم ورضاعة الکبیر عشرا ولقد کان فی صحیفة تحت سریری فلما مات رسول الله صلى الله علیه وسلم وتشاغلنا بموته دخل داجن فأکلها.[9] عایشه گفت: آیه رجم کردن زانی و آیه رضاع کبیر ده بار نازل شد و در ضمن صحیفه‏‌اى زیر رخت‌خوابم قرار داشت و چون ما به کفن و دفن رسول خدا مشغول شدیم، بزغاله‌‏اى که در اطاق نگهدارى مى‏‌شد، آن را خورد!»

عمر بن خطاب در جایی دیگر می‌گوید: «آیه رجم نیز در قرآن بوده است. "الشیخ و الشیخه اذا زنیا فارجموهما البته نكالا من اللّه واللّه عزیز حكیم".[10] پیرمرد و پیرزنی اگر زنا كردند آنان را سنگسار كنید. عقوبتی است از جانب خدا و خدا عزیز و حكیم است». عمر بن خطاب می‎‌گوید: «در قرآن عبارت "لا ترغبوا عن آبائکم فإنه کفر بکم ان ترغبوا عن آبائکم أو ان کفرا بکم ان ترغبوا عن آبائکم" بوده است».[11] یعنی رو گردان نشوید از پدران خود، زیرا این کفر است که از پدران خود رو گردان شوید.

نتیجه اینکه علمای مشهور شیعه قائل به تحریف قرآن نیستند. از سویی در معتبرترین کتاب‌های اهل سنت روایاتی دال بر تحریف قرآن وجود دارد.

منابع:

[1]. ذهبي، تاريخ الإسلام ووفيات المشاهير والأعلام، ج 29 ص 434، بیروت: دار الكتاب العربي، 1987
[2]. شيخ مفيد، اوائل المقالات ص 80 ، قم: الموتمر العالمي للشيخ المفيد، 1413 ق‏مری
[3]بنگرید به «آیا شیعه معتقد به قرآن تحریف است؟» و «منزلت و جایگاه قرآن در نزد شیعه»
[4]. شيخ مفيد، همان، ص 80،
[5]. شيخ صدوق‏،اعتقادات الإمامية ص 84، قم: كنگره شيخ مفيد، 1414 قمری
[6]. آيت اللّه خوئي، البيان في تفسير القرآن ص 258‏، قم: موسسة احياء آثار الامام الخوئي‏، 1430 ق‏مری
[7]. مجلسى،بحار الانوار ج 79 ص 75، ناشر: دار إحياء التراث العربي‏، مكان چاپ: بيروت‏، سال چاپ: 1403 ق‏
[8]. محمد غزالی، دفاع عن العقیدة و الشریعة ، ص 253 ، 264، طبع مصر عام 1975 الطبعة الرابعة
[9]. محمد بن يزيد أبو عبدالله القزويني، سنن ابن ماجه ج 1ص 625، بیروت: دار الفكر، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي
[10]. صحیح مسلم ، ج 5 ، ص 116 ، کتاب الحدود، باب رجم الثيب في الزنى، رقم 4513، بیروت: چاپ دارالجیل ؛ سیوطی، الاتقان فی علوم القرآن ج 2، ص 66، ش 4119 ، چاپ دارالفکر ، بیروت ، 1416 ه.ق
[11] البخاري ،الجامع الصحيح المختصر ج 6 ص 2505 ، بیروت: دار ابن كثير , اليمامة،1987. تحقيق: د. مصطفى ديب البغا

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
5 + 15 =
*****