حبط اعمال یا پاداش الهی

در قرآن کریم گفته شده: «فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ[زلزال/7] پس هر كه هم وزن ذرّه‌اى نيكى كند [نتيجه‌] آن را خواهد ديد.» با این بیان، هر کسی -چه مومن و چه غیر مومن- کار خوب بکند، پاداشش را می بیند؛ اما در جایی دیگر آمده، هر کس بی ایمان باشد، در جهنم خالد است و کارهایش حبط می شود [مائده/5] برای پاسخ به این شبهه بیان چند نکته ضروری است: 1. شرط ورود به بهشت و سعادت اخروی ایمان و عمل صالح است.[غافر/40] بنابراین اگر کسی تنها ایمان داشته باشد ولی عمل صالح نداشته باشد و یا بالعکس وارد بهشت نخواهد شد. 2. هر گناهی باعث حبط و نابودی اعمال نمی شود بلکه گناهانی مانند کفر به خدا، شرک به او، ارتداد بعد از ایمان و ... باعث حبط اعمال انسان می شوند، در آیه 5 سوره مائده حکم به حبط اعمال کفار نموده است. 3. آیاتی که در آنها مساله حبط و نابودی اعمال آمده در حقیقت به عنوان استثنائات و تبصره های آیاتی هستند که در آنها حکم شده هر کس اگر ذره ای کار نیک انجام داده باشد نتیجه آن را خواهد دید، همانطور که هر قانونی ممکن است تبصره و استثنائاتی داشته باشد.[ تفسیر نمونه، ج27، ص230]

پی‌نوشت:
آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1374ش، ج27، ص230.