مهريه حضرت زهرا (س) چگونه بود؟
پاسخ:
درباره ي مهريه حضرت زهرا سخنهاي فراواني گفته شده ، به هرصورت مهريه ي آن حضرت به عنوان مهر السنه مورد توجه همه ي ائمه وبزرگان اسلام بوده . گاهي آبهاي روي زمين را بعنوان مهريه ي حضرت مطرح كرده اند .
حضرت زهرا خواستگاران فراواني داشت. اما هنگامي كه علي - عليه السلام- به قصد ازدواج فاطمه (س) به منزل پيامبر رفت، پيامبر به ام سلمه فرمود: «برخيز و در را بگشاي، كه اين همان است كه خدا و رسولش او را دوست دارند.» ام سلمه فوراً در را باز كرد و علي - عليه السلام- داخل شد. علي - عليه السلام- در كمال حجب و حيا و خجالت بود كه پيامبر -صلي الله عليه و سلم- فرمود: علي جان حاجتي داري؟ آسوده باش، اميدوارم كه حاجت تو برآورده شود. علي - عليه السلام- نيز قصد خود را بازگو نمود و از فاطمه (س) خواستگاري نمود. پيامبر فرمود: چه چيزي براي تو است كه مهرية فاطمه (س) قرار دهي؟ علي - عليه السلام- عرض كرد: اي رسول خدا! تو خود شاهد هستي كه براي من به جز شمشير و شتر و زره، از مال دنيا چيزي نيست. پيامبر -صلي الله عليه و سلم- فرمود: اي علي شمشير و شتر مورد نياز توست، اما زره ات را بفروش و با آن مراسم ازدواج با فاطمه (س) را فراهم كن. (1)
اما اينكه حضرت آن زره را چه مقدار فروخت و آن را مهريه حضرت زهرا قرار داد از نظر تاريخي و روايي گزارشهاي متعددي وجود دارد.
و آن عبارت است از، 400 درهم، 480درهم يا 500 درهم(2).
قدر مسلم اين است كه مهريه آن حضرت بيشتر از پانصد در هم و كمتر از چهار صد درهم نبوده است، و اين مقدار –پانصد درهم- عبارت از مقدار مهريه اي است كه رسول خدا(ص) براي كليه زنان و دخترانش تعيين نموده و از آن تعبير به مهر السنه هم مي شود.(3) و اين سيره الگويي براي ساير مسلمانان و گروندگان به اسلام قرار گرفت. گرچه در آن زمان مهريه هاي سنگين از طرف مردم براي دختران قرار داده مي شد. زيرا وقتي پيامبر(ص) فاطمه، را به عقد علي(ع) در آورد، عده اي از مردم قريش به خدمت ايشان رسيدند و گفتند چرا علي(ع) را با مهريه اندك و ناچيز داماد كردي؟(4)
بنابراين مقدار مهريه حضرت زهرا(س) بيش از پانصد در هم - نقره- نبوده است. و اين به عنوان ارزش پولي آن زمان محسوب مي شد، و اين مقدار مهريه از طرف پيامبر اكرم(ص) براي دخترش، مهريه اي متوسط – نه بسيار كم و نه زياد – در آن زمان بوده است كه به عنوان سنت، الگويي براي ساير مسلمانان قرار گرفت.
پاورقی:
1. مجلسي، بحارالانوار، بيروت، موسسه الوفا، چاپ دوم، 1403ه ق، ج43، ص120، 140.
2. ابن شهر آشوب، مناقب، موسسه انتشارات علامه، بي تا، ج3، ص350، 351، و متقي هندي، فاضل، كنزالعمال، موسسه الرساله، ج13، ص680.
3. حر عاملي، وسائل الشيعه، قم، موسسه آل البيت،چاپ اول، 1412ه ، ج21، ص246، 249. و كليني، كافي، تهران، دارالكتب الاسلاميه، چاپ چهارم، 1375، ج5، ص376.
4. صدوق، من الايحضره الفقيه، دارالصعب، ج3، ص253.
منبع:مرکز مطالعات و پاسخگوئی به شبهات حوزه علمیه قم