خدا به راحتی می‌تواند انسان مرده را زنده کند!

14:10 - 1396/08/05

اگر انسان در این تفکر کند که از هیچ آفریده شده، پذیرش معاد و دوباره زنده شدن برای او آسان خواهد شد.

قرآن کریم

برخی ناآگاه از مباحث تفسیری بر آیه «أَ وَ لا يَذْكُرُ الْإِنْسانُ أَنَّا خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ يَكُ شَيْئاً [مریم/67] آيا انسان به ياد نمى‌‏آورد [و توجه ندارد] كه ما او را پيش از اين در حالى كه چيزى نبود، آفريديم» اشکال کرده اند که هیچ ربطی به آیه بعد ندارد؛ چرا که آیه بعد می‌فرماید: «فَوَ رَبِّكَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَ الشَّياطِينَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِيًّا [مریم/ 68] سوگند به پروردگارت كه همه آن‌ها را همراه با شياطين محشور مى‏‌كنيم، بعد همه را گرداگرد جهنم در حالى‌كه به زانو در آمده‏‌اند حاضر مى‏‌سازيم» می گویند بین به یاد آوردن و بین حشر در جهنم، هیچ ربطی نیست. ایشان از روی تمسخر می گویند ارتباط این آیات، مانند ارتباط بین آب خوردن و دوست داشتن کشور برزیل است.
پاسخ: این اشکال، گویای جهل و نادانی گوینده این شبهه است؛ اگر گوینده، صدر آیات را مشاهده می‌کرد چنین سخن بی اساسی را نمی‌گفت. در دو آیه قبل، صحبت از انکار حشر و قیامت است: «وَ يَقُولُ الْإِنْسانُ أَ إِذا ما مِتُّ لَسَوْفَ أُخْرَجُ حَيًّا [مریم/66] انسان مى‏‌گويد: آيا پس از مردن در آينده زنده (از قبر) بيرون خواهم آمد.» سپس به دنبال این آیه، دو آیه مورد بحث را نیز آورده است. مضمون این آیات چنین است: برخی با حالت تعجب و انکار می‌گویند: مگر می‌شود انسان بعد  از مردن و پوسیده شدن، دوباره زنده شده و مورد بازخواست قرار گیرد؟ خداوند متعال نیز در پاسخ آن‌ها می‌فرماید: این انسان‌ها باید خلقت اولیه را به یاد بیاورند، مگر ما آن‌ها را از هیچ نیافریدیم؛ سپس در ادامه برای انذار آنان می‌فرماید: ما همه آنان را همراه با شیطانی که آن‌ها را فریب داد، در جهنم جمع می‌کنیم. لذا ربط بین آیات بسیار عالی و دقیق است.
اتفاقا شأن‌نزول این آیات هم همین است: این آیه در مورد «ابى بن خلف» يا «وليد بن مغيره» نازل شده كه قطعه استخوان پوسيده‏‌اى را در دست گرفته بود و آن را با دست خود خورد كرد و در برابر باد مى‌‏پاشيد، تا هر ذره‌‏اى از آن به گوشه‌‏اى پراكنده گردد و مى‏‌گفت: محمد را بنگريد كه گمان مى‏‌كند خداوند ما را بعد از مردن و پوسيده شدن استخوان‌هايمان مثل اين استخوان، بار ديگر زنده مى‌‏كند، چنين چيزى ابدا ممكن نيست! اين آيات نازل شد و پاسخ دندان‌شكنى به او داد، پاسخى كه براى همه انسان‌ها در همه قرون و اعصار، مفيد و آموزنده است.
با این بیان و دیدن صدر و ذیل آیات، ربط بین آیات به زیبایی مشخص شده و هیچ اشکالی بر قرآن و این آیات وارد نیست. پس آیه دارد امکان زنده شدن و قدرت الهی را بیان می‌کند که خداوند متعال همان‌طور که شما را بار اول و از هیچ آفرید، باز می‌تواند بیافریند و شما را زنده و در قیامت جمع کرده و مورد بازخواست قرار دهد.

پی‌نوشت:
[1]. تفسير نمونه، مكارم شيرازى ناصر، دار الكتب الإسلامية، تهران، چاپ اول، 1374 ش، ج‏13، ص 113.

نظرات

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
5 + 2 =
*****