ادیبان و بزرگان ادبیات عرب، اعتراف کرده‌اند که قرآن کلام انسان نیست؛ لذا کسانی که در زمان نزول قرآن، با وجود ناتوانی در آوردن حتی یک سوره مثل قرآن، باز هم مخالفت می کردند، از روی لجاجت و تعصب بوده است.
یکی از دلایل اعجاز قرآن مجید، تحدی و مبارزه طلبی آن است، به گونه‌ای که خداوند متعال در آیات متعددی از مشرکین و مخالفین خویش در خواست می‌کند که اگر قرآن را سخن خداوند نمی‌دانند، مانند آن را بیاورند[قصص/49؛ هود/13؛38/یونس]؛ ولی هیچ یک از مشرکین به این امر قدرت پیدا نکردند، بلکه بیشتر آنان معترف بودند که قرآن سخنی است بالاتر از سخنان انسان، که در ادامه به دو مورد از آنها اشاره می‌کنیم:
«وليد بن مغيره مخزومى» یکی از بلیغان و حکیمان عرب بود به گونه‌ای که به وی ریحانه و حکیم عرب می‌گفتند، زمانی که گروهی از قریش نظر وی را در مورد قرآن جویا شدند وی این چنین گفت: «من از محمد سخنى شنيدم كه نه شباهت به گفتار انسانها دارد و نه پريان... گفتار او شيرينى خاص و زيبائى مخصوصى دارد، بالاى آن (همچون شاخه هاى درختان برومند) پر ثمر و پايين آن (مانند ريشه هاى درختان كهن) پر مايه است، گفتارى است كه بر هر چيز برترى داشته و پيروز مىشود و چيزى بر آن برترى پيدا نكرده و پيروز نخواهد شد.»[1]
عتبه بن ربیعه نیز یکی دیگر از از سران و مشاهیر قریش بود، که زمانی جان و دل به قرآن سپرد، چنین در مورد قرآن گفت: «سخنان او نه شعر است و نه شیبه گفتار ساحران و کاهنان می باشد.»[2]
با توجه به این موارد و سایر اعترافات دیگر، که توسط ادیب‌های بزرگ عرب انجام شده است، دیگر جایی برای این اشکال باقی نمی‌ماند که چرا برخی از افراد مانند ابوجهل، ابولهب و... با وجود که قرآن را شنیده‌اند، به آن ایمان نیاورده‌اند، زیرا این افراد از روی تعصب و دنیا طلبی چشمان خویش را بر روی قرآن بسته‌اند؛ اگر غیر از این بود چرا این افراد با کمک همفکرانشان، مانندی حتی برای یکی از سوره های قرآن نیاورند تا اثبات کنند که قرآن کلام خداوند نیست و رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را بر اساس اندیشه خویش رسوا کنند.
از سوی دیگر، این ادعا که قرآن با زور و شمشیر به این افراد تحمیل شده است، سخنی بی اساس و ناصحیح است، زیرا وجود چنین مخالفانی در طول تاریخ و در جامعه، خودش نشانه‌ای است بر عدم تحمیل قرآن بر این افراد و همان‌گونه که خداوند متعال در قرآن تأکید کرده است[بقره/256] نمی‌توان با زور و اجبار یک شخص را معتقد به یک اندیشه کرد.
پی‌نوشت:
[1] إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تقى الدين أحمد بن على المقريزى (م 845)، تحقيق محمد عبد الحميد النميسى، بيروت، دار الكتب العلمية، ط الأولى، 1420/1999، ج4، ص347
[2] البداية و النهاية، أبو الفداء اسماعيل بن عمر بن كثير الدمشقى (م 774)، بيروت، دار الفكر، 1407/ 1986، ج3، ص63.
نظرات
اگر میلیاردها انسان عشق به حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را در دل دارند به این خاطر است که او هیچ وقت از شمشیر برای پیشبرد کارهایش استفاده نمی کرد، برای همین هم هیچ پادشاه و امپراطوری قدرتمندی در تاریخ جهان نیست که همچون آن عزیز مورد اطاعت و احترام قرار گرفته باشد و فقط یکی از بزرگترین دستاوردهای حضرت محمد (ص) که تا آن زمان هیچ کسی نیاورده بود جهانی کردن نعمتُِ بزرگ خواندن و نوشتن و عالم گیر کردن آن ، در جهان آن زمان برای همه مردم عادی بود،