شبهه افکنان غرض ورز بدنبال دادنِ آدرس غلط به همفکران خود و افراد نا آگاه، در داستان بر ملا شدن راز پیامبر در اوایل سوره تحریم هستند.
شبهه اندازی در فضای مجازی به زعم باطل خود پنداشته است که پیامبر با کنیز خود به اسم ماریه قبطیه همبستر شد و چون این راز توسط دیگر همسران ایشان برملا شد و اسباب دردسر برای او شد، به مسجد پناه برد و سوگند خورد که دیگر به نزد همسران خود نرود که آیه نازل شد که ای محمد چرا چیزی(تمتع جنسی) که ما بر تو حلال کردیم بر خود حرام می کنی؟
پاسخ: یکی از شگردهای همیشگی شبهه افکنان غرض ورز و لجوج این است که از کاه، کوه ساخته و به خورد مخاطبان نا آگاه و یا مخاطبان همفکر خود که در قلب هایشان مرض است(بقره/10) می‌دهند و از این طریق ذهن ها را مسموم می‌کنند. در حالی که حقیقت با آن چیزی که آنها نشان می‌دهند، فرسنگ ها فاصله دارد.
در آیه اول سوره تحریم می‌خوانیم: «اى پيامبر! چرا چيزى را كه خدا بر تو حلال كرده بخاطر جلب رضايت همسرانت بر خود حرام مىكنى.» در شان نزول این آیه آمده است که پیامبر نزد یک از همسرانش به اسم زینب بنت جحش بود(نه ماریه قبطیه) و در آنجا مقداری عسل نوشید؛ چون عایشه شنید، حسادت زنانه، او را بر آن داشت که با حفصه قرار بگذارد که اگر پیامبر نزد هر یک از آنها آمد به او بگویند که شما صمغی بدبو خورده ای؟ چون پیامبر نزد حفصه آمد، به ایشان گفت که ضمغی خورده ای؟ بعد از این پیامبر قسم خورد که عسل ننوشد و به همسرش حفصه گفت به کسی نگو؛ مبادا به گوش مردم برسد، و بگویند چرا پيامبر غذاى حلالى را بر خود تحريم كرده؟ و يا از كار پيامبر در اين مورد و يا مشابه آن تبعيت كنند، و يا به گوش زينب برسد و او دل شكسته شود. ولى سرانجام او اين راز را افشا كرد، و بعدا معلوم شد اصل اين قضيه توطئه اى بوده است. در بعضى از روايات نيز آمده است كه پيامبر بعد از اين ماجرا يك ماه از همسران خود كناره گيرى كرد و حتى شايعه تصميم آن حضرت نسبت به طلاق آنها منتشر شد، به طورى كه سخت به وحشت افتادند و از كار خود پشيمان شدند.[1]
چنانکه در شان نزول این آیه خواندیم، کناره گیری پیامبر، بخاطر بر ملا کردن راز تحریم عسل بوده است نه موضوع دیگر، که شبهه افکنان معاند بدنبال آن هستند. البته باید این نکته را نیز متذکر شد که خطاب خدا نسبت به پیامبر که چرا حلالی را بر خود حرام کردی، از باب توبیخ نیست؛ بلکه از باب شفقت و مهربانی است و قسم پیامبر نیز یک قسم شرعی نبود؛ زیرا که قسم بر ترک برخی از کارهای مباح(عسل نخوردن) گناهی ندارد.[2]
پی نوشت
[1]. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه،1374ش، ج24، صص271 الی 272.
[2]. همان، ص273.