یکی از دلایل حرام بودن شراب، آثار اجتماعی آن است.
یکی از ویژگیهای دین حق این است که به تمام ابعاد وجودی انسان توجه داشته باشد، به گونهای که هم دنیای انسانها را اصلاح کند و هم آخرت ایشان را. هم به حوزه فردی توجه داشته باشد، و هم اجتماع انسانی را از نظر نینداخته باشد. از اینرو اگر دینی فقط به یک بُعد از وجود انسان توجه کند، این دین دیگر نمیتواند حقانیتی داشته باشد، زیرا خیلی از استعدادهای وجودی انسان را نادیده گرفته است.
متأسفانه خیلی از ادیان الهی و مکاتب بشری به بُعد فردی و ماورائی انسان نظر دارند و هیچگاه در دستورات خویش به وجه اجتماعی انسان نظر نمیکنند که این نکته خود میتواند بازگو کننده عدم حقانیت آنها باشد. همچنین این نکته میتواند یکی از مهمترین دلایل برتری اسلام بر دیگر ادیان باشد، به این معنا که دستورات اسلام جامعیت دارد، به گونهای که شاید در نگاه اول فقط مربوط به فرد باشد، ولی تأثیراجتماعی آن نیز از چشم خداوند متعال مخفی نیست. در ادامه به یکی از این دستورات اشاره میکنیم و آن را مورد تحلیل قرار میدهیم:
اسلام به شدت از نوشیدن شراب، نهی میکند، این منع اسلام، شاید در نگاه اولیه مربوط به خود شخص و به خاطر آسیبهای بدنی باشد[1] و ارتباطی به اجتماع نداشته باشد، ولی زمانی که به احادیث مراجعه میکنیم این حقیقت برای ما آشکار میشود که اسلام در این دستور خویش بعد اجتماعی را نیز مد نظر قرار داده است که در ادامه به برخی از این احادیث اشاره میکنیم:
امام باقر(علیهالسلام): شراب، چنان آدمی را در گناه جسور میکند که از خونریزی و زنا باک ندارد.[2] و یا در حدیثی دیگر این گونه آمده است که عدهای از قریش امام باقر(علیهالسلام) را در مسجدالحرام دیدند، و گفتند: مردم عراق اين شخص را مىپرستند، يكى از آنها گفت: خوب است شخصى را بفرستيم تا از او چيزى بپرسد. جوانى از آنها نزد حضرت (عليهالسّلام) آمده و پرسيد: اى عمو! بزرگترين گناهان كبيره كدام گناه است؟ آن حضرت(عليهالسّلام) در پاسخ فرمودند: خوردن شراب. آن جوان نيز آمد و آنها را از سؤال و جواب خود آگاه كرد. به او گفتند دوباره سئوالت را تكرار كن. دوباره بازگشت و سؤال كرد. امام(عليهالسّلام) فرمودند: برادرزاده! مگر به تو نگفتم خوردن شراب. همانا شراب خوردن، شرابخوار را به زنا، دزدى، آدمكشى... و شرك به خدا مىكشاند. كارهايى كه شراب انجام مىدهد بيش از هر گناهى است.[3]
اما در این میان آنچه حقانیت دین مبین اسلام را بیشتر آشکار میکند این است که تحقیقات میدانی نیز حکایت کننده از این واقعیت است که متأسفانه استفاده از مشروبات الکی، یکی از علتهای مهم بروز جرمهای اجتماعی است که به عنوان نمونه در آماری که دفتر آمار و پردازش دادههای دادگستری جمهوری اسلامی ایران داده است، از سال 1375 تا 1380 به مدت پنج سال، بیش از 130 درصد رشد جرائم، مربوط به شرابخواری است.[4]
البته این واقعیت تلخ تنها مربوط به ایران نیست، بلکه در کشورهای دیگر نیز این فاجعه خود نمایی میکند، به عنوان نمونه، مرکز مبارزه با اعتیاد در آلمان اعلام کرد که 50 درصد تجاوزات جنسی در آلمان تحت تأثیر مصرف مشروبات الکلی است.[5] یا طبق آماری که پزشک قانونی شهر "لیون" در 1961 تهیه نموده، جرائم اجتماعی الکلیست ها از این قرار است: مرتکبان قتل های عمومی 50 درصد، ضرب و جرح 8/77 درصد، سرقت 5/88 درصد، جرائم جنسی، 8/88 درصد. این آمار نشان می دهد که بیشتر جنایات و جرائم بزرگ در حال مستی روی می دهد.[6]
پس با توجه، به مطالبی که بیان شد، دلیل برتری اسلام بر دیگر ادیان در دو امر است، یکی جامعیت و دیگر مطابقت آن با واقعیت.
____________________________________________
پینوشت
[1]. ر.ک. مشروبات الکلی و تأثیر آن بر بدن؛ آثار مشروبات بر جنین و اندام جنسی
[2]. بحار الأنوار، علامه مجلسی، دار إحياء التراث العربي، بیروت، 1403 ق، ج62، ص164.
[3]. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، شیخ صدوق، دار الشريف الرضي، قم، 1406 ق، ص245.
[4]. مشروب خواری مردان، جرمی علیه زن و خانواده
[5]. همان.
[6]. سید هاشم رسولى محلاتى، کیفر گناه، نشر کتابخانه صدر، تهران، ص 80.
دین مبین اسلام شراب را حرام کرده است، در روایاتی که از ائمه معصومین(علیهمالسلام) رسیده است، علتهای متعددی برای آن بیان شده است که یکی از این علتها آثار اجتماعی استفاده از مشروبات الکلی است، تحقیقات میدانی این اثر مشروبات را تأیید میکند.