خدا در پی عذاب کردن شهرها و مردمان نیست، اما اگر پس از اتمام حجت، بر طبل مخالفت با خدا بکوبند، گرفتار عذاب الهی خواهند شد.
شبهه اندازی در اینستاگرام با اشاره به آیه 16 اسراء(عذاب شهرها)) به تولید شبهه ای بی پایه و اساس پرداخته است. او این چنین پنداشته که خدای متعال به دنبال نابوی شهرهاست، و برای آن نقشه کشیده، در این نوشتار به این شبهه جواب خواهیم داد.
آیه 16 اسراء می فرماید: «وَ إِذَا أَرَدْنَا أَن نهُّْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُترَْفِيهَا فَفَسَقُواْ فِيهَا فَحَقَّ عَلَيهَْا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِيرًا[اسراء/16] و هنگامى كه بخواهيم شهر و ديارى را هلاك كنيم، نخست اوامر خود را براى «مترفين» (و ثروتمندان مست شهوت) آنجا، بيان مى‌کنیم، سپس هنگامى كه به مخالفت برخاستند و استحقاق مجازات يافتند، آنها را به شدت درهم مىكوبيم.»
پاسخ کوتاه: خداوند قبل از اتمام حجت، هیچ شهری را عذاب نمی‌کند، چنانکه قوم عاد و ثمود و دیگر اقوام مشابه، بعد از اتمام حجت توسط رسولان الهی و بی اعتنایی آنان، عذاب خدا شامل حالشان شد.
پاسخ تفصیلی: برای پاسخ درست به شبهه فوق به نکاتی اشاره خواهیم کرد.
نکته اول: خداوند هرگز قبل از اتمام حجت و بيان دستوراتش كسى را مؤاخذه و مجازات نمىكند. این نکته در آیه قبل از 16 اسراء آمده است، که شبهه انداز به آن توجهی ندارد. در آیه 15اسراء می خوانیم: «و ما تا رسول نفرستيم (و بر خلق اتمام حجت نكنيم) هرگز كسى را عذاب نخواهيم كرد.» چنانکه قوم عاد و ثمود و دیگر اقوام عذاب شده، بعد از رد سخنان پیامبر خود و اذیت و آزار ایشان، به عذاب الهی دچار شدند.
نکته دوم: خدای متعال هیچ گاه به دنبال عذاب بندگان نبوده و از این ماجرا سودی نمی برد، در واقع رحمت الهی همواره بر غضب او پیشی داشته است، ولی این بندگان خطا کار هستند که خود را از رحمت الهی دور نگه می دارند و خود را مستحق عذاب الهی می کنند.[1] در واقع خداوند در پی ایمان آوردن و عذاب نشدن شهرها و مردمان است. «چرا مردم هيچ قريه اى به هنگامى كه ايمانشان سودشان مىداد ايمان نياوردند مگر قوم يونس كه چون ايمان آوردند عذاب ذلت در دنيا را از آنان برداشتيم و تا هنگامى كه اجلشان فرا رسيد از زندگى برخوردارشان كرديم.»(یونس/98)
بنابراین خدا در پی عذاب کردن شهرها نیست، و اگر هم در آیه 16 فتح فرموده که: «إِذَا أَرَدْنَا؛ اگر بخواهیم، خواستن بعد از ایمان نیاوردن و طغیان اهالی شهرهاست، و البته به آنها نیز مهلت می‌دهد و در این مهلت، طبعا فرصت جبران دارند. «و بسا شهر و ديارى كه به اهلش با آنكه ستمكار بودند مهلت دادم، تا روزى(بر اثر طغیان) آنها را به انتقام گرفتم و بازگشت (خلق) به سوى من است (و هر نيك و بد را جزا خواهم داد).»(حج/48)
پی نوشت:
[1]. یونس، آیه11. «وَ لَوْ يُعَجِّلُ اللَّهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجالَهُمْ بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ إِلَيْهِمْ أَجَلُهُمْ فَنَذَرُ الَّذينَ لا يَرْجُونَ لِقاءَنا في طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ؛ و اگر خدا براى آدميان شر را به همان شتاب پيش آورد كه آنان براى خير دارند قطعا اجلشان فرا مىرسد. بنابر اين كسانى را كه به ديدار ما اميد نمى برند وا مىگذاريم تا در سركشيشان سرگردان بمانند.»