در برخی از مواقف قیامت از گناه مجرمان نمی‌پرسند، به علت انکه رخسار آنها بر گناهکار بودنشان دلالت دارد. اما در حالت کلی، دقیقا از اعمال آنها پرسیده خواهد شد.
شبهه: آیه 39 سوره رحمن بیان می‌کند که از گناه انس و جن نمی‌پرسند. اما آیات 92 و 93 حجر، خلاف این را می‌گوید. کدام یک از این آیات درست می‌گوید؟
پاسخ کوتاه: اصولا فلسفه قیامت این است که به حساب انسان ها(گناهکار و نیکوکار) رسیدگی شود. پس اگر آیه 39 رحمن از پرسش نکردن از گناهان انس و جن سخن می‌گوید، در دو آیه بعد علت آن را مشخص کرده و بیان می‌کند که رخسار(زرد) انسان های گناهکار بر گناه آنها دلالت دارد. این را هم باید گفت که در برخی از مواقف قیامت اینگونه است.
پاسخ تفصیلی: اگر شبهه کننده به دو آیه بعد از آیه 39 رحمن توجه می‌کرد، اینگونه شبهه ای برایش ایجاد نمی‌شد که بگوید چرا آیه 39 از پرسش نکردن از گناه انس و جان سخن گفته است. در آیه 41 رحمن می‌خوانیم: «مجرمان از چهره هايشان شناخته مىشوند؛ و آن گاه آنها را از موهاى پيش سر، و پاهايشان مىگيرند (و به دوزخ مىافكنند.»
تفسیر نمونه در ذیل آیه 39 رحمن می نویسد: «طبق بعضى از روايات، مواقف قیامت پنجاه موقف است، در بعضى از اين مواقف مطلقا سؤالى نمىشود، بلكه" رنگ رخساره خبر مىدهد از سر درون، و در بعضى از مواقف مهر بر دهان انسان گذارده مىشود و اعضاى بدن به شهادت برمىخيزند و در بعضى از مواقف از انسانها دقيقا پرسش مىشود.»[1] بنابراین طبق بیان آیه 41 رحمن و تفسیر نمونه، معلوم میشود که در مواقفی از قیامت از گناه مجرمان نمی‌پرسند از بس که روشن و مبرهن است. اما در حالت کلی از مجرمان پرسیده خواهد شد. همچنانکه در آیات زیادی در قرآن و آیه 92 و 93 حجر آمده است.
پی نوشت
[1]. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، 1374ش، ج23، ص155.