- پیش فروش منزل در صورتی که بر اساس بیع سلف و خصوصیات آن انجام گیرد اشکالی ندارد و ان اینکه باید مشخصات کالا و اموری که موجب رغبت می شود کاملا مشخص باشد.
آنچه امروز بیش از همیشه با افزایش جمعیت در شهرهای بزرگ، نیاز و مورد احتیاج افراد می باشد، مسکن به عنوان یک نیاز اولیه مطرح است و افرادی به صورت حرفهای و بعضاً در قالب شخص حقوقی دستاندرکار ساختوساز آن شدهاند. به تبع آن، معاملات و روابط حقوقی با موضوع مسکن رواج یافته، که «قرارداد پیشفروش ساختمان» از عمدهترین آنها است.
در این قرارداد پیشفروشنده(سازنده) تعهد میکند، ساختمانی را مطابق با اوصاف قرارداد و در مهلت معین شده، در مقابل ثمنی که به طور اقساط از پیشخریدار میگیرد، ساخته و به او تحویل دهد. اینگونه پیش فروش ها چه حکمی دارد؟
آیت الله بهجت:
پيش فروش ساختمان يا آپارتمان توسط انبوهسازان ـ که هنوز وجود خارجى ندارند ـ تحت چه عقد شرعى واقع مىشود؟
جواب: اگر تحت عقد سلف باشد، با تمام شرايط آن جايز است. [1]
آیت الله مکارم:
پرسش : آیا پيش فروش خانه و اتومبيلی که هنوز ساخته نشده به این گونه که در بعضی موارد قيمت نهايي را نيز تعيين نمي کنند و مبالغي را علي الحساب مي گيرند و قيمت جنس را به نرخ روز تحويل، معلّق مي کنند، صحیح است؟
پاسخ : این گونه معاملات تحت عنوان سلف یا سلم قرار می گیرد؛ ولی در سلف دو شرط مهم وجود دارد که اگر نباشد معامله باطل است:
1- باید کل مبلغ، نقد باشد و الا کالی به کالی (نسیه در مقابل نسیه) و باطل است. و اگر قسمتی از مبلغ نقد باشد، معامله به همان مقدار صحیح است.
2- مشخصات جنس مورد معامله باید معین باشد. اموری که سبب تفاوت در قیمت یا تفاوت در رغبات (تمایلات) می شود باید مشخص گردد. با این شرایط، در معاملاتی که به صورت اقساط مبالغی را می گیرند تا (به عنوان مثال) خانه ای را بسازند در حالی که هنوز خانه ای وجود ندارد، معامله زمانی صورت می گیرد که تمام مبلغ پرداخت شده باشد یا خانه آماده شده، و همچنین خرید اتومبیل که در ابتدا قیمتش معین نیست و به قیمت روز تحویل می فروشند، زمانی معامله انجام می شود که اتومبیل آماده شده باشد و تا آن زمان مبالغی که می پردازند به عنوان علی الحساب محسوب می شود و اگر فروشنده با این پولها طبق توافق مضاربه (یا کارهایی مانند آن) انجام دهد، و سودی به مشتری تعلق بگیرد اشکال ندارد. [2]
پینوشت:
1). آیت الله بهجت، استفتائات، سوال4039. (شناسه: 6747)
2). آیت الله مکارم شیرازی، استفتائات، معامله سلف، پیش فروش و عدم تعیین مبلغ نهایی. (کدمطلب:260508)