تجارت و معامله با سرمایه‌ی دیگران

13:45 - 1397/06/01

- اگر کسی بخواهد مال یا سرمایه اش را در اختیار کسی قرار دهد تا با آن تجارت انجام دهد حتما باید بر اساس یکی از عقود اسلامی باشد تا سود و سرمایه‌ای که حاصل می شود حلال باشد.

تجارت

یکی از سنت های حسنه در دین اسلام کمک به دیگران و گرفتن دست ناتوان است، کمک به دیگران می تواند مادی مانند کمک های مالی باشد و می تواند معنوی مانند مشاوره و کمک به تحصیل افراد، بدون هیچ مزد و پاداشی صورت پذیرد. بعضی از افراد خیّر و سرمایه دار، معمولا افرادی را که جوان بوده و شغلی ندارند را با کمک به آنها و با در اختیار قرار دادن پول و سرمایه برای ایجاد شغل کمک می کنند.
به عنوان نمونه در سیره‌ی امام صادق(علیه السلام) اینطور آمده است که ایشان نه تنها پیروان و یارانش را به کارهای درست و تجارت صحیح تشویق می کرد بلکه خود نیز گاهی به تجارت می پرداخت.ایشان سرمایه اش را در اختیار کارگزاران وافراد مطمئن قرار می داد تا با آن تجارت کنند. چون می شنید که سودی برده و روزی به او رسیده شادمان می شد. با این حال برتجارت سالم بسیار تاکید داشت.

امام صادق(علیه السلام) سرمایه اش را در اختیار مصادف قرار داده تا با آن به مصر رفته و تجارت کند و مصادف با سودی کلان باز گشت فرمود:
«این سود خیلی زیاد است با کالاها چه کردید که چنین سود هنگفتی به دست آوردید؟» مصادف پاسخ داد: «چون به مصرنزدیک شدیم از کاروانهای که از مصر می آمدند از وضع کالای خویش پرسیدیم. دانستیم که این کالا مورد نیاز مردم مصر است و دربازار آنجا بسیار نایاب است. از این رو با هم پیمان بستیم که کالایمان را جز در برابر هریک دینار سرمایه یک دینار سود، کمترنفروشیم، این بود که سود زیادی بردیم.» [1]
امام صادق(علیه السلام) نسبت به اجحاف در حق مسلمانان به مصادف شکایت کرده سپس امام سود اصلی خود را برداشته و مابقی را به مصادف پس دادند.

حال اگر کسی خواست مال خود را در اختیار کسی برای تجارت قرار دهد چه نکاتی را باید رعایت کند؟

سوال: آیا جایز است اشخاص، اموال خود را نزد افراد دیگر به ودیعه بگذارند و هر ماه سود دریافت کنند؟
جواب: اگر سپردن اموال به ديگران برای بهره‏ برداری از آن تحت عنوان يکی از عقدهای صحيح باشد، اشکال ندارد و سود حاصل از بکارگيری آن هم بدون اشکال است، ولی اگر به عنوان قرض باشد، هرچند اصل قرض صحيح است، ولی شرط سود در ضمن آن شرعاً باطل است و سودهای گرفته شده ربا وحرام است. [2]

سؤال: مغازه و اجناس از من، مديريت مغازه از شما، و هر ماه يك چهارم سود براى شما باشد آيا اين معامله صحيح است؟
جواب: اگر عنوان مضاربه باشد صحيح است و اگر به عنوان مديريت استخدام شود چون درآمد مجهول است معامله باطل است. [3]

پی‌نوشت:
1). كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، الكافي (ط - الإسلامية)، دار الكتب الإسلاميه، تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق، ج5، ص161.
2). آیت الله خامنه‌ای، استفتائات، دین و قرض، سوال1774.
3). آیت الله سبحانی، استفتائات، ج3، ص300، سوال925. (مغازه و جنس از فردى و مديريت فروش از شخص ديگر)

 

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
4 + 1 =
*****