- بازاریان محترم برای خمس سالیانه‌ی خود تمام کالاهای موجود در مغازه را قیمت گذاری کنند و اصل سرمایه را از قیمت گذاری کالاهای موجود کم کنند با کم کردن قیمت اجناس از اصل سرمایه، آنچه که اضافه آمد سود سالیانه بوده و یک پنجم آن خمس می‌باشد.
محاسبه‌ی خمس و نوع پرداخت آن معمولا مورد سوال بسیاری از بازاریان می باشد، بازاریان و تجاری که در سرسال خمسی خود کالاهای مختلفی در مغازه موجود دارند چگونه باید خمس را محاسبه کنند؟
سوال: خواهشمندیم آسان‌ترین راه ممکن برای پرداخت خمس توسط صاحب مغازه را بیان فرمایید.
جواب: هر چه کالا و پول نقد دارد، در سر سال خمسى حساب کرده و قيمت گذارى مىکند و سپس مجموعه آن را با سرمايه اصلى مىسنجد، اگر چيزى اضافه بر سرمايه موجود باشد، سود محسوب مىشود و به آن خمس تعلّق مىگيرد. [1]
پس بازاریان محترم باید ابتدا کالاهای موجود در مغازه را محاسبه کنند و اصل سرمایه را از موجودی کم کنند، آنچه که باقی مانده است به عنوان سود مازاد بر سرمایه محسوب شده و باید یک پنجم آن را به عنوان خمس پرداخت کنند.
اما شاید نکته ای به ذهن بازاریان محترم آید و آن اینکه تعیین قیمت کالاهای موجود در مغازه کار بسیار سختی است چگونه باید کالاها و اجناس موجود در مغازه را قیمت گذاری کرد؟
سوال: تعیین قیمت کالاهای موجود در مغازه، هنگام حساب سال خمسی، مشکل است، چگونه باید آن را حساب کرد؟
جواب: تعيين قيمت اجناس موجود در مغازه به هر صورت ممکن هرچند با تخمين، براى محاسبه درآمد سال که بايد خمس آن پرداخت شود، واجب است. [2]
با توجه به تغییر قیمت ها و تورمی که فعلا در بازار حکم فرماست آیا مقدار تورم را هم می توان در حساب سال خمسی مشخص کرد؟
سوال: آیا مقداری که بر اثر تورّم بر قیمت اجناس افزوده می‌شود، جزء ترقّی قیمت سوقیه محسوب می‌شود؟
جواب: افزايش قيمت اگر ناشی از تورم باشد يعنی ارزش پول، کم شده و همه‌‌ی اجناس با پول بيشتر معامله می‌شوند، ترقّی قيمت محسوب نمی‌شود و احکام آن بر آن جاری نيست. [3]
در صورتی که تورم موجب افزایش قیمت و موجب کمی ارزش پول شود، ترقی قیمت محسوب نمی شود، به همین دلیل نیاز به محاسبه در سر سال خمسی نیست.
پی‌نوشت:
1). آیت الله خامنه‌ای، استفتائات، سوال985.
2). همان، سوال983.
3). همان، سوال61.