نماز قضای پدر و مادر

زحمت های پدران و مادران در حد فرزندان قابل وصف و اندازه گیری نیست و بنا بر فرموده بزرگان قابل جبران هم نیست اما شاید بتوان تا حدودی با خواندن نماز قضای آنها دین آنها را نسبت به خود کم تر کرد.

حضرت آیت الله سیستانی:

اگـر پدر نماز خود را بجا نياورده باشد و مى توانسته است قضا كند , چنانچه از روى نافرمانى ترك نكرده باشد , بر پسر بزرگترش بنابر احتياط واجب است كه بعد از مرگش بجا آورد يا براى او اجير بگيرد , و قضاى نمازهاى مادر بر او واجب نيست هر چند بهتر است. اما اگر پسر بزرگتر شك دارد كه پدرش نماز قضا داشته يا نه چيزى بر او واجب نيست. همچنین اگـر پـسـر بـزرگتر بداند كه پدرش نماز قضا داشته و شك كند كه بجا آورده يا نه , بنابر احتياط واجب بايد قضا نمايد.[1]

حضرت آیت الله صافی:

اگر پدر بجهت عذرى نماز يا روزه اش را بجا نياورده باشد،بعد ازفوت او بر پسر بزرگتر واجب است قضا نمايد،يا براى انجام آن اجير بگيرد, هر چندپدر نتوانسته قضا كند،و بنابر احتياط اگر از روى نافرمانى هم ترك كرده باشد،پسربزرگتر بايد آن را قضا نمايد، يا براى او اجير بگيرد.در مـورد مادر نيز احتياط واجب رعايت اين حكم است، بلكه در صورتى كه وصيت نكرده باشند،و پـسـر هـم نـداشته باشند،احتياط واجب اين است كه اكبر ذكور از اولياء ميت نماز و روزه او را قضا كند، و با نبود ذكور اناث از آنها انجام دهند.[2]

حضرت آیت الله خامنه ای:

س: من پسر بزرگ خانواده هستم. آيا واجب است براى خواندن نمازهاى قضاى پدرم، تا زنده است از او تحقيق كنم يا اين كه بر او واجب است مرا از مقدار آن آگاه نمايد؟ در صورتى كه مرا مطلع نكند، تكليف من چيست؟

ج:تفحص و سوال بر شما واجب نيست، ولى بر پدر واجب است تا فرصت دارد خودش بخواند واگر  نتوانست وصيت نمايد .به هرحال پسر بزرگ مكلّف است كه بعد از فوت پدرش، آن مقدار از نماز و روزه‏هائى راكه يقين دارد از پدرش فوت شده است، قضا نمايد.[3]

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

بر پسر بزرگتر (يعنى بزرگترين پسرى كه بعد از مرگ آنها در حال حيات است) واجب است كه نماز و روزه هايى كه از پدر يا مادرش فوت شده و از روى نافرمانى نبوده و توانايى بر قضا داشته، بعد از مرگ آنها به جا آورد، بلكه اگر از روى نافرمانى هم ترك كرده باشد بنابر احتياط مستحب بايد به همين طور عمل كند، همچنين روزه اى را كه در سفر نگرفته هرچند توانايى قضاى آن را پيدا نكرده احتياط آن است كه پسر بزرگتر قضا نمايد. و اگر شخصی دیگر قضای آنها را به جا آورد از عهده پسربزرگتر ساقط است. و در صورتی که پسر نمی داند از پدر و یا مادرش نماز و روزه ای قضا شد تحقیق لازم نیست. و همچنین اگر پسر بزرگتر از دنیا برود بر دیگران تکلیفی نیست.[4]

پی نوشت:

 1. رساله حضرت آیت الله سیستانی،مسأله 1399.

 2. رساله حضرت آیت الله صافی ،مسأله 1399.

3. استفتائات حضرت آیت الله خامنه ای،سوال 544.

 4. رساله حضرت آیت الله مکارم شیرازی ،مسأله 1205.