- هرگونه معاملهای که در آن قصد جدی در دو طرف معامله نباشد باطل می باشد.

فروشنده و مشتری باید در عقدی که میان آنها اتفاق می افتد قصد جدی داشته باشند و هرگونه معاملهی صوری که دو طرف معامله در آن قصد جدی ندارند باعث بطلان معامله می شود و امروز یکی از کارهایی که افراد برای رسیدن به مقاصد خود انجام می دهند به این صورت است که معاملات صوری میان خود انجام می دهند و وقتی که به هدف خود رسیدند معامله را باطل و دو طرف باز به کالاهای خود دست پیدا می کنند.
آیت الله خامنهای در مورد جدی بودن قصد در معامله میفرمایند:
«منظور آن است که به شوخی یا در خواب یا سهوی یا بدون قصد، معامله نکرده باشد، اگر کسی ادعا کند که به شوخی معامله کردم و شرعاً نتواند در دادگاه ثابت کند، ادعای او پذیرفته نمیشود.» [1]
بر این اساس اگر کسی در معاملهی خود شرط کند به شرطی این کالا را به تو می فروشم که دوباره به من بفروشی، چه حکمی دارد؟
سوال: بعضی از افراد اقدام به فروش بعضی از املاک خود میکنند به این شرط که دوباره آن را از همان مشتری به قیمتی بیشتر از قیمتی که خریده است خریداری کنند، آیا این بیع صحیح است؟
جواب: اين نوع بيع صوری و وسيلهای برای دستيابی به قرض ربوی میباشد و لذا حرام و باطل است، بله اگر ملک خود را بهطور جدّی و به نحو صحيح شرعی بفروشند و سپس اقدام به خريد نقدی يا نسيه آن به همان قيمت يا بيشتر از مشتری نمايند، اشکال ندارد. [2]
پینوشت:
1). آیت الله خامنهای، رساله آموزشی، خرید و فروش، درس سی و ششم.
2). آیت الله خامنهای، استفتائات، مسائل متفرقه بیع، سوال1539.