ائمه معصومین(علیهمالسلام) گر چه بر اساس علم غیب خویش از زمان شهادت خود آگاهی داشتن، ولی موظف بودهاند که بر اساس علم ظاهری با مردم رفتار کنن.
شهادت امام حسین(علیهالسلام)، حرارتی در قلوب مؤمنین ایجاد کرده که تا روز قیامت شعله میکشد و چراغ راهی میشود که جامعه را به سوی سعادت پیش ببرد، اما با این وجود برخی از ناآگاهان و گاه شیطان صفتها تلاش میکنند با شبههای برخواسته از جهل و گاهی غرض ورزی، به گونهای این شعله را خاموش کنند. در ادامه در ذیل گفتگویی به بررسی یکی از این شبهات میپردازیم:
مخالف: مگر شما شیعیان نمیگید که ائمه شیعه(علیهمالسلام) علم غیب دارند!؟
شیعه: بله
مخالف: پس میدونستن که کی از دنیا میرن!؟
شیعه: بله، میدونستن، حالا سوالت چیه!؟
مخالف: خوب، پس چرا از اون استفاده نکردن تا خودشون رو نجات بدن!؟
شیعه:منظورت چیه؟ چطور خودشون رو نجات بدن؟
مخالف: خوب وقتی میدونستن مثلا این ظرف مسمومه، یا فلان شخص اونا رو میکشه، میتونستن خودشون رو نجات بدن، پس چرا نجات ندادن.
چون، علم غیب امام تکلیف آور نیست و ایشان موظف بودن که بر طبق علم ظاهری خودشون رفتار کنند، نه بر اساس علم غیب.
مخالف: من نمیفهمم، آدم یک چیزی دم دستش باشه، ولی حق نداشته باشه ازش استفاده کنه!؟
شیعه: بذار برای درک این موضوع یک مثالی خدمتت بزنم، مثلاً شما کارمند یک اداره هستی، این اداره یک ماشین در اختیار شما قرار میده که کارهای اداره رو انجام بدی، دیگه در این صورت شما حق نداری از اون برای کارهای شخصی خودت استفاده کنی، خوب علم غیب ائمه اطهار(علیهمالسلام) هم حکم همان ماشین اداره را داره که باید فقط برای شرائط خاص که رئیس اداره دستور داده استفاده بشه.
مخالف: چرا نباید از علم غیب استفاده کنند!؟
شیعه: خوب، ائمه معصومین(علیهمالسلام) الگوی مجسم جامعه بشری هستند، خوب اگه همیشه از علم غیب خودشان استفاد میکردند، دیگه الگو بودنشان برای ما بیمعنا میشد، چون رفتار یک نفر زمانی میتونه برای ما سرمشق باشه، که در شرایطی مثل شرائط ما باشه.
مخالف: نه استفاده میکردن هم الگو بودن، مشکلی نداره.
شیعه: ببین دلیل بعدی اینه که با اختیار انسان مشکل پیش میاومد، انسان باید زمینه امتحان داشته باشه و امتحان بشه تا روز قیامت بر همون اساس بازخواست بشه. مثلا فرض کن، حضرت علی(علیهالسلام) یک سال قبل از شهادتش، قاتلش ابن ملجم رو میگرفت و اعدام میکرد، خوب اینجا هم خود ابن ملجم میتونه اعتراض کنه که نه من اینکار رو نمیکنم، هم زمینه امتحان او از بین میره، او باید بتونه حضرت رو به شهادت برسونه تا امتحان معنا پیدا کنه، یا مثلا هر وقت ابن ملجم میاد مسجد، حضرت نره مسجد، اینجوری هیچ وقت اون نمیتونست حضرت رو به شهادت برسونه و اختیار انسان زیر سال میره؛ لذا اونا با اینکه علم تام به همه چیز دارن، اجازه میدن همه چیز بر اساس روند عادی خودش پیش بره.
مخالف: پس علم غیب به چه دردی میخوره!؟ نمیداشتند که بهتر بود!؟
شیعه: علم غیب امام برای حفظ کیان دینه، یعنی هر زمان که احساس بشه که دین خدا در خطره، ائمه(علیهمالسلام) از علم غیب خودشان استفاده میکردن، مثل برخورد امام صادق(علیهالسلام) با ابومسلم خراسانی، که امام بر اساس علم غیب خودشون با اونا همراهی نکرد، و شیعیان رو هم از این کار باز داشت.[1] لذا هر گاه اصل دین و یا جان شیعیان در خطر باشه، از علم غیب استفاده کرده و دین و جان شیعیان را حفظ میکردن.
________________________________________
[1]. رجوع کنید به این قسمت.