- صادرات غیرنفتی از جمله پیشرفتهایی است که با توجه به آمارها در این چند سال از صادرات نفت عبور کرده است.
یکی از عوامل رشد و بلوغ هر کشور در بحث اقتصادی تولید و پیشرفت صنایع در کشور است و در کشور ما با وجود نعمتی به نام نفت موجب شده است که بیشتر صادرات کشور متکی به نفت باشد که مقام معظم رهبری نیز تاکیدهای بسیاری بر این امر داشته اند که باید کار بجایی برسد که اتکای به نفت به حداقل و صفر برسد.
ایشان در این مورد میفرمایند:
«مسئلهی دیگر هم مسئلهی صادرات است. البته دولت وظیفه دارد به صادرات و صادركننده كمك كند. خوشبختانه -همان طور كه یكی از آقایان گزارش دادند- صادرات غیرنفتی رشد خیلی خوبی داشته؛ بعد از این هم رشد بیشتری خواهد داشت؛ انتظار هم داریم كه در آینده بتواند رشد متناسب خودش را داشته باشد؛ به طوری كه معادلهی صادرات و واردات حتماً مثبت باشد. ما باید به اینجا برسیم و بتوانیم خودمان را از درآمد نفت، واقعاً بینیاز كنیم. یكی از بزرگترین بلیات اقتصاد ما، و نه فقط اقتصاد ما، بلكه بلیات عمومی كشور، وابستگی ما به درآمد نفت است.» [1]
البته باید خاطر نشان کرد که این رشد و شکوفایی در عرصهی غیرنفتی رشد چشمگیری بعد از انقلاب داشته است تاجایی که در چند سال گذشته گاهی صادرات غیرنفتی مساوی با صادرات نفت بوده و در چند سال گذشته از صادرات نفتی هم عبور کرده است.
معاون توسعه صادرات سازمان توسعه تجارت گفت: صادرات غیرنفتی از ۵۰۰ میلیون دلار سال ۵۷ به مرز ۵۰ میلیارد دلار در سال ۹۷ خواهد رسید. [2]
در حالی که این آمار در دوران پهلوی به این صورت است:
«در سالهای آغازین دهه 50، قیمت هر بشکه نفت ایران در بازارهای بینالمللی با جهشی بیسابقه، از سه دلار به 20 دلار رسید. نفت برای اقتصاد ایران در سال 1349 بیش از یک میلیارد دلار عایدی داشت که این رقم در سال 1351 به 6/5 میلیارد دلار افزایش یافت. از این دوران به بعد بود که فروش نفت، بهطور متوسط بیش از 54 درصد مخارج کشور را تامین کرد. در طول این سالها، واردات به شدت افزایش یافت، نقدینگی به شکل بیسابقهای رشد کرد و اقتصاد ایران به شکل نگرانکنندهای به درآمدهای نفتی وابستگی پیدا کرد. تزریق درآمدهای نفتی باعث رشد نقدینگی و پایه پولی شد و بر میزان تقاضای انواع کالاها افزود.» [3]
تا جایی که طرحهای صنعتی و اصلاحات محمدرضا پهلوی در بخش کشاورزی هرگز نتوانست صادرات غیرنفتی کشور را سروسامان بدهد و حتی به نابودی صادرات غیر نفتی کشور کشیده شد، بطوری که صادرات نفت و گاز در سال41، 77درصد بوده و درسال 51، 85درصد و در سال56؛ 98درصد بوده است. [4]
اینجاست که باید گفت باتوجه به فشارهای جنگ و تحریم در این چند سال و باتوجه به فشارهایی که ازتحریمها و جنگ به کشور وارد میشود نه تنها در این 4 دهه عقب نشینی نکردهایم بلکه در این عرصه نیز موفق بودهایم اگرچه این هم کافی نیست و باید صادرات نفت به صفر و این نعمت الهی ذخیرهای باشد برای آیندگان.
پینوشت:
1). بیانات در دیدار فعالان بخشهای اقتصادی کشور؛1395/6/25.
2). عصر ایرانیان.
3). خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا).
4). همان.