- ساواک، سازمان مخوف و ترسناکی بود که مقامات طراز اول حکومت پهلوی را هم ترسانده بود.
سازمان اطلاعات و امنیت کشور یا همان ساواک، نهاد بیرحم و مخوفی بود که برای حفظ نظام پادشاهی از هیچ اقدامی فروگذار نمیکرد. وحشت حاصل از عملکرد این سازمان، نه تنها در میان عموم مردم مشهور شده بود بلکه حتی مسئولان طراز اول مملکت هم از آن میترسیدند!
برای درک بهتر فضای اختناق بر کشور، مناسب است به بیان خاطرهای از «ویلیام سولیوان» آخرین سـفیر آمریکا در ایران، بپردازیم. او مینویسد: «توسـط رایزن اقتصادی سـفارت، میهمانی شامی در محل سـفارت آمریکا برپا گردید و حـدود ده نفر از دستاندرکاران مسایل اقتصادی ایران نیز مهمان بودند. در این مهمانی من تردیدها و نگرانیهای خود را درباره برنامههای اقتصادی ابراز داشـتم. وقتی که من مطالب خود را بیـان میکردم، آثار ناراحتی وعصبانیت درچهرهی بسـیاري از میهمانـان ظاهرشد. بعـد از سخنان من، وزیر اقتصاد (هوشـنگ انصاری) به دفاع جدی ازسیاستهاي خردمندانه اقتصادي شاه پرداخت. پس از وزیر اقتصاد، دو یا سه نفر دیگر هم در تأیید نظرات وی مطالبی گفتند. اولین میهمان که در پایان شب، میهمانی را ترك کرد، وزیر اقتصاد بود. مرا به کناري کشـید و گفت: مطالبی که شـما بیان کردید درست بود... و من در آن جلسه نمیتوانسـتم جز دفاع از برنامههاي شاه سـخن بگویم ... شگفتآور اینکه بقیهی مهمانها یکی یکی [دور ازچشم دیگران] حرفهای مرا تأیید کردند. پس از خـداحافظی، موضوع را با میلکوس [معاونم] در میان گذاردم. او گفت: هیچ یک از آنها که دور میز نشسـته بودند نمیدانسـتند کدام یک از بقیه مهمانها مأمور یا رابط ساواك است ... در نتیجه هیچ یک از آنها نمیتوانستند مطلبی حتی در پرده، در انتقاد از برنامههاي شاه به زبان بیاورند، زیرا اگرچنین گزارشی به گوش شاه میرسید، فردای همانروز ازکار برکنار میشدند![1]
پینوشت:
[1] ویلیام سولیوان، مأموریت در ایران؛ صص49-48