حکمت و لطف الهی، فلسفه بعثت پیامبران الهی است.
فلسفه نیاز انسان به دین و پیامبران آسمانی از مسائل مهم کلامی است که دلایل متعددی برای آن وجود دارد؛ یکی از مهمترین این ادله برهان «حکمت و لطف الهی» است. در ادامه به تبیین آن میپردازیم.
خداوند، ذات واجب الوجودی است که صفاتی مانند حکمت، لطف، علم، قدرت و خیرخواهی را به صورت بی نهایت دارد. صفت حکمت در خداوند سبب میشود که همه اعمال الاهی از جمله آفرینش عالم و انسان را حکیمانه و غایتمند خلق کند و در جای خود اثبات شده که فلسفه آفرینش انسان، رهیابی به مقام قرب الهی است. و از سوی دیگر پیمودن این راه به تنهایی میسور نیست؛ به همین خاطر خداوند متعال برای نیل آفریده خود به مقصد خویش، ابزار و مقدّمات آن را در اختیار انسان قرار میدهد که یکی از مهمترین این ابزارها قوانین(دین) است که توسط پیامبران الهی برای انسان فرستاده شده است، به همین خاطر نفرستادن پیامبران، با صفت خیرخواهی و لطف الاهی در تعارض است.
از سوی دیگر شاید این سوال مطرح شود که با وجود عقل که خداوند متعال به انسان داده است، چه نیازی به دین و ارسال پیامبران الهی است!؟ که در پاسخ میگوییم: شناختهاى عادى و متعارف انسانها كه از همكارى حس و عقل به دست مىآيد- هر چند نقش مهمى در تأمين نيازمندىهاى زندگى ايفا مىكند- براى بازشناختن راه كمال و سعادت حقيقى، در همه ابعاد فردى، اجتماعى، مادى، معنوى، دنيوى و اخروى كافى نيست؛ زيرا اين همه صفات ناپسند و كارهاى نارواى موجود در جامعه انسانى، همه از كسانى است كه عقل و قوه تميز دارند؛ جز اينكه در اثر خودخواهى، سودپرستى و هوسرانى، عقلِ آنان مغلوب عواطف و تابع هوا و هوس گرديده است؛ در نتيجه دچار گمراهى شدهاند، همان گونه که وجود جنگهای متعدد و قوانین استعماری حکایت کننده از این واقعیت دارد.