قرآن مجید اهداف متعددی برای بعثت پیامبران الهی ذکر میکند که مهمترین و جامعترین آنها خارج کردن انسان از ظلمت به سوی نور است.
بر اساس آیات قرآن مجید، هدف بعثت پیامبران الهی چیست!؟
قرآن مجید ادله متعددی در مورد بعثت پیامبران الهی بیان کرده است که در این نوشتار تلاش میکنیم به برخی از آنها بپردازیم.
1. از اهداف زیر بنایی و بنیادین بعثت انبیا فراخوانی مردم به پرستش خدای یگانه و دوری از طاغوت و مظاهر آن است. آنچنان که خداوند متعال در این زمینه میفرماید: «وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کلِّ اُمَّه رَسُولاً اَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ [نحل/36] ما در هر امتی رسولی برانگیختیم که خدای یکتا را بپرستید و از طاغوت اجتناب نمایید.»
2. پرهیز از بتپرستی، یکی دیگر از اهداف بعثت پیامبران الهی است؛ قرآن مجید در این زمینه میفرماید: «وَ إِلى عادٍ أَخاهُمْ هُوداً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ أَ فَلا تَتَّقُون ... قالُوا أَ جِئْتَنا لِنَعْبُدَ اللَّهَ وَحْدَهُ وَ نَذَرَ ما كانَ يَعْبُدُ آباؤُنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقينَ[اعراف/65؛70] و به سوى قوم عاد، برادرشان «هود» را فرستاديم؛ گفت: «اى قوم من! تنها خدا را پرستش كنيد، كه جز او معبودى براى شما نيست. آيا پرهيزگارى پيشه نمىكنيد؟! ... » گفتند: «آيا آمدهاى كه تنها خداى يگانه را بپرستيم، و آنچه را پدران ما مىپرستيدند، رها كنيم؟! پس اگر راست مىگويى آنچه را از بلا و عذاب الهى به ما وعده مىدهى، بياور!» زیرا همان گونه که آیات قرآن[یونس/18] اشاره دارد، مشرکین به خدای یگانه را قبول داشتند ولی بتها را به خاطر تقرب به درگاه الهی میپرستیدند.
3. انبیا، علاوه بر تشویق مردم به عبادت خداوند و اجتناب از طاغوت و بتهای ساختگی، پرهیز از طاغوت و بت نفس را نیز توصیه میکردند، به همین خاطر یکی از وظایف پیامبران الهی، تزکیه نفس انسانها و تعلیم حکمت به ایشان است. آنچنان که حضرت حق در این زمینه میفرماید: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنينَ إِذْ بَعَثَ فيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ [آل عمران/164] خداوند بر مؤمنان نعمت بزرگى بخشيد، هنگامى كه در ميان آنها، پيامبرى از خودشان برانگيخت؛ تا آيات او را بر آنها بخواند، و آنها را پاكيزه سازد و كتاب و حكمت بياموزد.»
4. یکی دیگر از وظایف پیامبران الهی رفع اختلافهایی است که بین انسانها و در جوامع به وجود میآید، آنچنان که خداوند متعال در این زمینه میفرماید: «کانَ النَّاسُ اُمَّه وَاحِدَه فَبَعَثَ اللّهُ النَّبِیینَ مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِینَ وَاَنْزَلَ مَعَهُمُ الْکتَابَ بِالْحَقِّ لِیحْکمَ بَینَ النَّاسِ فِیما اخْتَلَفُوا فِیهِ[بقره/213] مردم در آغاز امت واحدى بودند؛ به تدريج جوامع و طبقات پديد آمد و اختلافاتى پيدا شد؛ در اين حال خداوند، پيامبران را برانگيخت؛ تا مردم را بشارت و بيم دهند و كتاب آسمانى را، كه به سوى حق دعوت مىكرد، با آنها نازل نمود، تا در ميان مردم، درباره آنچه اختلاف داشتند، داورى كند.»
5. بّعد دیگری از وظایف پیامبران الهی، خارج کردن انسانها از ظلمت دنیا به سوی نور الهی است که خداوند متعال در این زمینه میفرماید: «كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ[ابراهیم/1] كتابى است كه بر تو نازل كرديم، تا مردم را از تاريكیها به سوى روشنايى هدایت فرمایی» برخی از مفسران این آیه را جمع تمام علتهای بعثت پیامبران شمرده و گفتهاند: «در حقيقت تمام هدفهاى تربيتى و انسانى، معنوى و مادى نزول قرآن، در همين يك جمله جمع است: بيرون ساختن از ظلمتها به نور! از ظلمت جهل به نور دانش، از ظلمت كفر به نور ايمان، از ظلمت ستمگرى و ظلم به نور عدالت، از ظلمت فساد به نور صلاح، از ظلمت گناه به نور پاكى و تقوى، و از ظلمت پراكندگى و تفرقه و نفاق به نور وحدت.»[1]
________________________________________________
پینوشت
[1]. تفسير نمونه، آیت الله مکارم شیرازی، دار الكتب الإسلامية، 1371 ش، ج10، ص262.
بر اساس آیات قرآن مجید، هدف بعثت پیامبران الهی چیست!؟
قرآن مجید اهداف متعددی در مورد بعثت پیامبران الهی بیان کرده است، فراخوانی مردم به پرستش خدای یگانه و دوری از طاغوت و مظاهر آن، پرهیز از بتپرستی، تشویق مردم به عبادت خداوند و اجتناب از طاغوت و بتهای ساختگی و... از جمله اهداف پیامبران است.