- اگر زمینی که مخروبه بوده و مالک نداشته باشد مورد احیا واقع شود، احیا کننده مالک آن است.
زمین هایی که معمولا بدون استفاده یا به اصطلاح موات می باشند مورد آباد کردن و بهرهبردارى واقع می شوند. اینگونه زمین ها معمولا از زمینهاى مخروبهاى است که مالک نداشته و نفعش به کسى نمىرسد.
حال بعد از آباد کردن آیا افرادی که مبادرت به آباد کردن اینگونه زمین ها می‌کنند مالک این زمین ها می‌گردند و می توانند این زمین ها را به فروش برسانند.
پرسش: آیا زمینی را پدران ما احیا کرده اند و یا خریداری کرده باشند و هیچ سندى نسبت به سابقه این زمین در دست نیست طبق قانون ارث به ورثه آنها مى رسد؟
پاسخ: اگر زمین را پدران شما احیا کرده اند و قبلا موات بوده، طبق قانون ارث به ورثه آنها مى رسد و همچنین اگر خریدارى کرده باشند، و اگر هیچ سندى نسبت به سابقه این زمین در دست نیست و شاهد و گواهى نیز وجود ندارد، ملک از آن کسى است که در دست اوست یعنى ملک اجداد شما بوده و باید به قانون ارث عمل کنید. [1]
پرسش: اگر زمین موات را من پیدا و مشخص کنم ولی احیا و آباد کردن آن زمین به امر من و توسط مستاجر و یا ورعیت من باشد وحق الزحمه اش را بگیرد شرعا مالک زمین من هستم یا رعیت؟
پاسخ: اگر برای شما آباد کرده باشد نه برای خودش، شما مالک آن می باشید. [2]
پی‌نوشت:
1). آیت الله مکارم شیرازی، استفتائات، احیای زمین، (زمین هایی که چگونگی تملک آنها معلوم نیست)، (کدمطلب:257666)
2). همان، استفتائات، احیای زمین(احیای زمین موات به واسطه اجیر)، (کدمطلب:257669)